دهقانکار در نشست امضای تفاهمنامه همکاری موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و انجمن روابط بینالملل:
تاثیر بینالمللی فعالیتهای فرهنگی بیش از اقدامات سیاسی است
ایوب دهقانکار در نشست امضای تفاهمنامه بین موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و انجمن ایرانی روابط بینالملل با اشاره به مفهوم دیپلماسی فرهنگی گفت: عرصه بسیار گسترده و فراخی دارد که میتوان از ساحتهای مختلف به آن ورود کرده و نتایج مثبتی را در عرصه روابط بینالملل از آن استخراج کرد.
ایوب دهقانکار، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در ابتدا با اشاره به برکات امضاء این تفاهمنامه گفت: امیدواریم که با انعقاد این تفاهمنامه، شاهد اقدامات مثبت و موثری در عرصه نظر و عمل باشیم. انتظاری که از انعقاد تفاهمنامه میرود، اقدام عملیاتی و فعالیت است و نه حرف زدن.
وی افزود: معمولا وقتی از روابط بینالملل بحث به میان میآید، آن چیزی که در لحظه به ذهن خطور میکند، روابط سیاسی است و یا حداقل در برههای اینطور بود که مناسبات سیاسی، شاکله روابط بینالملل را تعیین میکردند؛ اما از برههای بهبعد، روابط بینالملل تعریف تازهای به خود گرفت و اصطلاحات دیگری وارد این عرصه شد. دیپلماسی فرهنگی، اصطلاحی است که مدتها پیش، در فرهنگ واژگان دنیا و اخیرا در کشور رایج شدهاست و عرصه بسیار گسترده و فراخی دارد که میتوان از ساحتهای مختلف به آن ورود کرده و نتایج مثبتی را در عرصه روابط بینالملل از آن استخراج کرد.
دهقانکار با اشاره به اهمیت دیپلماسی فرهنگی و فرهنگ گفت: اهمیت این موضوع از چند منظر قابل اعتنا است؛ نخستین موردی که نقطه قوت ساحت فرهنگ حساب میشود، بحث گستردگی مخاطب است. مباحث سیاسی، صرف حتما مخاطب خاص دارد؛ اما حوزه فرهنگ متفاوت است و به تمام شئونات مخاطب مرتبط میشود؛ بنابراین حوزه فرهنگ، مخاطب عمومی خود را دارد و جمعیت مخاطبانش از دیپلماسی سیاسی بیشتر است.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران بیان کرد: در وهله دوم، بحث تاثیرگذاری حوزه فرهنگ مدنظر است، تاثیری که یک فعالیت، رویداد فرهنگی و اقدام در حوزه فرهنگ در دنیا داشتهباشد، بیشتر از تاثیر فعالیت سیاسی است. در دنیای امروز، کمتر شاهد ظهور مکتبها و اندیشهها هستیم، آن چیزی که رنگ باخته، ایسمها هستند و بهجای آن، مصادیق مفاهیم، جای خود را در دایره واژگان باز میکنند. ساحت فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی، علاوهبر گستردگی مخاطب در بحث تاثیرگذاری نیز شایان توجه است و آن تاثیری که از یک فیلم و رمان میگیریم که 10 برابر تاثیر اقدام سیاسی است.
وی ادامه داد: نکته قابل بحث بعدی در دیپلماسی فرهنگی، موضوع اقتصاد است. میان ساحت فرهنگ بهعنوان یک ساحت مقدس و حوزه اقتصادی که ممکن است از تقدس برخوردار نباشد، تفاوت وجود دارد اما در عینحال، روال منطقی دنیا بهسمتی رفتهاست که آن چیزی که میتواند در حوزه اقتصاد، کمککننده باشد، فرهنگ است.
دهقانکار با اشاره به نقش «اقتصاد فرهنگ» بر کاهش وابستگی بودجه به فروش نفت خاطرنشان کرد: یکی از بهترین گزینهها برای کاهش وابستگی اقتصاد به فروش نفت، توجه به فرهنگ و کالای فرهنگی است. بضاعت و غنای بالای فرهنگی کشور زمینهساز کاهش واردات است. اگر نگاهی به حوزه داخلی داشتهباشیم و آن را تقویت کنیم، میتوانیم از خروج ارز از کشور جلوگیری کنیم و از طرفی دیگر میتوان بر پشتوانه فرهنگی کشور برای درآمدزایی و ارزآوری حساب باز کرد.
