خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شهادت امام حسین(ع) و یاران فداکارش به دست مسلمان‌نماها و دژخیمان اموی یکی از حوادث فراموش نشدنی تاریخ اسلام بلکه تاریخ بشریت است. هرچند این واقعه از نظر گستره و وسعت، در مقایسه با بسیاری از وقایع و حوادث تاریخ، چندان بزرگ نیست؛ ولی از جهت عمق و عظمت کم‌نظیر اسـت. قـساوت و بی‌رحمی از یک سو و صفات عالی انسانی از سوی دیگـر، در این حماسه و تأثیرگذاری آن در دل‌ها و خروش بـر کژی‌ها و ناپاکی‌ها و نامردمی‌ها و پیدا کردن روحیه ایثار و شهادت‌طلبی بی‌نظیر اسـت؛ به طوری که گذشت قرن‌ها نه تنها نتوانسته آن را بـه فراموشی بـسپرد، بلکـه هر روز که می‌گذرد، شعله‌ورتر و درخشان‌تر می‌شود. تکرار عزاداری آن در هر سال بهترین عامل هـشداردهنده است؛ چنانکه آثار پیدا کردن روحیه جهاد و شهادت‌طلبی در روحیه مـردم ایـن سـرزمین حسینی موج می‌زند که کمترین موجش انقلاب اسلامی ایران است.
 
در مورد امام حسین(ع) و زندگی آن حضرت به خصوص درباره مقتل نویسی و عاشورا، کتاب‌ها و مقالات بی‌شماری نوشته شده است؛ ولی هرچه در این مورد گفته و نوشته شـود، تکرار نیست، بلکه همواره مطالب نـاب و ناگفتـه و نانوشـته فـراون وجـود دارد؛ زیـرا رفتـار و گفتار اهل بیت(ع) همچون قرآن کـریم ـ ثقـل اصـغر و اکبـر ـ مانند اقیانوسی است که همواره می‌توان در آن به تحقیق و تتبع پرداخت.
 
ولادت و کودکی امام حسین(ع)، منزلت امام حسین(ع)، حلف الفضول و امام حسین(ع)، امام حسین(ع) و معاویه، بیعت گرفتن معاویه برای یزید، یزید و بیعت خواستن از امام حسین(ع)، آهنگ امام(ع) برای رفتن به مکّه، دعوت کوفیان از امام حسین(ع)، فرستادن مسلم به کوفه، آماده شدن امام(ع) برای رفتن به کوفه، فرود اجباری در کربلا، شب عاشورا، اهل بیت(ع) در شام، ورود اهل بیت(ع)به مدینه، خبر داشتن امام(ع) از شهادتش، قیام توابین و مختار، پاسخ به شبهات قیام امام حسین(ع)، عزاداری امام حسین(ع) و زیارتگاه شدن محلّ دفن امام حسین(ع)،  بخش‌هایی از کتاب «امام حسین(ع)» (تحلیل عمیق بر زندگی سیاسی اجتماعی امام حسین(ع)) است که برای آشنایی بیشتر با موضوعات آن با رحمت‌الله قاضیان، نویسنده این کتاب به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
 
اطلاعات و آمار کربلا توسط چه کسانی نقل شده و تا چه حد صحت دارد؟
 اطلاعات و آمار کربلا نه فقط توسط شیعه بلکه اهل تسنن نیز آن را نقل کرده‌اند. حتی عمر سعد که رئیس لشکر بود، یک نفر را فقط برای اینکه اخبار را بنویسد، معین کرده بود و در کتاب‌های اهل سنت امثال طبری از وی نقل کرده‌اند. بنابراین نقل واقعه کربلا اختصاص به شیعه ندارد و تواتر روایات در این زمینه در حدی است که کمتر کسی در صحت آن تردید می‌کند و در این زمینه نیاز نیست به جزئیات بپردازیم، برای مثال لازم نیست بگوییم که آیا 12 نفر به حضرت علی‌اکبر(ع) ضربت زده‌اند یا 13 نفر، ولی مسلمات زیادی در رابطه با قیام امام حسین(ع) و بیعت نکردن ایشان با یزید وجود دارد. بنابراین جزئیات، تأثیری در اصل مطلب ندارد و هیچکس حتی خارجی‌ها هم در اصل قیام شجاعانه امام حسین(ع) تردیدی ندارند.



