در وبینار بررسی ترجمه کتاب «عموقاسم» عنوان شد؛
ترجمه کتاب «عموقاسم» فرصتی مناسب برای آشنایی مردم آمریکای لاتین با سردار سلیمانی فراهم کرد
مدیر انتشارات el fari در کشور کلمبیا در وبینار بررسی ترجمه کتاب «عموقاسم» گفت: جامعه آمریکای لاتین در حال رشد است و بسیاری از افراد که در این منطقه زندگی میکنند، به دنبال این هستند که اطلاعاتی درباره سردار سلیمانی به دست آورند و با نقش و جایگاه ایشان آشنا شوند و ترجمه کتاب عموقاسم این فرصت را به وجود آورد.
دومین جلسه وبیناری از این سلسله نشستها به بررسی ترجمه کتاب «عموقاسم» اختصاص داشت که به زبان اسپانیولی ترجمه شده و توسط انتشارات el fari و در کشور کلمبیا منتشر شده است. البته این کتاب اخیراً به زبان فرانسه هم ترجمه شده است. کتاب به قلم محمدعلی جابری نگاشته شده و از سوی انتشارات کتابک در شهر قم منتشر شده است.
وبینار تخصصی نگاهی به ترجمه کتاب «عموقاسم» با حضور محمدحسین قاسمی، مدیر انتشارات کتابک، محمدعلی جابری نگارنده کتاب، آنخلیتا ماریا روخاس، مدیر انتشارات el fari در کشور کلمبیا، فرهاد فلاح، ویراستار ترجمه کتاب و مدیر انتشارات فانوس دریایی و علیرضا شریفیان مترجم این کتاب به زبان فرانسه برگزار شد.
قاسمی، مدیر انتشارات کتابک در این نشست درباره انتخاب کتاب «عموقاسم» برای انتشار گفت: طی مراحل خاصی که اتفاق افتاد، صلاح دانسته شد که این کتاب را به چاپ برسانیم. نویسنده متن را برای بررسی در اختیار ما قرار داد و پس از اقداماتی که انجام شد، به مرحله انتشار رسید.
وی اظهار کرد: کتابی که درباره حاج قاسم سلیمانی باشد، تردیدی در انتشار آن وجود ندارد. هرچند گفتن از ویژگیهای ایشان در قالب یک کتاب نمیگنجد، در هر صورت ما سعی کردیم بخشی از ویژگیهای ایشان را با انتشار اثر در اختیار همگان قرار دهیم.
قاسمی عنوان کرد: این کتاب هم به همت همکاران در انتشارات el fari به زبان اسپانیولی ترجمه و وارد بازار نشر شده است و هم برگردان آن به زبان فرانسوی وجود دارد.
وی تصریح کرد: کتاب «عموقاسم»، اواخر آبانماه به چاپ رسید و از صحافی خارج شد و تاکنون 8 نوبت چاپ داشته که 18هزار جلد به چاپ رسیده است و خوشبختانه استقبال خیلی خوبی از این کتاب شده و رسانههای مختلف به صورت خودجوش به معرفی کتاب پرداختهاند.
محمدعلی جابری، نگارنده کتاب «عموقاسم» نیز در ادامه این نشست درباره انگیزه خود از نگارش این کتاب گفت: حیطه کاری من بیشتر در حوزه بزرگسال بود. کمکم به فکر این افتادم که برای کودک و نوجوان هم آثاری ارائه کنم و رمانی را شروع کردم. این رمان را به اتمام رساندم، اما بدلیل ایام کرونا مشکلات چاپ پیش آمد تا اینکه حاج قاسم سلیمانی به شهادت رسیدند. در عین حال که نگران و ناراحت، قضایا را دنبال میکردیم در ذهنم جرقههایی زده شده که میتوان این موضوع را به کتاب تبدیل کرد، ولی این کار نیاز به مصاحبههای بسیاری داشت تا تکمیل شود. پس از گذشت مدت کوتاهی کتابهای مختلف درباره شهید سلیمانی وارد بازار شد و به ذهنم رسید که انگار کار کودک کمتر اتفاق میافتد یا کارهایی که هست راضیکننده نیست، بنابراین تصمیم گرفتم درباره حاج قاسم برای قشر کودک و نوجوان بنویسم، چون میطلبد که نویسندگان برای اقشار مختلف درباره حاج قاسم بنویسند. حاج قاسم را باید شناخت و شناساند و باید این کتب را به عنوان الگو به قشر جوان بشناسانیم.
