فرهاد حسنزاده در زادروزش:
نقش ادبیات و هنر با کرونا پررنگتر شد/ ادبیات روح انسانها را درمان میکند
فرهاد حسنزاده معتقد است نقش ادبیات و هنر در این روزهای کرونایی پررنگتر شده و دست کمی از پزشکی ندارد چرا که روح انسانها را درمان میکند.
فرهاد حسنزاده نامی آشنا برای هر کودک و نوجوان کتابخوان و تداعیکننده رمانهایی مانند «هستی»، «زیبا صدایم کن» و «ماشو در مه» و مجموعه داستانهایی مانند «شیمپالو» و «قصههای کوتی کوتی» است. حسنزاده از نویسندگانی است که سالها در حوزه کودک، نوجوان و بزرگسال قلم زده و بیش از 80 عنوان کتاب در کارنامهاش دارد. کتابهایی که برایش عناوین برگزیده و تقدیری بیش از 40 جایزه ادبی مانند جایزه کتاب سال، شورای کتاب کودک و قلم زرین را به ارمغان آورده است. فعالیت مستمر و موفقیتهای او در ادبیات کودک و نوجوان سبب شد که دوبار به فهرست نهایی جایزه هانس کریستین اندرسن (نوبل ادبیات کودک) راه یابد.
حسنزاده در این روزهای کرونایی بیشتر وقتش را در خانه و در خلوتش میگذراند؛ همان خلوتی که منجر به خلق رمانها و داستانهایش شده است. او معتقد است برای نویسندگان که به دنبال آرامش، خلوت و سکوت هستند، قرنطینه عجیب نیست و به عادتهایشان نزدیک است. اما نگرانیهایی که این روزها در جامعه وجود دارد و حسی که مردم دارند مانند حس نوع دوستی که باید این روزها تقویت شود و کمکاریهایی که ممکن است دولتها انجام دهند ممکن است مانع از آرامش داشتن شود و این مساله در او هم تاثیرگذار بوده است.
او این روزها به کارهای عقب افتادهاش رسیدگی میکند و در حال حاضر مشغول بازنویسی یک رمان بزرگسال است که 20 سال پیش نوشته و تقریبا رو به اتمام است. همچنین مجموعه دو جلدی از او با عنوان «روزنامه سقفی همشاگردی» سالها پیش از سوی انتشارات افق منتشر شده که شامل طنزهایی است که اوایل دهه 70 نوشته و در کیهان بچهها منتشر شده است. او امتیاز این مجموعه را از نشر افق گرفته و درحال بازنویسی طنزهای آن و به روز کردن زبان و نمک بیشتر آنهاست و میخواهد این دو جلد را در یک کتاب جمعآوری و منتشر کند.
حسنزاده درباره این روزهایش میگوید: این روزها علاوه براینکه به کارهای عقب افتادهام رسیدگی میکنم، در جهت آرامش بچهها و خانوادههایشان هم فعالیتهایی انجام میدهم و تعدادی از داستانهایم را در فضای مجازی با صدای خودم برایشان خواندهام مانند هفت قسمت از «خونآشام عاشق» یا «قصههای کوتیکوتی». همچنین فراخوان مسابقاتی مانند نقاشی و داستاننویسی را در صفحه شخصیام منتشر میکنم تا بچهها بتوانند در آنها شرکت کنند و سرگرم شوند.
او درباره تاثیراتی که راهیابی به فهرست جایزه هانس کریستین اندرسن در زندگی کاری و شخصیاش گذاشته، میگوید: گاهی این مساله برای من حالت بازدارنده داشته و انعکاس آن و برخوردهایی که با من میشود یا انتظارهایی که از من دارند و حاشیههایی که ایجاد میشود، مرا از خلوت خاص یک نویسنده جدا میکند و این مساله نه تنها خوشحالکننده نیست بلکه گاهی نگران کننده است زیرا همین خلوت بوده که موجب خلق این کتابها شده است.
نویسنده «قصههای کوتی کوتی» میافزاید: از طرفی معادلات جدیدی هم در روابط کاری وجود دارد درباره کتابهایی که باید منتشر شود، آژانسهای ادبی، ناشران خارجی و ... که این موضوع در آنها تاثیرگذار بوده اما بطورکلی پدیده جدیدی در دنیای نویسندگی من است، که پیش از این وجود نداشته است و من از نظر پیدا کردن سوژهها و ایدههای داستانی فکر میکنم باید فراتر از چیزی که بوده کار کنم چون انتظار جامعه از من بالاتر رفته است و باید حساب شدهتر و فکرشدهتر پیش بروم.
