کاچالین: آشنایی ترکها با زبان فارسی به دوره غزنویان و سلجوقیان باز میگردد / احساسات ناسیونالیستی سدی بر ریشهشناسی واژگان است
نشست «لذت زبان ترکی استانبولی» در چهارمین روز از بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در سرای اهل قلم بخش بینالملل برگزار شد. در این نشست پروفسور دکتر مصطفی کاچالین، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه و دکتر تورگای شافاک، رئیس مرکز فرهنگی یونس امره تهران به شرح زیباییهای زبان ترکی پرداختند.
دکتر تورگای شافاک که تنها چند روز است به سمت ریاست مرکز فرهنگی یونس امره در تهران منصوب شده با شرح فعالیتها مرکز متبوعش، گفت: تا به حال نزدیک به پنج هزار زبانآموز برای یادگیری زبان ترکی استانبولی در این مرکز ثبت نام کردهاند. این مرکز علاوه بر آموزش زبان ترکی به برگزاری کنفرانسها، نشستها و نمایشگاهها نیز اقدام میکند.
دکتر شافاک در ادامه صحبتهایش عنوان کرده که این موسسه در آینده نزدیک همکاریهایی مشترکی با مرکز دایره المعارف اسلامی، دانشنامه جهان اسلام و موسسات و مراکز مختلف ایرانی نیز خواهد داشت.
در ادامه نشست پروفسور دکتر مصطفی کاچالین، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه عنوان کرد: فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه، در سال 1923 به عنوان موسسهای تحت نظارت نهاد ریاست جمهوری این کشور افتتاح شد و بیش از هشتاد سال است به صورت تخصصی به گردآوری و تدوین واژهنامه ترکی میپردازد. «دیوان لغت ترکی» مهمترین و جامعتـرین اثر منشر شده از سوی این مرکز است. این فرهنگستان همچنین واژهنامههای تخصصی در علوم مختلف نیز گردآوری کرده و منتشر میکند. پیدا کردن معادل ترکی برای واژههای جدید نیز از دیگر وظایف این فرهنگستان است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه در ادامه صحبتهایش عنوان کرد که تغییر رسم الخط آثار نوشته شده به ترکی عثمانی، از الفبای عربی به الفبای لاتین، از دیگر رسالتهای مهم فرهنگستان در ابتدای سالهای تاسیساش بوده است.
پروفسور کاچالین در ادامه، با بیان تاریخچه مفصلی از زبان ترکی و ویژگیهای آن گفت: آشنایی عثمانیها با زبان فارسی به دوره غزنویان و سلجوقیان باز میگردد، بیشتر واژههای فارسی دخول یافته به ترکی نیز به این دوره باز میگردد. علاوه بر آن در طول تاریخ واژههای عربی زیادی از طریق زبان فارسی وارده دایره لغات ترکها شدند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه در پاسخ به این پرسش که چگونه میتوان از مبدا زبانی واژههای مشترک در دو زبان آگاهی یافت، گفت: این موضوع بسیار حساسی است. در مطالعات ریشهشناسی واژگان احساسات ناسیونالیستی جلو قضاوت درست را میگیرند و پژوهشگرانی که ترک یا ایرانی نیستند می توانند به نتایج بیطرفانهتری دست یابند.
پروفسور کاچالین در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا در مورد احتمال همکاری فرهنگستان زبان و ادبیات ترکیه با فرهنگستان زبان ایران گفت: یکی از اهداف ما تعریف پروژههای مشترک با این فرهنگستان است و بعد از این نشست جلسهای نیز در دفتر فرهنگستان زبان ایران خواهیم داشت که امیدواریم نتایج مثبتی برای هر دو طرف داشته باشد.
وی همچنین بیان کرد که برنامهای برای تدوین واژهنامه تخصصی ترکی- فارسی ندارند اما در صورت تالیف چنین واژه نامه قوی امکان خریداری حق تالیف و نشر آن از سوی فرهنگستان زبان ترکی نیز دور از ذهن نخواهد بود.
نظر شما