وی عنوان کرد: انگیزه اولیه من این بود که ادای دین به حاج قاسم کرده باشم و هدف دیگر این بود که از خطر تحریف جلوگیری کنیم چون احساس میشود میخواهند این مکتب را تحریف کنند، بنایراین باید حاج قاسم را به کودکان و نوجوانان بشناسانیم. حال این سؤال مطرح است که در چه قالبی این شناساندن قرار است صورت پذیرد؟ قطعاً رمان بهترین قالب است، ولی نیاز به مصاحبههای فراوان دارد تا شمای کلی از شخصیت و زندگی حاج قاسم را بدست آوریم، اما چون این امکان فراهم نبود داستانها و خاطراتی را به صورت هدفمند انتخاب کردیم که در دل هرکدام یک پیام باشد.
جابری اظهار کرد: حاج قاسم سلیمانی سرباز رهبر بودند و خودشان هم تصریح میکردند که من سربازم و آنچه رهبر معظم انقلاب اسلامی از نوجوانان میخواهند در سه کلمه تحصیل، تهذیب و ورزش خلاصه کردهاند. در این راستا سعی کردم داستانهایی که انتخاب میشود متناسب با این سه مورد باشد. کار دیگری که در کتاب صورت گرفته این است که کتاب را تعاملی پیش بردهایم و در ذیل هر داستان، تمرینی را در نظر گرفتهایم، مثلاً در جایی گفتهایم از رفیقت معذرتخواهی کن و سعی شده خاطراتی انتخاب شود که آن ویژگیها و اخلاقها و پیامهایی که میخواهیم به یک نوجوان منتقل کنیم در دل این داستانها داشته باشیم.
در بخش دیگر این نشست، آنخلیتا ماریا روخاس، مدیر انتشارات el fari در کشور کلمبیا طی سخنانی این نشست را یک فرصت برای آمریکای لاتین به منظور آشنایی با شخصیت و جایگاه سردار سلیمانی دانست و گفت: برای ما خیلی مهم بوده که بتوانیم این کتاب را ترجمه کنیم زیرا جامعه آمریکای لاتین در حال رشد است وغیر از بحث فرصتی که وجود دارد، این نکته هم هست که بسیاری از افراد در آمریکای لاتین اهمیت و جایگاه و نقش سردار سلیمانی را نمیدانستند و از این فرصت باید استفاده کنیم.
وی اظهار کرد: در رابطه با جوانان و بچهها این نکته بسیار مهم بود که بتوانیم اهمیت یک رهبر و یک فرد را به عنوان الگوی مطرح نشان دهیم. غیر از این حتی جوامع غیر مسلمان که در آمریکای لاتین زندگی میکنند هم بدنبال این بودند که اطلاعاتی بدست آورند و با سردار سلیمانی آشنا شوند.
مدیر انتشارات el fari عنوان کرد: غیر از انتشار کتاب، ما یک امکان دیگر قرار دادیم برای اینکه مردم آمریکای لاتین بتوانند با خانواده سردار سلیمانی ارتباط برقرار کنند و با خود سردار ارتباط بگیرند و بتوانند نوشتهها و یادداشتهای خود را ارسال کنند و آن امکان این است که برای این کتاب یک پست الکترونیکی طراحی کردیم تا از طریق آن مردم آمریکای لاتین، جوانان و بچه ها بتوانند نامههای خود را به خانواده سردار سلیمانی ارسال کنند.
وی افزود: در اینجا جا دارد اشاره کنم که انتشارات فانوس دریایی برای افرادی که به زبان اسپانیولی صحبت میکنند و میخواهند با اسلام آشنا شوند، فرصت مناسبی را ایجاد کرده و محتوای لازم را در اختیار آنها قرار میدهد.
