هم زمان با اعیاد شعبانیه و ولادت امام حسین(ع)، نسخهای خطی از قرآن کریم منسوب به دستخط اباعبدالله(ع) در آخرین برنامه سهشنبههای علمیفرهنگی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در سال جاری، رونمایی شد.
وی افزود: این نسخه به خط کوفی 7سطری بر روی پوست کتابت شده و صفحه پایانی آن، رقم مبارک «کتبه حسینبنعلی» مشاهده میشود.
مهتاب شیبانی تعداد اوراق این قرآن را 41 برگ ذکر کرد و گفت: ابعاد نوشته، 12×5/7 سانتیمتر است و با شمارۀ 14 در گنجینۀ نسخ خطی کتابخانۀ آستان قدس رضوی به ثبت رسیده است.
وی ضمن تشریح رسمالخط این نسخه بیان کرد: کتابت این قرآن همراه با سادگی حروف با مرکب مشکی است، فاصله میان حروف تقریباً مساوی است و بعضی از صفحهها دارای تذهیب است.
شیبانی با تأکید بر اینکه اعرابگذاری قرآن در قرن 4 انجام شده است، اعراب و اعجام (نقطهگذاری) را از ویژگیهای قابل توجه این نسخه خواند و گفت: معمولاً حروف آخر و حروفی که برای خواننده امکان لغزش در خواندن وجود دارد، اعرابگذاری شده است و
نقطهگذاری حروف و واژگان نیز با نقاط سیاه ریز و کوچکتر است.
همچنین کارشناس نسخ خطی و قرآنپژوه مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی در این مراسم با بیان اینکه هیچ نسخه یا مصحف کهن تاریخدار از قرن اول هجری در دسترس نیست، تصریح کرد: آنچه از گذشته مطرح شده، بر اساس قراین و احتمالاتی چون ترقیمه
«کتبه حسینبنعلی»، قدمت، کتابت بر روی پوست، شیوۀ کتابت، رسمالخط و ... است.
سیدمحمدرضا رضاپور خاطرنشان کرد: خط کوفی اولیه به ویژه در قرن اول هجری، عاری از هرگونه اعراب و نقطهگذاری و همزه و ... بوده است و این افزونهها در قرون بعد ابداع شده و به نسخ اضافه شده است. وی اصل و ساختار کلمات قرآن را در تمامی نسخ بهجامانده از قرآن یکسان دانست و گفت: تنها اختلافات بر سرِ سبک قرائت و تلاوت است.
اضافه می شود مرکز نسخ خطی گنجینه رضوی با 22هزار قرآن و جزوه قرآنی از صدراسلام تاکنون، یکی از مراکز مهم نسخ خطی قرآنی در جهان به شمار میرود. افزون بر قرآنهای منسوب به دستخط ائمه اطهار علیهمالسلام، وجود جزوات قرآنی کشواد بن املاس متعلق به قرن چهار هجری، ابنسیمجور، ابنکثیر و ابنورّاق غزنوی و قرآنهای یاقوت مستعصمی و بایسنقرمیرزا و ابنطباخ هروی در این گنجینه که علاوه بر قدمت، دارای آرایههای هنری و تذهیب و تزئینات کمنظیر هستند و همچنین وجود قرآنهای کهن مترجَم فارسی که از قرن پنجم هجری قمری شروع شدهاند، بر نفاست این مجموعه افزوده است.
همچنین در ادامه نشست سهشنبۀ علمی فرهنگی سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از مستند 150قسمتی «میراثی از سناباد» در معرفی این سازمان رونمایی شد.
رئیس روابطعمومی و امور بینالملل سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این خصوص اعلام کرد: برای نخستین بار در تاریخ این سازمان، مستندی به این شکل و 100درصد تولیدی تهیه شده که در طول 150 قسمت 20 دقیقهای، به معرفی این مرکز هزار ساله خواهد پرداخت.
محمدجواد قوی با بیان اینکه این مستند دوزبانه است، تصریح کرد: این مستند در گام نخست با 15 قسمت از ابتدای نوروز از شبکههای جامجم و خراسان رضوی پخش خواهد شد و در دومین مرحله از ابتدای ماه رمضان، به معرفی موزۀ قرآن و نفایس آستان قدس رضوی خواهد پرداخت.
مستند «میراثی از سناباد» با محوریت کتابخانۀ مرکزی، ایام نوروز از شبکه جهانی جام جم یک، ساعت ۱۰به وقت ایران؛ جام جم دو، ساعت ۱۵:۳۰ به وقت ایران؛ جام جم سه، ساعت ۱۸:۵۰ به وقت ایران و شبکه استانی خراسان رضوی ساعت ۲۳ و تکرار روز بعد ساعت ۹ پخش خواهد شد.
نظر شما