به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، امروز در حالی پنجمین روز نمایشگاه مجازی کتاب تهران فعالیت خود را آغاز می‌کند که طی روزهای گذشته یکی از بخش‌های پرمخاطب این رویداد فرهنگی بخش بین‌الملل و ناشران خارجی بوده است. تخفیف ۵۰ درصدی پیش‌بینی شده برای این بخش یکی از نقاط قوت آن در سال جاری به شمار می‌آید که توانسته به جذب مخاطبان کتابخوان و علاقه‌مند به کتاب‌های خارجی موثر باشد.
 
در این بخش ناشران کتاب‌‌ها را با ۳۰ درصد تخفیف عرضه کرده‌اند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز ۲۰ درصد یارانه برای این کتاب‌ها در نظر گرفته است البته بعضی از ناشران توانسته‌اند تخفیف‌های بیشتری هم برای کتاب‌های خود منظور کنند و غیر از ۵۰ درصد تخفیف اولیه، تخفیفات بیشتری گاهی تا ۷۰ درصد از سوی برخی ناشران درنظر گرفته شده است.
 
در نمایشگاه امسال حدود ۸۵۰۰ عنوان کتاب عربی توسط ۱۱ شرکت واردکننده از حدود ۷۰ ناشر عربی در این نمایشگاه ارایه شده همچنین حدود ۱۲ هزار عنوان کتاب در بخش کتاب لاتین از سوی ۱۲ شرکت‌کننده در نمایشگاه ارایه می‌شوند که کتاب‌های ۱۰۰ تا ۱۲۰ ناشر خارجی از کشورهای اروپایی و امریکایی را شامل می‌شود.

دانشجویان به دنبال کتاب‌های ارزان
فعالیت‌های این بخش همزمان با نمایشگاه مجازی کتاب تهران در گفت‌وگو با سه تن از واردکنندگان و فعالان حوزه کتاب خارجی را بررسی کردیم، ثریا حاجی ایمانی خان مدیر انتشارات نگاره ثریا در این زمینه گفت: مراجعان طی روزهای‌ اخیر خیلی بالا رفته است و بخش زیادی از مراجعان و خریداران ما دانشجویان بودند که سعی می‌کردند کتاب‌هایی که قیمت مناسب دارند و ۵۰ درصد تخفیف دارند خریداری کنند و بیشتر به سراغ کتاب‌های عمومی رفتند و کتاب‌هایی که قیمت بالایی داشتند خریدار خیلی کمتری داشت.
 
وی ادامه داد: تجربه نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای من خیلی خوب بود و از ابتدا دوست داشتم بدانم آیا می‌شود با نمایشگاه مجازی کتاب کار کرد یا آیا استقبالی از آن می‌شود یا نه و تجربه چهار روز گذشته نشان می‌دهد که برای اولین بار مردم استقبال خوبی کردند.
 
حاجی ایمانی با بیان اینکه مردم به دنبال کتاب با قیمت مناسب بودند، عنوان کرد: تخفیف‌هایی که برای کتاب‌ها در نظر گرفته شده بود موجب شد مردم با سیستم مجازی کار کنند بخصوص افرادی که شاید رابطه خوبی با فضای مجازی نداشتند به واسطه این نمایشگاه این فضا را تجربه کردند.
 
وی با اشاره به عدم مراجعه مراکز و نهادهای علمی و دانشگاهی طی این مدت برای خریداری کتاب، توضیح داد: اگرچه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یارانه برای آن‌ها در نظر گرفته است اما خود مجموعه‌ها هم باید بودجه‌ای داشته باشند و طبق اطلاعاتی که ما کسب کردیم بودجه زیادی ندارند، از سوی دیگر کلاس‌های دانشگاهی به صورت مجازی برگزار می‌شود و کمتر دانشجویی از این نمایشگاه مطلع است.
 
حاجی ایمانی یادآور شد: زمانی که دانشجویان در دانشگاه نیستند کسی به رییس دانشگاه، کتابدار یا کتابخانه دانشگاه برای تهیه و خرید کتاب اصرار نمی‌‌کند و به همین دلیل مراجعه‌کننده دانشگاه و موسساتی نداشته‌ایم و بنظرم باید برای دوره‌های آتی در این زمینه اقدامات جدی انجام داد.
 
وی با بیان اینکه برای دوره‌های بعد باید اطلاعرسانی به عموم مردم و مراکز دانشگاهی زودتر انجام شود، گفت: ارتقای سیستم سایت و اطلاعرسانی درباره برگزاری نمایشگاه نکته‌های مهمی است که باید به آن دقت کرد از سوی دیگر امیدواریم سال آینده به ماه‌های پایانی موکول نشود زیرا بیشتر موسسات بودجه سالانه خود را هزینه کرده‌اند و زمانی باید باشد که تازه بودجه گرفته‌اند و امکان خرید برای آن‌ها وجود داشته باشد.
 
خرید کتاب لاتین از نقده تا درود
سراغ مهدی عمرانلو مدیر انتشارات آوند دانش می‌رویم، او با بیان اینکه از دو روز قبل سامانه شرایط عادی پیدا کرده است، عنوان کرد: فروش اشخاص و فردی در این مدت شروع شده است و بنظر می‌رسد با توجه به خریدهایی که از مجموعه ما شده است فروش خوبی در نمایشگاه مجازی داشتیم که قابل تامل است.
 
وی در این زمینه توضیح داد: البته آمار فروش با نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران قابل مقایسه نیست و از آنجایی که با موسسات و نهادهای مختلف در ارتباط هستیم اما هنوز نه سهمیه خود را گرفته‌اند و نه خریدی داشتند که امیدواریم طی امروز و فردا این اتفاق رخ دهد و قطعا اتفاق‌های خوبی می‌افتد.
 
