کتاب «مقدمهای بر اقتصاد آلودگی هوا و سلامت» تألیف حمید آماده، شادیه خونسیاوشان و داود دانشجعفری، تلاشی در جهت معرفی روشها و تکنیکهای کمیسازی هزینههای آلودگی هوا و انتشار گرد و غبار بر سلامت انسانهاست و بهصورت مکتوب و کاربردی، روشهای ارزشگذاری خسارتهای آلودگی هوا را در قالب هفت فصل ارائه میدهد. در این اثر ضمن بیان کلیاتی از موضوع، بحث آلودگی هوا، پدیده گردوغبار و علل پیدایش آن، روشهای ارزشگذاری منابع محیط زیستی، خسارت آلودگی هوا و ریزگردها بر سلامت، ارزشگذاری اقتصادی خسارت بر سلامت و مطالعه موردی ارزشگذاری هزینههای اقتصادی سلامت ناشی از آلودگی هوا در ایران مورد بررسی قرار میگیرد.
ذرات معلق در اتمسفر
تصور عامه بر این است که ذرات معلق در هوا تنها به همان گرد و خاک محدود میشود، درحالیکه این ذرات انواع مختلفی دارند که ذرات معلق در اتمسفر ازجمله آنهاست. در اینباره در کتاب آمده است: «ذرات معلق در اتمسفر، شامل این ذرات هستند: سولفاتها و نیتراتهای حاصل از اکسیداسیون دیاکسید سولفور و اسید نیتریک ناشی از سوختن سوختهای فسیلی، مواد آلی حاصل از اکسیداسیون ترکیبات آلی فرّار، دوده ناشی از آتشسوزیها، غبارهای معدنی که از فرایند فرسایشی خاک به واسطه وزشهای بادهای شدید پدید میآیند. در مقیاس کلی، حجم ذرات طبیعی معلق در هوا ازجمله نمکهای دریا و ذرات آتشفشانی، در حدود 4 تا 5 برابر حجم ذرات معلق در هوایی است که از فعالیتهای انسانی نشأت میگیرند. اما این نسبت در برخی از مناطق بهویژه مناطق صنعتی واقع در نیمکره شمالی، بهواسطه آلودگیهای تولید شده به دست انسان به میزان چشمگیری تغییر میکند، تا آنجا که مقدار نور رسیده از خورشید به سطح زمین و نیز چرخه طبیعی آب و هوا در این مناطق را دچار تغییرات فراوانی میکند. بسیاری از این قبیل ذرات، به همراه نزولات جوی یا تهنشینی مستقیم از لایههای پایینی جو خارج و دوباره به سطح زمین بازمیگردند. از مهمترین انواع ذرات معلق در اتمسفر میتوان به ذرات معلق آتشفشانی، ذرات معلق صنعتی و ذرات معدنی اشاره کرد.»
تأثیر سلامت بر رشد اقتصادی
«یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر رشد اقتصادی کشورها، سطح بهداشت و سهم هزینههای سلامت کشورهاست که بهخصوص در طول 25 سال اخیر، به شدت مورد توجه محققان قرار گرفته است، درحالیکه تا پیش از این، اثر سلامت بر رشد اقتصادی در سایه سرمایه انسانی قرار میگرفت و پژوهشگران از طریق لحاظ کردن مولفههای سرمایه، به بررسی چگونگی اثرگذاری بخش بهداشت بر رشد اقتصادی کشور مربوطه میپرداختند. حال با توجه به اهمیت اثبات شده بخش سلامت و بهداشت بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها، امروزه شاهد هستیم که محققان در بسیاری از تحقیقات خود بررسی میکنند که بهبود شاخصها و امکانات بهداشتی، نسبتهای سالانه هزینههای بهداشتی به تولید ناخالص داخلی یا سهم هزینههای بهداشت عمومی و امثال آن تا چه حد و چگونه در طول زمان، رشد اقتصادی کشورها را تحتتأثیر قرار میدهد. بدیهی است وضعیت بهداشتی مناسب و برتر، میتواند انسانهای سالمتری بهبار آورد و در تقویت بنیه و ارتقای توان اقتصادی کشورها و جوامع موثر واقع شود. اهمیت بخش بهداشت و خدمات تا آنجاست که افزایش آهنگ رشد اقتصادی بخشهای مختلف در برخی از مناطق می بایست با ایجاد امکانات بهداشتی قرین باشد.»
نخستین چاپ کتاب «مقدمهای بر اقتصاد آلودگی هوا و سلامت» در 260 صفحه با شمارگان 200 نسخه به بهای 35 هزار تومان از سوی مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی راهی بازار نشر شده است.
نظر شما