به گفته مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، درحال حاضر بسیاری از کشورها از ظرفیت فرهنگی خود درآمد کسب و تقدس حوزه فرهنگ را حفظ میکنند. صنعت توریسم و کپیرایت از جمله منابع اقتصادی نوظهوری هستند که کشورها از آن درآمدزایی میکنند. ظرفیت بسیاری در کشور وجود دارد که میتوانیم با توجه به انها در بحث روابط بینالملل پویاتر باشیم. یکی از سیاستهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مشخصا از سیاستهای کلان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباط هرچه بیشتر وزارتخانه با محافل آکادمیک، علمی و دانشگاهی است.
وی در ادامه عنوان کرد: یکی از برکات تفاهمنامه مشترک بین موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران با انجمن ایرانی روابط بینالملل، میتواند محیطی برای ارتباط نظر و عمل باشد تا پلی بین عرصه حرفهای، فعالیت در حوزه فرهنگ و دانشگاهی ایجاد شود؛ بنابراین بسیار خوشبین هستیم که از طریق امضاء این تفاهمنامهها خلاء موجود در حوزه فرهنگ را برطرف کنیم. امیدوارم حوزه فرهنگ و دیپلماسی فرهنگی را با کمک انجمن ایرانی روابط بینالملل ارتقاء بدهیم و ظرفیتهای موجود را بالفعل کنیم.
ضیاءالدین صبوری، مدیرعامل انجمن ایرانی روابط بینالملل ضمن تبریک هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اهمیت مقوله اقتصاد فرهنگ بیان کرد: امیدوارم مناسبتهایی چون هفته کتاب و اقداماتی نظیر همکاری میان دو نهاد که درحال شکلگیری است، حوزه اقتصاد فرهنگ را تقویت کند و تولیدات در این حوزه، منتج به تقویت و باروری جریان تولید کتاب شود.
وی افزود: حدیث معروفی است که میفرماید: «کتابها، هستند که بوستانهای دانشمنداناند». بوستان هم جنبه زیبایی دارد، هم تولید، فرآوری، پرورش و تربیت. هراقدامی که در این حوزه صورت بگیرد و مورد حمایت باشد، میتواند به رونقبخشی این بوستانهای ادب، علم و اندیشه کمک کند.
مدیرعامل انجمن ایرانی روابط بینالملل عنوان کرد: خوشحالم که اولین نشست بعد مشترک با موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران به موضوع دیپلماسی کتاب اختصاص پیدا کردهاست. پیشتر سیدعباس صالحی در زمان مسئولیت بهعنوان معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عنوان دیپلماسی مبتنی بر کتاب را مطرح کرد. بنابراین رویکردی بعد از این نقطه نظر آغاز شد که بنابردلایلی در آن زمان ناقص ماند. خوشحالم که توانستیم چند نشست با موضوع دیپلماسی فرهنگی در هفته کتاب پیشبینی کنیم که فتح بابی برای اقدامات بیشتر ایجاد شود.
در پایان تفاهمنامه همکاری موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و انجمن ایرانی روابط بینالملل با حضور مدیران دو نهاد به امضاء رسید. موضوع این تفاهمنامه، استفاده از ظرفیتها، توانمندیهای دو طرف در حوزههای علایق مشترک طرفین در حوزه بینالملل؛ طراحی و اجرای نشستهای تخصصی در حوزه کتاب و نقد کتاب؛ طراحی و اجرای کارگاهها و دورههای آموزشی در داخل و خارج کشور با دعوت از مدیران برجسته فرهنگی ایران، منطقه و جهان متناسب با نیازهای کشور و نیازسنجی پژوهشی و اجرای طرحهای تحقیقاتی مشترک وابسته به فعالیت دو نهاد است.
نظر شما