به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، آیین نکوداشت دویست و هشتاد و هشتمین سالروز تولد مختومقلی فراغی در حضور جمعی از مهمانان بین‌المللی، استاندار گلستان، نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی، مدیران استانی و شهرستانی و مردم استان گلستان عصر پنجشنبه30 اردیبهشت‌ماه در آرامگاه آن شاعر و عارف ترکمن در آق توقای شهرستان مراوه‌تپه برگزار شد.
در ابتدای مراسم «امانگلدی ضمیر» فرماندار مراوه‌تپه ضمن خوش‌آمد گویی به مهمانان، درباره مختومقلی فراغی، گفت: مختومقلی اوضاع‌واحوال مردم خود و شرایط اقتصادی و سیاسی را به‌خوبی درک کرد و دیوان بزرگی که از این شعار به یادگار مانده است گواه این موضوع است.
وی افزود: این شاعر بزرگ ترکمن عاشق علم بود و برای کسب علم سفرهای زیادی داشت و به شهرهایی مثل سمرقند و بخارا و غیره برای کسب علم رفت و نزد اساتید بزرگ علم آموخت و به زادگاه خود بازگشت.
در ابتدای مراسم «امانگلدی ضمیر» فرماندار مراوه‌تپه ضمن خوش‌آمد گویی به مهمانان، درباره مختومقلی فراغی، گفت: مختومقلی اوضاع‌واحوال مردم خود و شرایط اقتصادی و سیاسی را به‌خوبی درک کرد و دیوان بزرگی که از این شعار به یادگار مانده است گواه این موضوع است.
وی افزود: این شاعر بزرگ ترکمن عاشق علم بود و برای کسب علم سفرهای زیادی داشت و به شهرهایی مثل سمرقند و بخارا و غیره برای کسب علم رفت و نزد اساتید بزرگ علم آموخت و به زادگاه خود بازگشت.
سپس «عادله کشمیری» مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان، اظهار کرد: مختومقلی شاعری است که در حل مشکلات و دردهای اجتماعی مردم بی‌وقفه تلاش می‌کرد و مدافع جبهه‌ی ستمدیدگان بوده است. او درعین‌حال، ستایشگر زیبایی‌هاست و دلنوازی و مزین نمودن مردم به اخلاق پسندیده جزو رسالت شعری او است.
کشمیری، گفت: در اشعار او ضرب‌المثل‌ها و سخنان حکیمانه چون مرواریدهای درخشان در پی هم می‌آیند. او عارفی متعهد و کنشگر اجتماعی است و رسالت خویشتن را در ارتقا آگاهی‌های مردم و اتحاد و یکپارچگی ملت خویش و مبارزه با ستمگران می‌دیده و همدلی و همدردی مردم مهم‌ترین دغدغه‌ی او بوده است.
کشمیری، گفت: در اشعار او ضرب‌المثل‌ها و سخنان حکیمانه چون مرواریدهای درخشان در پی هم می‌آیند. او عارفی متعهد و کنشگر اجتماعی است و رسالت خویشتن را در ارتقا آگاهی‌های مردم و اتحاد و یکپارچگی ملت خویش و مبارزه با ستمگران می‌دیده و همدلی و همدردی مردم مهم‌ترین دغدغه‌ی او بوده است.
.jpg)
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان، افزود: دیوان مختومقلی مشحون از اندیشه‌ها و تفکرات عرفانی و دینی و نکات دقیق اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و نیز دربرگیرنده‌ی مضامین لطیف غنایی و اوصاف زیبایی از طبیعت است.
وی گفت: چکامه‌های عارفانه وی که حاصل تجربه‌ی مستقیم خود شاعر و مایه گرفته از دل‌وجان اوست سرشار از لطایف عرفانی و دقایق روحانی است.
کشمیری افزود: توجه به خاندان نبوت نیز از ویژگی‌های بارز کلام و بیان مختومقلی است و نیز مختومقلی بهترین اشعار خود را در وصف حضرت علی (ع) سروده است.
.jpg)
در ادامه «رضا آریانپور» نماینده مینودشت، گالیکش، مراوه‌تپه و کلاله در مجلس شورای اسلامی ضمن بیان سخنانی درباره ویژگی‌های شخصیتی مختومقلی فراغی، گفت: مختومقلی فراغی عارف نامی ترکمن ایرانی باعث افتخار شهرستان مراوه‌تپه، استان گلستان و کشورمان است.
سپس «امان قلیچ شادمهر» نماینده مردم گنبدکاووس و داشلی برون در مجلس شورای اسلامی که خود نیز ترکمن است؛ با زبان ترکمنی سخنانی را درباره شخصیت و جایگاه مختومقلی فراغی در میان ترکمن‌ها بیان کرد.