شیوع ویروس کرونا در این روزها تلنگری به بشریت است
حسنزاده معتقد است شیوع ویروس کرونا در این روزها، تلنگری است به بشریت و انسانها و همه افراد در ابعاد دنیای خودشان، تا به نتیجههایی برسند. و این روند هنوز متوقف نشده است. مثلا فلاسفه و اساتید اخلاق، از ناتوانی بشر بر کنترل خودش و جامعه میگویند و آن را نقد میکنند، اقتصاددانان از تاثیر این شرایط بر وضعیت اقتصادی میگویند، پزشکان از نگاه علمی و درمانی به آن مینگرند و ... اما این شرایط از نگاه ادبیات و هنر خاصتر است.
نقش ادبیات و هنر با کرونا پررنگتر شد
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان، تاثیرات کرونا بر ادبیات و هنر را از چند جنبه بررسی میکند و میگوید: این شرایط در مرحله نخست سبب شد افراد به فردیت خودشان بیشتر توجه کنند، به تن و بدنشان، به تنهاییشان و به اینکه مرگ چقدر میتواند به آنها نزدیک باشد، بیشتر فکر کردند. مسالهای که در حالت عادی فرصت زیادی برای آن نداریم همین تفکر است. دوم اینکه فرصتی برای بروز خلاقیتها ایجاد شد و افراد با توجه به محدودیتهایی که داشتند، توانستند کارهای تازهای انجام دهند. از رفتن بچهها به سوی موسیقی و نقاشی تا دست به قلم شدنشان.
ادبیات روح انسانها را درمان میکند
این پژوهشگر و منتقد ادبی در ادامه میافزاید: سوم اینکه در این شرایط توجه خانوادهها به هنر و ادبیات بیشتر شده است. معادلات قبلی به هم ریخت و نقش ادبیات و هنر روشنتر شد و یکسری کارها که به عنوان کارهای فرهنگی به خورد مردم داده میشد به حاشیه رفتند و کارهای ادبی و هنری مانند عکاسی و نقاشی و ... پررنگتر شدند و نهادهایی که بودجه داشتند مسابقاتی در این زمینهها برای بچهها برگزار کردند. در این شرایط نقش هنر و ادبیات دست کمی از پزشکی ندارد چرا که روح انسانها را درمان میکند.
به گفته این نویسنده، در این میان نقش نهادهایی مانند صدا وسیما که بیتوجه به شرایط اقتصادی و روحی مردم در این شرایط، تبلیغات رنگارنگ پخش میکند، کمرنگ شده است. مردم اعتمادی که باید به صداوسیما داشته باشند، ندارند و اغلب اخبار و اطلاعرسانیها را از طریق فضای مجازی دریافت میکنند هرچند که در آنجا هم برخی اخبار کذب منتشر میشود اما مردم میتوانند راست و دروغ خبرها را متوجه شوند.
کرونا تفاوتی با جنگ و سیل و زلزله ندارد
خالق «هستی» در ادامه به نقش نویسندگان در این روزها اشاره میکند و میافزاید: در این شرایط نویسندگان میتوانند از طریق نوشتههایشان مخصوصا داستان و رمان، روحیه انساندوستانه را در مخاطبانشان تقویت کنند و روحیه زندگی در شرایط سخت را برایشان به تصویر بکشند و هرچقدر بچهها این رمانها را بیشتر بخوانند راحتتر میتوانند با شرایط سخت کنار بیایند. مخصوصا در شرایط فعلی که به واسطه فضای مجازی ارتباط بین مخاطب و نویسنده بیشتر و راحتتر شده است، میتوانند مفید باشند.
حسنزاده با بیان اینکه کرونا فرقی با جنگ و سیل و زلزله ندارد و مانند آنها زندگی عادی و آرامش انسانها را مختل میکند، میگوید: آدمها هرچه روحیه خود را مدیریت کنند، بهتر میتوانند در این شرایط رفتار کنند.
نظر شما