آنخلیتا ماریا روخاس گفت: در سال جاری تاکنون توانستهایم دو کتاب منتشر کنیم یکی رمان «محمد» نوشته ابراهیم حسنبیگی که این کتاب را در قالب رمان در کشور کلمبیا منتشر کردیم. این کتاب را ما خودمان ترجمه کردیم و غیر از ترجمه، بروزرسانی کتاب بر اساس نیاز مخاطب آمریکای لاتین است و چنانچه توضیحاتی نیاز داشته باشد شرح و توضیحانی گذاشته شده تا مخاطبان از این رمان بتوانند استفاده کنند. غیر از کلمبیا همین رمان «محمد» را در کشور اکوادر هم منتشر کردیم و غیر از بحث انتشار فیزیکی در فضای مجازی هم کار کردیم و همین رمان محمد را در آمازون منتشر کردیم و از طریق آمازون افراد مختلفی به این کتاب دسترسی پیدا کردند و این کتاب را خریدند.
وی تصریح کرد: با توجه به شیوع بیماری کرونا و محدودیتهایی که وجود داشت ما بیش از 10 کتاب را در آمازون به صورت دیجیتال منتشر کردیم که افراد بتوانند به راحتی به این کتابها دسترسی داشته باشند و امیدواریم در سال جدید بتوانیم کتابهای جدیدتری را ترجمه کنیم و با فرهنگ آمریکای لاتین تطبیقسازی، ویرایش و منتشر کنیم.
فرهاد فلاح، ویراستار ترجمه کتاب و مدیر انتشارات فانوس دریایی نیز در این نشست با اشاره به آمادهسازی و انتشار کتاب «عموقاسم» گفت: انتشارات فانوس دریایی یک شبکه انتشاراتی است که در حوزه کشورهای آمریکای لاتین فعالیت میکند و خانم ماریا مسئولیت این انتشارات را در منطقه آمریکای لاتین دارد. این انتشارات در کشور کلمبیا، برزیل، اروگوئه و مکزیک ثبت رسمی شده است و با برخی کشورها مثل آرژانتین و ونزوئلا هم با ناشران برای انتشار کتاب همکاری میکند. در حال حاضر این کتاب در سه کشور منتشر شده است و ظرف یک هفته گذشته در ونزوئلا با تیراژ 1500 نسخه، و در اکوادور با شمارگان 1000 نسخه منتشر شده و در کلمبیا در چاپخانه است. چون ششم ژانویه در آمریکای لاتین، روز خردسالان است و این روز را جشن میگیرند، در کلمبیا این کتاب را نگه داشتند که به بچهها هدیه دهند.
وی اظهار کرد: منابع مالی انتشار این کتاب را اکثراً خیران متقبل شدهاند. خیری در شهر قم هزینه چاپ کتاب را در کشور کلمبیا تقبل کرده و در کشورهای دیگر نیز همینطور بوده است.
فلاح عنوان کرد: ما درباره منطقه آمریکای لاتین صحبت میکنیم که حدود یک میلیارد نفر جمعیت دارد و بیش از 20 کشور در این منطقه به زبان اسپانیولی و پرتقالی صحبت میکنند و در کشور برزیل که جمعیتی بالغ بر 220 میلیون نفر دارد که به زبان پرتقالی صحبت میکنند و زبان پرتقالی زبانی است که ما کتابهایی به این زبان منتشر میکنیم. در این کشورها 70 میلیون کودک و نوجوان زندگی میکنند و این نشان میدهد که چه ظرفیت عظیمی وجود دارد که باید از این ظرفیت استفاده کنیم، اما از این ظرفیت وسیع متأسفانه نتوانستهایم آن طور که باید استفاده کنیم و تاکنون جمهوری اسلامی در هیچ نمایشگاهی در منطقه آمریکای لاتین به صورت رسمی حضور نیافته، البته انتشارات فانوس دریایی تقریباً در همه نمایشگاهها حضور داشته است. هرچند با توجه به شیوع بیماری کرونا حضورمان در نمایشگاههای کتاب محدود شده و آخرین حضورمان در نمایشگاه کتاب ونزوئلا بود.