در ادامه برنامه، «غلامرضا منتظری» نماینده مردم شهرستان گرگان و آق‌قلا و نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفت: مفاخر و مشاهیر تکیه‌گاه و پشتوانه محکم فرهنگی ما هستند و شناسایی ظرفیت‌های آن‌ها ضروری است.
وی ضمن اشاره به خاطره‌ای از سفرش به کشور ترکمنستان، گفت: در تمامی بیانیه‌ها و اطلاعیه‌ها همواره سخن از مختومقلی بود و آرزومند بودند کاش چهره‌هایی چون او را بیشتر داشتند و ما باید قدر بدانیم که در جای‌جای کشورمان ستارگان درخشانی داریم.
سپس «امان قلیچ شادمهر» نماینده مردم گنبدکاووس و داشلی برون در مجلس شورای اسلامی که خود نیز ترکمن است؛ با زبان ترکمنی سخنانی را درباره شخصیت و جایگاه مختومقلی فراغی در میان ترکمن‌ها بیان کرد.
در ادامه برنامه، «غلامرضا منتظری» نماینده مردم شهرستان گرگان و آق‌قلا و نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفت: مفاخر و مشاهیر تکیه‌گاه و پشتوانه محکم فرهنگی ما هستند و شناسایی ظرفیت‌های آن‌ها ضروری است.
وی ضمن اشاره به خاطره‌ای از سفرش به کشور ترکمنستان، گفت: در تمامی بیانیه‌ها و اطلاعیه‌ها همواره سخن از مختومقلی بود و آرزومند بودند کاش چهره‌هایی چون او را بیشتر داشتند و ما باید قدر بدانیم که در جای‌جای کشورمان ستارگان درخشانی داریم.
.jpg)
منتظری در ادامه ضمن اشاره به دیوان مختومقلی فراغی که در اوج آن به مفهوم اخلاق توجه نشان داده، با ذکر مصادیقی است، افزود: به باور من او شاعر تقریب مذاهب است. او با هوشمندی و شناسایی مشترکات، همگان را به‌تقریب مذاهب که محورش قرآن و اهل‌بیت است، دعوت می‌کند.
نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: همچنین او از وحدت و انسجام سخن به میان می‌آورد؛ مسئله‌ای که برای هر ملت مهم است و اگر نباشد صدای شکستنش به گوش می‌رسد.
وی افزود: مختومقلی اهل تفکر است و باور دارد که همه‌ی هستی در گرو لطف خداست و بدان اشاره می‌کند. همچنین او شاعری عدالت‌پیشه است که در کنار پدری آزادی‌خواه و ظلم‌ستیز زیست کرده و عدالت را رکن مهم دوام جامعه قلمداد می‌کند.
سپس «هادی حق‌شناس» استاندار گلستان، اظهار کرد: ایران از دیرباز مهد تمدن و گهواره پرورش بزرگان فراوانی بوده که در تاریخ و جهان پرآوازه هستند و بی‌شک رازهایی در ماندگاری آن‌ها نهفته است.
استاندار گلستان به 2 ویژگی ممتاز در طول حیات مختومقلی اشاره کرد و گفت: سفر برای یادگیری و آموزش و نیز سفر برای ترویج دین از ویژگی‌های او است و تلاش و همتش برای این سفرها با توجه به امکانات آن زمان، نشان از هوشمندی و جوهر واقعی روحیه حقیقت‌یابی او است.
وی ادامه داد: اگر ما بتوانیم چنین بزرگان و الگوهایی را از دل تاریخ و فرهنگ ایران به نسل حاضر معرفی کنیم؛ کار بزرگی فرهنگی انجام داده‌ایم.
نماینده مردم گرگان و آق‌قلا در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: همچنین او از وحدت و انسجام سخن به میان می‌آورد؛ مسئله‌ای که برای هر ملت مهم است و اگر نباشد صدای شکستنش به گوش می‌رسد.
وی افزود: مختومقلی اهل تفکر است و باور دارد که همه‌ی هستی در گرو لطف خداست و بدان اشاره می‌کند. همچنین او شاعری عدالت‌پیشه است که در کنار پدری آزادی‌خواه و ظلم‌ستیز زیست کرده و عدالت را رکن مهم دوام جامعه قلمداد می‌کند.
سپس «هادی حق‌شناس» استاندار گلستان، اظهار کرد: ایران از دیرباز مهد تمدن و گهواره پرورش بزرگان فراوانی بوده که در تاریخ و جهان پرآوازه هستند و بی‌شک رازهایی در ماندگاری آن‌ها نهفته است.
