به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، جوایز ادبی زیادی در سراسر کشور برگزار می‌شود اما اینکه یک جایزه ادبی بتواند ۱۶ سال دوام بیاورد و از اصول خود هم عدول نکند، تنها از یک تیم حرفه‌ای و خوش‌فکر بر‌می‌آید. دوسالانه داستان کوتاه «نارنج» که اکنون یکی از مهمترین و باسابقه‌ترین جوایز ادبی کشور به شمار می‌رود، یکی از همین موارد است که به همت گروهی سخت‌کوش و البته همراهیِ همه انجمن‌های فرهنگی و هنری شهرستان جهرم، توانسته اعتباری فراوان برای شهرستان جهرم در حیطه ادبیات داستانی بیاورد.
در یک عصر بهاری با «محمد بادپر»، دبیر این دوسالانه به گفتوگو نشستیم و او به شکل‌گیری این جایزه و ادامه راهی که برگزیده است، پرداخت.
فکر اولیه برگزاری دوسالانه داستان کوتاه نارنج چه وقت و چگونه شکل گرفت؟
تابستان سال ۱۳۸۵ بود که ایده برگزاری یک جشنواره داستان کوتاه به‌وسیله «احسان شاه‌طاهری» در بین دوستان مطرح شد و پس از آن، موضوع در انجمن اهل قلم جهرم که پس از مدت‌ها با راه‌اندازی کارگاه داستان «باران» جان تازه‌ای گرفته بود، ارائه شد و مورد استقبال قرار گرفت. سپس این ایده به صورت طرح درآمد و به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان، تحویل و با موافقت‌هایی که انجام گرفت، قرار شد اولین دوره آن به‌صورت استانی در سال ۱۳۸۶ برگزار شود که خوشبختانه این آغاز پس از یکی، دو سال وقفه همچنان ادامه دارد و اکنون هم در آستانه برگزاری هشتمین دوره آن برای تمام فارسی‌زبانان جهان هستیم.
هدفتان از برگزاری این جشنواره چیست؟
نگاه «دوسالانه نارنج» یک نگاه ملی است. از بُعد ادبی اصلی‌ترین هدف ما شناسایی نویسندگان داستان کوتاه جوان فارسی‌زبان در سراسر دنیا و معرفی آن‌ها به جامعه داستانی کشور است. هدف بعدی حمایت از نویسندگان جوان شهرستان و استان و ارائه زمینه‌های لازم برای معرفی و همچنین آشنایی و آموزش آنهاست. البته در این بین معرفی شهرستان جهرم به‌عنوان یک شهر دوستدار ادبیات و با فرهنگ، همواره دغدغه اصلی ما بوده است که به اذعان دوستان در سراسر کشور خوشبختانه توانسته‌ایم در هر دو زمینه موثر باشیم.
در یک عصر بهاری با «محمد بادپر»، دبیر این دوسالانه به گفتوگو نشستیم و او به شکل‌گیری این جایزه و ادامه راهی که برگزیده است، پرداخت.
فکر اولیه برگزاری دوسالانه داستان کوتاه نارنج چه وقت و چگونه شکل گرفت؟
تابستان سال ۱۳۸۵ بود که ایده برگزاری یک جشنواره داستان کوتاه به‌وسیله «احسان شاه‌طاهری» در بین دوستان مطرح شد و پس از آن، موضوع در انجمن اهل قلم جهرم که پس از مدت‌ها با راه‌اندازی کارگاه داستان «باران» جان تازه‌ای گرفته بود، ارائه شد و مورد استقبال قرار گرفت. سپس این ایده به صورت طرح درآمد و به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان، تحویل و با موافقت‌هایی که انجام گرفت، قرار شد اولین دوره آن به‌صورت استانی در سال ۱۳۸۶ برگزار شود که خوشبختانه این آغاز پس از یکی، دو سال وقفه همچنان ادامه دارد و اکنون هم در آستانه برگزاری هشتمین دوره آن برای تمام فارسی‌زبانان جهان هستیم.