چرا نهضت عاشورا به وقوع پیوست و زمینه‌های تاریخی این قیام چیست؟
پیغمبر(ص) بارها و بارها حضرت علی(ع) را به جانشینی خود معرفی کرده بود، چون حضرت علی(ع) از نظر علم و خدمات به اسلام اول بود و ابن‌ ابی‌الحدید در شرح نهج‌البلاغه می‌گوید این کتاب، فوق کلام بشری و دون کلام خالق است، اما از نظر خدمات اگر حضرت علی(ع) را از جنگ‌های بدر، احد، خیبر، خندق و ... بیرون بکشیم، سرنوشت جنگ کاملاً عوض می‌شود و از اسلام خبری نمی‌ماند، اما سه خلیفه اول که قبل از ایشان به خلافت رسیدند، حتی تمام تاریخ‌های سنی را که بگردید پیدا نمی‌کنید یکی از این خلیفه‌ها در کوچک‌ترین جنگ‌ها، کمترین خراشی زده یا خورده باشند و دلیل دیگر اینکه نه تنها حضرت علی(ع) از نظر شجاعت، مقامی رفیع‌تر داشت، بلکه هرگاه در مسائل فقهی، سیاسی و اجتماعی می‌ماندند، حضرت علی(ع) آنها را رفع می‌کرد.

پس از ماجرای سقیفه و 25 سال سکوت حضرت علی(ع)، در مدت 5 سال که حکومت مسلمانان را بر عهده داشت نیز با ایشان جنگدیدند و بالاخره ایشان را به شهادت رساندند. در دوران امام حسن(ع) که صلح ایشان به عنوان یكی از مهمترین و چالشی‌ترین بحث‌های تاریخ تشیع شناخته می‌شود تا به درخواست بیعت از امام حسین(ع) از طرف حکومت یزید و مخالفت آن حضرت با این بیعت رسید و بر اساس اسناد و شواهد تاریخی، امام حسین(ع) بنای جنگ با یزید و یزیدیان را نداشته است، اما معنی بیعت این بود که هرکاری یزید کند من قبول دارم و بیعت امکانپذیر نبود.

سبک زندگی امام حسین(ع) و نحوه برخورد ایشان با امور اجتماعی و سیاسی چه درسی برای جامعه امروز دارد؟
محافظت از دین، مهمترین درس نهضت عاشوراست و امام حسین(ع) با عمل خود به انسان‌های مؤمن آموخت هنگامی که اساس مکتب با خطر مواجه می‌شود، باید در راه حفظ آن از هیچ گونه فداکاری دریغ نکنند. امام حسین(ع) وقتی دید زمام جامعه اسلامی به دست فردی مثل یزید افتاده است که به صورت علنی احکام الهی را زیر پا می‌گذارد، قیام کرد و مردم را هم برای مبارزه با یزید فرا خواند و در این راه از جان و مال و فرزندان و یارانش گذشت و اجازه نداد که مرد فاسقی چون یزید احکام الهی را پایمال کند. وظیفه رهبران با وظیفه مردم عادی فرق دارد و چون امام حسین(ع)، امام و نماینده پیغمبر(ص) بود، اگر بیعت‌نامه را امضاء می‌کرد، از اسلام چیزی باقی نمی‌ماند.