وی با بیان اینکه با این حجم عظیم از مخاطبی که داریم نیاز است که محتوا آماده و عرضه کنیم، گفت: سال گذشته که سردار سلیمانی به شهادت رسیدند، در کاراکاس مردم عادی برای اینکه دفتر یادبود شهید سلیمانی را در سفارت ایران امضاء کنند، ساعتها در صف میایستادند. شما ببینید که مردم چقدر علاقهمند هستند، اما حتی جزوه و عکسی که بشود در اختیار آنها قرار داد، وجود نداشت.
مدیر انتشارات فانوس دریایی بیان کرد: ویژگی این کار این است که دولتی نیست و امثال خانم روخاس با سرمایه شخصی خود کتابها را ترجمه میکنند و گاهی از خیران مبلغی دریافت میکنیم و به ایشان میرسانیم تا این فعالیتها ادامه داشته باشد. چاپ اول رمان محمد در کشور کلمبیا در کمتر از یک سال تمام شده بود و این نشان میدهد چقدر ظرفیت وجود دارد. این در حالی است که کار در آمریکای لاتین به این راحتی نیست و سند 2030 در این کشور پذیرفته شده است و وقتی این سند را بپذیرید عملاً در حوزه مذهبی نمیتوانیم کتابی را چاپ کنیم یعنی عملاً در کتابخانهها و مراکز عمومی نمیتوانیم عرضه کنیم، لذا با این تنگنا سعی میکنیم مطالب را به نوعی آماده کنیم که بتواند جای خودش را باز کند و تأثیرگذاری لازم را داشته باشد.
وی افزود: در این یک سال که کتابهای مختلف درباره سردار سلیمانی چاپ شده عمده اینها قابلیت ترجمه ندارد، حتی کتاب «عموقاسم» هم به همان شکل که در ایران منتشر شده، قابلیت ترجمه و انتشار در آمریکای لاتین را ندارد و با همکاری ناشر بسیاری از بخشها را بازنویسی کردیم لذا در حوزه محتوا باید بیشتر کار کنیم.
فلاح تصریح کرد: در آمریکای لاتین و در منطقهای که بیش از 20 کشور به زبان اسپانیولی و پرتقالی صحبت میکنند، یک رایزن فرهنگی نداریم و این معنایش این است که از مزایای طرح تاپ نمیتوانیم استفاده کنیم و اینها مشکلاتی است که ناشرانی مثل خانم روخاس با وجود اینها دارند کار را پیش میبرند.
شریفیان، مترجم کتاب «عموقاسم» به زبان فرانسه نیز در این نشست با اشاره به سختی ترجمه کتابها برای کودکان و نوجوانان و معیارهای ترجمه کودک گفت: از آنجا که فکر میکنند کار ترجمه کودک یک کار سهل و خیلی نسبت به کار بزرگسال سادهتر است باید بگویم اصلاً این گونه نیست و مواردی در ترجمه کتاب کودک وجود دارد که به مراتب کار را سختتر و پیچیدهتر میکند. معیارهایی درباره سختی ترجمه در این حوزه وجود دارد که اگر رعایت شود آثار مقبولتری به کودکان و نوجوانان ارائه میشود. اولین نکته ترجمه روان با حفظ امانتداری است. در ترجمه بزرگسال روانی ترجمه ملاک است اما روان بودن ترجمه برای کودک اهمیت بیشتری دارد. چرایی مسئله از آنجاست که کودک و نوجوان اگر با سختی در خوانش مواجه شوند تحمل نمیکنند و کتاب را کنار میگذارند این مسأله مهم است و مترجم باید در زبان مقصد بگردد و ببیند چه عبارتهایی وجود دارد که ترجمه روان و زیبا در زبان مقصد بنشیند. همچنین قرار گرفتن در فضای ذهنی کار کودک و نوجوان برای انتقال مفاهیم به زبان کودک و نوجوان خیلی مهم است.
وی عنوان کرد: در انتخاب واژگان خیلی مهم است که مترجم واژگانی انتخاب کند که کودک و نوجوان بتواند با آنها ارتباط برقرار کند و مورد دیگر پرهیز از ترجمه لفظ به لفظ است بعضی مواقع باید جملات آهنگین باشد. برخی موارد هم موضوعات فرهنگی است که مترجم یا باید از روی آنها رد شود و یا موضوع را به سمت زبان هدف ببرد.
نظر شما