هدفتان از برگزاری این جشنواره چیست؟
نگاه «دوسالانه نارنج» یک نگاه ملی است. از بُعد ادبی اصلی‌ترین هدف ما شناسایی نویسندگان داستان کوتاه جوان فارسی‌زبان در سراسر دنیا و معرفی آن‌ها به جامعه داستانی کشور است. هدف بعدی حمایت از نویسندگان جوان شهرستان و استان و ارائه زمینه‌های لازم برای معرفی و همچنین آشنایی و آموزش آنهاست. البته در این بین معرفی شهرستان جهرم به‌عنوان یک شهر دوستدار ادبیات و با فرهنگ، همواره دغدغه اصلی ما بوده است که به اذعان دوستان در سراسر کشور خوشبختانه توانسته‌ایم در هر دو زمینه موثر باشیم.
خصوصیت دوسالانه داستان کوتاه نارنج چیست؟
سالم برگزار کردن این جایزه ادبی و پرهیز از هر گونه جانبداری، باندبازی و سلیقه‌ای عمل کردن در انتخاب آثار که باعث استقبال بسیار زیاد نویسندگان از ما شده است، مهمترین خصوصیت «دوسالانه نارنج» است. به گونه‌ای که همه نویسندگان و بزرگان ادبیات داستانی می‌توانند بر این حرف صحه بگذارند. افزون بر این‌ها شکل برگزاری خود این جایزه ادبی، نوع برگزاری اختتامیه آن و حضور پررنگ نویسندگان و داوران از سراسر کشور از دیگر شاخصه‌های مهم نارنج است.
آیا «دوسالانه نارنج» توانسته پای نویسندگان مهم کشور را به جهرم باز کند؟
بله؛ در این زمینه دوسالانه نارنج کارنامه بسیار درخشان دارد. به‌گونه‌ای که نویسندگان مهم ادبیات داستانی مانند: هوشنگ مرادی‌کرمانی، ابوتراب خسروی، فرشته احمدی، امیرحسین خورشیدفر، امین فقیری، ابوالقاسم فقیری، شیوا مقانلو، احمد اکبرپور، محمد کشاورز، محمد حسینی، ابراهیم دم‌شناس، عباس عبدی، صمد طاهری، غلامحسین دهقان، ندا کاووسی‌فر، بها مرشدی، حسن محمودی، رضا امیرخانی، محمد طلوعی، احمد آرام، بابک طیبی و بسیاری از نویسندگان جوان دیگر مهمان ما در شهرستان جهرم بودند.
هزینه برگزاری این دوسالانه چگونه تامین می‌شود؟
واقعیت این است که هزینه برگزاری آن به‌خصوص در سال‌های اخیر به سختی تامین می‌شود. اما خوشبختانه با وجود اینکه «دوسالانه نارنج» یک هویت مستقل دارد اما محسن نعمت‌اللهی، رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان جهرم و مجموعه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در کنار حمایت بی‌دریغ و بدون توقع دکتر محمدرضا رضایی نماینده مردم شهرستان جهرم، همواره پشتیبان این دوسالانه بودند. البته فرمانداری ویژه شهرستان، شورای اسلامی شهر و شهرداری جهرم و برخی از ارگان‌های دیگر مانند دانشگاه‌ها نیز در برخی دوره‌ها به یاری ما آمدند که از آن‌ها ممنونیم و امیدواریم حمایت‌شان ادامه‌دار باشد.
خروجی این دوسالانه چه بوده است؟
درباره خروجی این دوسالانه ترجیح می‌دهم که فعالان و کارشناسان این حوزه نظر بدهند. اما خوشحالیم که علاوه بر معرفی جهرم به‌عنوان یکی از پایگاه‌های مهم ادبیات داستانی در معرفی برخی نویسندگان مطرح ادبیات داستانی کشور هم نقش مستقیمی داشته باشیم. علاوه بر این و البته مهم‌تر از این‌ها نارنج همیشه محلی برای همدلی همه فعالان سایر رشته‌های هنری بوده و همین باعث شده است که دوسالانه داستان کوتاه نارنج محصولی برای فرهنگ و هنر همه شهرستان باشد.
