در این رابطه کتاب «عجایب فضا و کهکشانها» نوشته محسن کیانی، به گوشهای از مسائل مربوط به فضا و هستی میپردازد. نویسنده در این اثر به توضیحاتی درباب ویژگیهای کیهان پرداخته است. وی درباره انبساط جهان کل هستی را به مانند یک بالن تشبیه میکند و معتقد است؛ اخترشناسان اکنون به طور کلی واقعیت این انبساط را پذیرفتهاند و معادلات میدان اینشتین، در تئوری نسبیت عام میتواند برای انطباق با یک جهان در حال انبساط تفسیر شود.
در توضیحات کاملتر از انبساط جهان هستی باید گفت؛ «دانشمندان در سال ۱۹۹۸ کشف کردند که جهان با سرعتِ شتابداری در حال انبساط است. آنها، نور ابرنواخترها را تجزیه و تحلیل کرده و کشف کردند که ابرنواخترها با سرعت روزافزونی در حال دور شدن از یکدیگر هستند. آنها نتیجه گرفتند که جهان به طور حتم با سرعت شتابداری در حال انبساط است. این کشف منجر به پذیرش این نظریه شد که جهان با نوعی انرژی تاریک پر شده که دائماً ماده را دور و دورتر میبرد. اما مسائلی نیز همراه با آن پدید آمد. در حال حاضر، بین دو نظریهی برتر برای توضیح جهان، یعنی «مکانیک کوانتوم» و نظریهی «نسبیت عام انیشتین»، ارتباطی وجود ندارد. چیزی که در سطح کوانتومی میبینیم را نمیتوان با نسبیت عام توضیح داد!»
نیلوفر ترکزاده در مقالهای درباره ابرهای مولکولی که در این اثر هم به اختصار شرح داده شده، آورده است؛ «تودههای ابرهای مولکولی نه تنها تعدادشان فوق العاده زیاد است بلکه بزرگترین اجرام کهکشان ما نیز هستند. نام ابرمولکولی به این دلیل بر این تودههای ابر گذاشته شده است که در آنها مولکولهای زیادی وجود دارند. لازم به ذکر است ابرهای مولکولی از مواد گازی شکل ساخته شده اما مقادیر زیادی غبار بین ستارهای هم دارند که در اثر تابش فروسرخ مادون قرمز که از خود ساطع میکنند سرد شده و مانع آن میشوند که قسمتهای داخلی ابرها در اثر تابش ستارگان گرم شوند از این نتیجه میگیریم که درون یا هسته ابرهای مولکولی معمولاً بسیار سرد شده و دمای آن تا حد ۵ الی ۱۰ درجه کلوین پایین میآید و این باعث میشود که جرم مخصوص یا چگالی هسته ابرها تا حد ۱۰ درجه ذره در هر سانتیمتر مکعب هم برسد که این جایگاه تشکیل ستارگان هستند. وقتی موج چگالی یک مارپیچی کهکشان از روی ابر مولکولی عبور میکند به ابر مولکولی اصابت میکند قسمتهایی از ابر مولکولی فشرده میشوند تا جایی که نیروهای گرانشی ابر وارد میدان شده و در هم ریزی ابر از ان قسمتها اغاز میشود.»
یکی از مباحث مورد توجه برای علاقهمندان به علم کیهانشناسی که در این کتاب هم به طور مفصل بحث شده است موضوعاتی درباره انفجار بزرگ است؛ در واقع بر اساس نظریه دانشمندان، تمام ذرات جهان در هنگام بیگ بنگ (انفجار بزرگ) به یک ذره بینهایت متراکم و پرحرارت تبدیل شد. اما پیش از آن چه اتفاقی افتاد؟ استیون هاوکینگ در مجله علمی نشنال جغرافی گفته بود، که پیش از انفجار بزرگ یا بیگ بنگ چیزی بعنوان بعد زمان همانند شکل کنونی آن وجود نداشته است.
این دانشمند اینگونه توضیح داد؛ برای درک این تئوری ریموت کنترل جهان را بردارید و دکمه به عقب رفتن را فشار دهید. همانطور که دیگر دانشمندان معتقدند، جهان بهطور مداوم در حال منبسط شدن است و همینطور که شما دکمه عقب را میزنید جهان نیز منقبضتر و منقبضتر میشود. اگر به اندازه کافی عقب بروید یعنی نزدیک به ۱۳/۸ میلیارد سال (لحظه محاسبه شده تقریبی پیدایش جهان) میبینید که جهان به اندازه یک اتم کوچک شده است. هاوکینگ معتقد بود که در داخل این ذره زیراتمی بسیار کوچک و بینهایت متراکم و با انرژی بالا که بعنوان «تکینگی» شناخته میشود، قوانین فیزیک نظیر بعد زمان و مکان فاقد عملکرد هستند و معنایی ندارند.
گفتنی است کتاب «فضا و کهکشانها» برای افرادی که میخواهند ابتداییترین مفاهیم را از فیزیک و مباحث آسمان شب بدانند میتواند موثر باشد. ماهیت دایرهالمعارفی این اثر میتواند افراد را در فراگیری سریع افراد کمک کند.
کتاب «عجایب فضا و کهکشانها» به شمارگان یکهزار نسخه؛ به قیمت شصتهزار تومان از سوی انتشارات آذربیان روانه کتابفروشیها شد.
نظر شما