به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «کرونولوژی در تاریخ ایران باستان؛ ایلام، ماد، هخامنشی، ساسانی» اطلاعات فشرده‌ای از رویدادهای ایران قبل از اسلام از دوران ایلام باستان تا پایان شاهنشاهی ساسانی را در اختیار خوانندگان و به‌ویژه دانشجویان علاقه‌مند به رشته تاریخ ایران قبل از اسلام قرار می‌دهد. بنابراین این کتاب به ترتیب تاریخ وقوع حوادث و زمان وقوع هر رویداد با نهایت سهولت نگاشته شده است.

به گفته نویسنده کتاب با وجود اختصار مطالب، کوشیده شده تا در حد امکان هیچ‌کدام از وقایع مهم از قلم نیفتد. در تاریخ سلطنت برخی از شاهان و رویدادهای وابسته در کتاب‌های گوناگون اختلافاتی در حدود یک تا پنج سال دیده می‌شود؛ بنابراین کوشیده شده که تواریخ به طور متوالی نگاشته شود و با توجه به تواریخ متعدد مندرج در کتب تاریخی و روایات، تاریخی که با توجه به متون اصلی با کمترین خطا عنوان گشته، به قلم آورده شود.

کتاب «کرونولوژی در تاریخ ایران باستان؛ ایلام، ماد، هخامنشی، ساسانی» پس از مقدمه مولف در شش فصل تنظیم شده است. شاهنشاهی ایلام، شاهنشاهی ماد، شاهنشاهی هخامنشی، شاهنشاهی مقدونی ـ سلوکی، شاهنشاهی اشکانی و شاهنشاهی ساسانی فصل‌های کتاب را تشکیل می‌دهد.

تاریخ واژه‌ای است که به دانش و اطلاعات درباره گذشته اشاره دارد و به نوعی تاریخ دانش گذشتگان و عبرتی برای آینده است. امروزه تاریخ به عنوان شاخه‌ای از علوم اجتماعی در نظر گرفته می‌شود به‌ویژه زمانی که تأکید بر روی مبحث کرونولوژی باشد.



کرونولوژی به عنوان علمی برای محاسبه زمان یا دوره‌هایی از زمان اختصاص رخدادها در تاریخ‌های دقیق وقوع آنها تعریف می‌شود. در واقع کرونولوژی به معنای تخصیص رخدادها به تاریخ‌های زمانی دقیق آنها است که آن را علم قراردادن وقایع در زمان نیز نامیده‌اند. باید توجه داشت که کرونولوژی یک علم محاسباتی است که به محاسبه زمان و نه اندازه‌گیری زمان می‌پردازد.

ارائه حوادث تاریخی که بر اساس زمان وقوع آنها طبقه‌بندی شده باشند، از پیشینه طولانی در سنت تاریخ‌نگاری برخوردار است. سال‌شمارها و سالنامه‌های رسمی در میان ملل متمدن جهان باستان نمونه‌‌های اولیه آثاری از این قبیل هستند. امروزه در میان محققان و دانش‌پژوهان کشورهای مختلف اهمیت کرونولوژی به عنوان مرجعی با کاربرد وسیع برای همگان شناخته شده و برخی مورخان روی گرایش‌های خاصی مطالعه و تحقیق کرده‌اند.

چند روش متفاوت برای طبقه‌بندی اطلاعات تاریخی به این شرح وجود دارد: طبقه‌بندی اطلاعات به صورت زمان‌بندی شده یا به عبارتی طبقه‌بندی اطلاعات بر مبنای وقوع زمانی رخدادها که همان علم کرونولوژی است. طبقه‌بندی اطلاعات بر اساس نواحی جغرافیایی. طبقه‌بندی اطلاعات تاریخی بر مبنای ملیت‌های مختلف. طبقه‌بندی اطلاعات تاریخی به صورت موضوعی.

کرونولوژی که در فارسی آن را روزشمار یا تقویم تاریخ می‌گویند، به عنوان یک علم از دوره‌های قرون وسطی، رنسانس و باروک مورد توجه بوده است. بسیاری از نوشته‌های تاریخی بازمانده از آن ادوار در واقع همان کرونولوژی به معنای تخصیص رویدادها به تاریخ زمانی آنها است. کرونولوژی می‌تواند نسبی یا مطلق باشد. کرونولوژی نسبی، قرارگرفتن وقایع مربوط به هم نسبت به یکدیگر و یک مبدأ زمانی است؛ ولی کرونولوژی مطلق، قرار دادن وقایع و رویدادها در تاریخ‌های زمانی دقیق آن‌هاست. کرونولوژی یک دسته‌بندی ویژه از وقایع است که تاریخ نامیده می‌شود.

در بخشی از کتاب که به ایلام کهن اختصاص دارد، نوشته شده است: «رواج نقوش اساطیری و سیر تطور و تنوع خدایان بر روی مهرهای استوانه‌ای ایلامی که تا نیمه اول هزاره اول ق.م ادامه می‌یابد. آغاز تولید سفال‌های ذغالگون و کبود، نخستین لوح‌های گلی ایلامی به خط تصویری است که نخستین بار در سرزمین ایلام وارد دوران تاریخی می‌شود. نخستین شاهنشاهی ایلام در شوش شکل می‌گیرد و اولین ارتباط با دولت سومر آغاز می‌شود. شاه سلسله اول اوروک به نام «مس-کی-آگا-شر» به ایلام لشکرکشی کرد و بر ایلام و سواحل خلیج فارس سلطه یافت. «لوگل-بنده» از شاهان سلسله اول ایلام به سومر حمله کرد.اولین بار نام ایلام در کتیبه شاه کیش در بین‌النهرین آمده است.

کتاب «کرونولوژی در تاریخ ایران باستان؛ ایلام، ماد، هخامنشی، ساسانی» در 176 صفحه، شمارگان 500 نسخه و بهای 40 هزار تومان از سوی نشر ندای تاریخ منتشر شد.