به نظر خودتان آیا «دوسالانه داستان کوتاه نارنج» در کار خود موفق است و اگر موفق بوده، چه دلیلی باعث آن شده است؟
گرچه هنوز با ایده‌آل‌های خودمان فاصله داریم اما به خاطر شکل و مدل برگزاری این دوسالانه که همواره بر پایه کار جمعی و استفاده از ظرفیت‌های موجود سایر رشته‌ها در شهرستان جهرم بوده است؛ به گمانم مسیرمان را درست طی کرده‌ایم. نارنج هم مانند همه کارهای بزرگ با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است اما خوشبختانه در آن اصل و هدف کار بر همه چیز برتری داشته و خواهد داشت. نارنج هیچ وقت منافع اصلی و جمعی خود را فدای خواست و دلخواه شخصی خاص نکرده است و البته از این بابت سختی‌های زیادی هم متحمل شده است.
سالم برگزار کردن این جایزه ادبی و پرهیز از هر گونه جانبداری، باندبازی و سلیقه‌ای عمل کردن در انتخاب آثار که باعث استقبال بسیار زیاد نویسندگان از ما شده است، مهمترین خصوصیت «دوسالانه نارنج» است. به گونه‌ای که همه نویسندگان و بزرگان ادبیات داستانی می‌توانند بر این حرف صحه بگذارند. افزون بر این‌ها شکل برگزاری خود این جایزه ادبی، نوع برگزاری اختتامیه آن و حضور پررنگ نویسندگان و داوران از سراسر کشور از دیگر شاخصه‌های مهم نارنج است.
آیا «دوسالانه نارنج» توانسته پای نویسندگان مهم کشور را به جهرم باز کند؟
بله؛ در این زمینه دوسالانه نارنج کارنامه بسیار درخشان دارد. به‌گونه‌ای که نویسندگان مهم ادبیات داستانی مانند: هوشنگ مرادی‌کرمانی، ابوتراب خسروی، فرشته احمدی، امیرحسین خورشیدفر، امین فقیری، ابوالقاسم فقیری، شیوا مقانلو، احمد اکبرپور، محمد کشاورز، محمد حسینی، ابراهیم دم‌شناس، عباس عبدی، صمد طاهری، غلامحسین دهقان، ندا کاووسی‌فر، بها مرشدی، حسن محمودی، رضا امیرخانی، محمد طلوعی، احمد آرام، بابک طیبی و بسیاری از نویسندگان جوان دیگر مهمان ما در شهرستان جهرم بودند.
هزینه برگزاری این دوسالانه چگونه تامین می‌شود؟
واقعیت این است که هزینه برگزاری آن به‌خصوص در سال‌های اخیر به سختی تامین می‌شود. اما خوشبختانه با وجود اینکه «دوسالانه نارنج» یک هویت مستقل دارد اما محسن نعمت‌اللهی، رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان جهرم و مجموعه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در کنار حمایت بی‌دریغ و بدون توقع دکتر محمدرضا رضایی نماینده مردم شهرستان جهرم، همواره پشتیبان این دوسالانه بودند. البته فرمانداری ویژه شهرستان، شورای اسلامی شهر و شهرداری جهرم و برخی از ارگان‌های دیگر مانند دانشگاه‌ها نیز در برخی دوره‌ها به یاری ما آمدند که از آن‌ها ممنونیم و امیدواریم حمایت‌شان ادامه‌دار باشد.
خروجی این دوسالانه چه بوده است؟
درباره خروجی این دوسالانه ترجیح می‌دهم که فعالان و کارشناسان این حوزه نظر بدهند. اما خوشحالیم که علاوه بر معرفی جهرم به‌عنوان یکی از پایگاه‌های مهم ادبیات داستانی در معرفی برخی نویسندگان مطرح ادبیات داستانی کشور هم نقش مستقیمی داشته باشیم. علاوه بر این و البته مهم‌تر از این‌ها نارنج همیشه محلی برای همدلی همه فعالان سایر رشته‌های هنری بوده و همین باعث شده است که دوسالانه داستان کوتاه نارنج محصولی برای فرهنگ و هنر همه شهرستان باشد.