امام حسین(ع) شرط همراهی با خدا را چه می‌داند؟
این است که دین را حفظ کرده، موحد باشیم و راه انبیاء را ادامه دهیم، انسان تا عبد ممتحن نشود، نمی‌تواند ولايت امام را درک کند. انبیاء کسانی هستند که خدا به آنها شرح صدر و وسعت وجود داده تا بتوانند حقيقت دين، اسلام، بندگی و ايمان را  دریافت کنند و این با معیت و همراهی امام به دست می‌آید. ما باید با امام سير ‌کنيم. تحمل ولايت؛ يعنی او سرپرستی می‌کند، ما هم تحمل می‌کنيم. اين تحمل سير با امام، کار دشواری است.

ائمه معصومین(ع) چه تدابیری برای زنده نگه داشتن یاد و نام امام حسین(ع) بکار می‌بردند؟
هر کدام از ائمه(ع) در شرایطی برای زنده نگه داشتن یاد و نام امام حسین(ع) تلاش کردند، مثلاً امام سجاد(ع) که در دوران خفقان یزید می‌زیست با صحیفه سجادیه و دعا این کار را انجام داد و در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) که جنگ بین بنی‌امیه و بنی‌عباس شروع شده بود، سعی می‌کردند معارف اسلام را بازگو کنند و بیشتر احادیث از این دو امام است و بعد از ایشان در دوران هارون‌الرشید که امام رضا(ع) با شیعیان در تماس بودند و دستور تقیه داده بودند و تا زمان امام حسن عسگری(ع) شیعیان به دستور ائمه در تقیه بودند و در زمان امام حسن عسگری(ع) که شیعیان زیاد شده بودند و غیبت هم نزدیک بود که شروع شود، امام حسن عسگری(ع) برای معرفی شیعیان پنج نشانه عنوان کرد، یکی اینکه بسم‌الله را بلند می‌گویند، انگشتر عقیق در دست راست دارند، سجده بر خاک می‌کنند و زیارت اربعین می‌خوانند و این نشانه‌ها برای آشکار کردن چهره شیعیان بود.

در رابطه با کرامات و معجزات امام حسین(ع) به معروف‌ترین معجزه ایشان اشاره کنید؟
در تاریخ شاهد اتفاقاتی بسیاری بوده‌ایم، هرکدام از اتفاقات همانند سنگی که در استخر انداخته می‌شود، ابتدا موج عظیم ایجاد می‌کند و بعد موج دوم و سوم و غیره کوچک‌تر می‌شود، امام قیام امام حسین(ع) برعکس همه حوادث دنیاست، 72 نفر را در بیابانی کشتند و کوفیان که که نزدیک‌ترین ساکنان بودند در ابتدا نفهمیدند، بتدریج مردم این شهر قیام کردند و بعد اوضاع شام دگرگون شدند و همینطور ادامه پیدا کرد تا جایی که  300 سال پس از واقعه عاشورا برای اولین بار عضدالدوله دیلمی که بر بغداد مسلط شده بود دستور داد که دکان‌ها بسته شود و به عزاداری برای امام حسین(ع) بپردازند و سپس این مراسم ادامه یافت و هرسال پرشورتر برگزار می‌شود.

کاری که امام حسین(ع) با شهادتش کرد این بود که نسل بنی‌امیه را به طور کلی از روی زمین برداشت و اکنون بین 60 تا 100 میلیون سید از نسل ائمه در تمامی بلاد زیست می‌کنند، این در حالی است که دشمنان در عاشورا طفل شیرخوار را به شهادت رساندند تا نسل پیغمبر(ص) از بین برود، ولی برعکس شد و نسل بنی‌امیه که به چندین هزار نفر رسیده بودند به سرعت رو به زوال گذاشته شد و تا الان شنیده نشده کسی بگوید من از نسل یزید، معاویه یا ابوسفیان هستم و در مقابل آن، مذهب و روش پیغمبر(ص) با پیروزی انقلاب اسلامی در سراسر جهان در حال گسترش است.