در گورستان تاریخی «دارالسلام» شیراز، نگارهها و نقوش روی قبرها از گذشتههای دور حکایتی و معنایی دارند. روی بعضی از این سنگ های قبور، اشکال و تصاویری است كه هریک از اندیشه خاصی مایه گرفته و معرف بخشی از حیات روحانی و مادی صاحب قبر است و بعضی نشان میدهد که صاحب قبر زن یا مرد و یا دارای چه شغلی بوده است.
مهر و تسبیح نشانه زهد و تقوا، شانه علامت آراستگی، قیچی حکایت از این دارد که آنکه در زیرخاک خوابیده، خیاط بوده است. شانه دو طرفه علامت زن بودن، سرو نشانه آزادگی، لاله و گلابپاش به این نیت که قبر عزیز خود را با گلاب و عطر گل محمدی معطر سازند. تندیس شیر نشانی از پهلوانی. تیغ و شانه علامت آرایشگر بودن است. بلبل نشانه میل و عشق به زندگی است.
به گفته برگزارکنندگان، این نمایشگاه فقط دقالبابی برای معرفی دارالسلام است كه در آن مقبرههایی از قرن اول و دوم هجری دیده میشود و حتی بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که این گورستان پیش از اسلام نیز وجود داشته است. قبر افراد بزرگ و مشایخ علمی، عرفانی، ادبی و مذهبی مختلفی در این گورستان وجود دارد.
این تصاویر گوشه كوچكی از تصاویری است كه از اواخر دهه 80 توسط سعیده رحمنستایش گرفته شده است. او دانشآموخته عكاسی و پژوهش هنر و در حال حاضر دكتری تاریخ هنر را در دانشگاه زوریخ ادامه میدهد و فعالیتهای پژوهشی و عكاسی را نیز دارد. رحمنستایش همچنان روی این گورنگارهها و گورنگاریهای دیگر گورستانهای مشغول مطالعه است و از علایق شخصیاش بوده كه در حال حاضر به یک رویكرد مطالعاتی برای او بدل شده است.
سعیده رحمنستایش كتاب «نشانهها و مفاهیم در گورنگارهای دارالسلام» را در سال 92 ارائه کرد كه اولین مطالعه جدی و علمی روی این قبرستان قدیمی شیراز و جهان اسلام بود. علاوه بر عكاسی كاملی كه از این قبرستان داشته تمامی نقوش در كتاب تحلیل و بررسی شده است.
کتاب فوق دارای پنج فصل است؛ فصل اول: گورستان، تاریخچه تدفین، شیوههای تدفین در ایران، قبور خمرهای، قبور حفرهای ساده، قبور حفرهای با پوشش سنگی، فصل دوم: نمادهای گرافیکی و نشانه شفاهی نقوش در سنگ مزار، سمبل و سنگ، آیکون و نماد، نقوش حیوانی، نقوش انسانی، نقوش انتزاعی و معنوی، فصل سوم: نگاهی ویژه به قبرستان دارالسلام شیراز، قبرستان دارالسلام یکی از قدیمیترین قبرستانهای ایران، فصل چهارم: جایگاه فرهنگی و گورستانها، بازیابی احیا و ارتقای کیفی گورستانهای تاریخی موجود و فصل پنجم: پیوستهاست.
این در حالیست که همچنان تحقیقات و مطالعاتش این پژوهشگر شیرازی درباره نقوش، گورنگارهها و ... ادامه دارد.
سعیده رحمنستایش تجربههای متفاوتی در برگزاری نمایشگاه عكس را از سال 89 دارد از جمله: نمایشگاه گروهی در كنسولگری هند در سال 1396، گالری رایزن تهران در سال 97 و خانه هنرمندان در سالهای 96 تا 99 و همچنین انفرادی در گالری حوزه هنری فارس در سال 95؛ او پایهگذار و دبیر تخصصی دو دوره جشنواره عكس شیراز امروز بوده و عضو گروه راهاندازی سینمای هنر و تجربه در شیراز است.
سعیده رحمن ستایش؛ مدرس عكاسی دانشگاههای مختلفی در شیراز بوده و ارائههای بسیاری در حوزه عكاسی و مطالعات پژوهشی هنر در طی این سالها در ایران، فرانسه، آلمان ، سوییس و آمریكا داشته است.
علاقهمندان به تماشای این مجموعه میتوانند به صفحه اینستاگرام گالری سروناز در نشانی @sarv_e_naz_gallery مراجعه کنند.
نظر شما