به نظر خودتان آیا «دوسالانه داستان کوتاه نارنج» در کار خود موفق است و اگر موفق بوده، چه دلیلی باعث آن شده است؟
گرچه هنوز با ایده‌آل‌های خودمان فاصله داریم اما به خاطر شکل و مدل برگزاری این دوسالانه که همواره بر پایه کار جمعی و استفاده از ظرفیت‌های موجود سایر رشته‌ها در شهرستان جهرم بوده است؛ به گمانم مسیرمان را درست طی کرده‌ایم. نارنج هم مانند همه کارهای بزرگ با چالش‌هایی روبه‌رو بوده است اما خوشبختانه در آن اصل و هدف کار بر همه چیز برتری داشته و خواهد داشت. نارنج هیچ وقت منافع اصلی و جمعی خود را فدای خواست و دلخواه شخصی خاص نکرده است و البته از این بابت سختی‌های زیادی هم متحمل شده است.
مهمترین چالش‌های پیش روی شما برای برگزاری این دوسالانه چیست؟
تامین بودجه لازم همواره دغدغه و چالش اصلی ما بوده است. به گونه‌ای که انرژی زیادی از تیم اجرایی این دوسالانه می‌گیرد. اما به گمان خود من فقدان دید فرهنگی هنری و آشنا نبودن مدیران شهری ما و آگاه نبودن آن‌ها نسبت به موثر بودن برگزاری چنین جشنواره‌هایی آن هم در سطح جهانی برای رونق شهرستان، باعث شده که ما در همان بحث تامین بودجه لازم هم مشکلات زیادی را بر سر راه خود ببینیم. امیدواریم نگاه مسئولین ما، کمی از نگاه عمرانی به نگاه فرهنگی و هنری هم چرخش پیدا کند تا فعالان فرهنگ و هنر هم از این سرخوردگی نجات پیدا کنند.
و نکته پایانی؟
امیدوارم همه فعالان فرهنگی و هنری همواره با نشاط و سرزندگی به دنبال دمیدن روح تازه‌ای در این شهر نه‌چندان شاد باشند. علاوه بر این به عنوان کسی که سال‌های بیشتری با نارنج همراه بوده، بسیار تشکر می‌کنم از همه دوستانی که از ابتدا تاکنون به هر شکل و روشی یاریگر این دوسالانه بودند. و اما نکته مهم‌تر اینکه برگزاری و تداوم این دوسالانه نیازمند نگاه پر از مهر اهالی فرهنگ و هنر شهرستان و البته مسئولان است؛ چیزی که من بسیار روی آن حساب کرده‌ام.
تامین بودجه لازم همواره دغدغه و چالش اصلی ما بوده است. به گونه‌ای که انرژی زیادی از تیم اجرایی این دوسالانه می‌گیرد. اما به گمان خود من فقدان دید فرهنگی هنری و آشنا نبودن مدیران شهری ما و آگاه نبودن آن‌ها نسبت به موثر بودن برگزاری چنین جشنواره‌هایی آن هم در سطح جهانی برای رونق شهرستان، باعث شده که ما در همان بحث تامین بودجه لازم هم مشکلات زیادی را بر سر راه خود ببینیم. امیدواریم نگاه مسئولین ما، کمی از نگاه عمرانی به نگاه فرهنگی و هنری هم چرخش پیدا کند تا فعالان فرهنگ و هنر هم از این سرخوردگی نجات پیدا کنند.
و نکته پایانی؟
امیدوارم همه فعالان فرهنگی و هنری همواره با نشاط و سرزندگی به دنبال دمیدن روح تازه‌ای در این شهر نه‌چندان شاد باشند. علاوه بر این به عنوان کسی که سال‌های بیشتری با نارنج همراه بوده، بسیار تشکر می‌کنم از همه دوستانی که از ابتدا تاکنون به هر شکل و روشی یاریگر این دوسالانه بودند. و اما نکته مهم‌تر اینکه برگزاری و تداوم این دوسالانه نیازمند نگاه پر از مهر اهالی فرهنگ و هنر شهرستان و البته مسئولان است؛ چیزی که من بسیار روی آن حساب کرده‌ام.
نظر شما