عمرانلو با اشاره به نقش تخفیف‌های ۵۰ درصدی در جذب مخاطب بخش بین‌الملل گفت: این موضوع خیلی موثر بود زیرا از لحاظ فکری و ذهنی برای خریدار جذابیت دارد و قطعا افرادی که خریدار کتاب هستند به سراغ این کتاب‌ها می‌آیند تا به تناسب نیازی که دارند کتاب خریداری کنند.
 
وی همچنین درباره بخش عمده مراجعه‌کنندگان این انتشارات نیز افزود: نکته جالبی که در این میان وجود دارد این است که عمده فروش ما به شهرستان‌ها است و از شهرهایی چون نقده در آذربایجان غربی، درود در لرستان، سیرجان کرمان و زرقان در استان فارس برای کتاب‌های خارجی مشتری داشتیم که خیلی برای ما ارزشمند است.
 
به گفته عمرانلو، این موضوع نشان می‌دهد که مخاطبان استانی به دنبال فرصتی برای خرید کتاب بودند در حالی که در نمایشگاه کتاب تهران عمده خریداران ما از تهران بودند اما در نمایشگاه مجازی این آمار برعکس شده و مخاطبان استانی گوی سبقت را ربوده‌اند.
 
وی همچنین با ارایه پیشنهاد برای بهتر برگزار شدن بخش بین‌الملل نمایشگاه مجازی کتاب برای دوره‌های آتی نیز گفت: من دو مشکل عمده می‌بینم؛ نخست اینکه این سایت برای خرید فردی پیش‌بینی شده است و اگر دانشگاهی بخواهد ۱۰۰ کتاب خریداری کند کمی با مشکل روبرو می‌شود و از سوی دیگر سایت برای کتاب‌های فارسی طراحی شده و مشکلاتی برای جستجوی کتاب‌های خارجی وجود دارد و همه موضوعات بخش لاتین قابل جستجو نیست و امیدواریم برای دوره بعدی اصلاح شود.
 
عمرانلو در پایان گفت: معتقدم اگر می‌خواهیم این روند ادامه داشته باشد باید مشکلات را فهرست کرده و بازنگری کنیم و از فردای نمایشگاه برای ارتقای سایت اقدام کنیم تا دوره بعدی کمترین خطایی داشته باشیم، البته هنوز زود است درباره میزان فروش و فعالیت بخش بین‌الملل نظر بدهیم و بنظرم باید کمی صبر کنیم.
 
جایگزینی برای نمایشگاه‌های استانی
در پایان با رضا ارسدی مدیر انتشارات کتاب کاسپین به گفت‌وگو می‌نشینیم، او درباره تجربه نمایشگاه مجازی کتاب گفت: بنظر می‌رسد استقبال از کتاب‌های فارسی به نسبت کتاب‌های خارجی بهتر بوده است و فکر می‌کنم با توجه به ایرادات و مشکلاتی که سایت در دو روز نخست داشت نمایشگاه تمدید شود که اگر این اتفاق بیفتد خیلی خوب است.
 
وی با اشاره به مراجعه اشخاص و افراد از بخش بین‌الملل توضیح داد:‌ برای بخش ما خرید موسسات و نهادها خیلی حیاتی است و اگر دست‌اندرکاران این حوزه نیایند کار خیلی سخت می‌شود و با روندی که در پیش داریم امیدواریم موسسات هم برای خرید اقدام کنند زیرا ما در این زمینه سرمایه‌گذاری کرد‌ه‌ایم.
 
اسدی افزود: اگر برای دوره‌های آینده ایرادات برطرف شود می‌تواند به عنوان یک اهرم در مواردی که برگزاری نمایشگاه امکان‌پذیر نیست مثل پاندمی کرونا جایگزین خوبی باشد، از سوی دیگر معتقدم که این نمایشگاه می‌تواند جایگزین نمایشگاه‌های استانی شود زیرا امکان خریداری کتاب برای همه مردم در همه نقاط کشور باشد.
 
وی با بیان اینکه البته نمایشگاه مجازی نمی‌تواند جایگزین نمایشگاه کتاب تهران شود، ادامه داد: نمایشگاه کتاب تهران یک نمایشگاه خاص و ویژه است و اگرچه قبلا نمایشگاه قاهره خیلی خاص بود اما الان نمایشگاه کتاب تهران این ویژگی را دارد که مردم در یک گستره وسیع برای خرید کتاب مراجعه کنند و انرژی زیادی در دل خود دارد.
 
اسدی در پایان خاطرنشان کرد: نمایشگاه مجازی کتاب یک اقدام کمکی است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند سالی چندبار به صورت فصلی آن را برگزار کند اما باید مشکلات احتمالی را در نظر بگیرند و طبیعی است که در تجربه اول یکسری ایرادات داشته باشد اما قطعا می‌تواند نمایشگاه خوبی در آینده باشد.
 
در پایان می‌توان گفت که بخش بین‌الملل و عرضه کتاب‌های لاتین و عربی در نمایشگاه کتاب تهران و اکنون در نمایشگاه مجازی در تجهیز بسیاری از کتابخانه‌های کشور نقش مهمی داشته است و این کتاب‌ها به ارتقای سطح علمی دانشگاه‌ها نیز کمک کرده است زیرا ارایه کتاب‌های ارجینال فرصت مطالعاتی بسیار خوبی برای دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا است. در این میان حضور ناشران و نمایندگی‌های ناشران خارجی در نمایشگاه کتاب می‌تواند از یک سو استانداردهای نشر ایران را ارتقا دهد و از سوی دیگر فرصتی برای تعامل بمیان ناشران و نویسندگان باشد.