استاندار گلستان به 2 ویژگی ممتاز در طول حیات مختومقلی اشاره کرد و گفت: سفر برای یادگیری و آموزش و نیز سفر برای ترویج دین از ویژگی‌های او است و تلاش و همتش برای این سفرها با توجه به امکانات آن زمان، نشان از هوشمندی و جوهر واقعی روحیه حقیقت‌یابی او است.
وی ادامه داد: اگر ما بتوانیم چنین بزرگان و الگوهایی را از دل تاریخ و فرهنگ ایران به نسل حاضر معرفی کنیم؛ کار بزرگی فرهنگی انجام داده‌ایم.
.jpg)
حق‌شناس ادامه داد: در این زمانه و در فضای مجازی و انفجار اطلاعات بارها شاهدیم که افراد، بسیاری از مفاهیم را در یک جمله توئیت می‌کنند؛ چیزی که سالیان خیلی دور بزرگان و شاعران ما در یک تک‌بیت مفاهیم عمیق و بلندی را منتقل کرده‌اند و نشان از غنی بودن این فرهنگ و ادبیات است.
وی افزود: برپایی این‌گونه مراسم‌ها درمانی برای بی‌هویتی برخی نسل‌ها و اقدامی برای برگشتن به هویت ملی است. شاعرانی که همواره مردمی بوده‌اند و درد مردم را درک کرده‌اند و مضامین بلند عرفانی و دینی و ... را با زبانی مردمی در کوتاه‌ترین شکل بیان کردند.
حق‌شناس با اشاره به وجود اشتراکات فرهنگی در بین کشورهای منطقه، گفت: سرمایه غنی فرهنگی ما باکمی هوشیاری می‌تواند کمک بزرگی برای رشد اقتصاد و توسعه حداقل برای شمال کشور شود.
رونمایی از ترجمه فارسی دیوان اشعار مختومقلی فراغی
همچنین در این مراسم که همزمان بود با برپایی دویست و هشتاد و هشتمین سالروز تولد مختومقلی فراغی و در حضور «آیدجان آیداشف» سرکنسول قزاقستان در گرگان، نمایندگان استان گلستان در مجلس شورای اسلامی، استاندار گلستان و جمعی از مدیران کل و شهرستانی و مردم منطقه، از مجموعه چهار جلدی ترجمه فارسی سروده‌های این شاعر و عارف ترکمن در جوار آرامگاهش در آق توقای شهرستان مراوه‌تپه رونمایی شد.
وی افزود: برپایی این‌گونه مراسم‌ها درمانی برای بی‌هویتی برخی نسل‌ها و اقدامی برای برگشتن به هویت ملی است. شاعرانی که همواره مردمی بوده‌اند و درد مردم را درک کرده‌اند و مضامین بلند عرفانی و دینی و ... را با زبانی مردمی در کوتاه‌ترین شکل بیان کردند.
حق‌شناس با اشاره به وجود اشتراکات فرهنگی در بین کشورهای منطقه، گفت: سرمایه غنی فرهنگی ما باکمی هوشیاری می‌تواند کمک بزرگی برای رشد اقتصاد و توسعه حداقل برای شمال کشور شود.
رونمایی از ترجمه فارسی دیوان اشعار مختومقلی فراغی
همچنین در این مراسم که همزمان بود با برپایی دویست و هشتاد و هشتمین سالروز تولد مختومقلی فراغی و در حضور «آیدجان آیداشف» سرکنسول قزاقستان در گرگان، نمایندگان استان گلستان در مجلس شورای اسلامی، استاندار گلستان و جمعی از مدیران کل و شهرستانی و مردم منطقه، از مجموعه چهار جلدی ترجمه فارسی سروده‌های این شاعر و عارف ترکمن در جوار آرامگاهش در آق توقای شهرستان مراوه‌تپه رونمایی شد.
این مجموعه چهار جلدی، به همت پنج نفر از فعالان ادبی، نویسندگان، پژوهشگران و مترجمان زبان ترکمنی استان گلستان و پس از هشت سال تلاش و برگزاری ۹۵ جلسه مستمر به زبان فارسی ترجمه شده است.
مترجمان این مجموعه، خال محمد پقه، موسی جرجانی، عاشر محمد رئوفی، امانقلیچ شادمهر، حاجی محمد قرنجیک و مشهد قلی قزل هستند که مجموعا 400 شعر مختومقلی فراغی را به همت نشر نوروزی چاپ و آماده توزیع در بازار کتاب ایران کرده‌اند.
«موسی جرجانی» یکی از مترجمان کتاب در حاشیه این مراسم، با اشاره به اینکه نخستین بار است که دیوان مختومقلی به زبان فارسی ترجمه می‌شود، گفت: این شاعر از زمان خود جلوتر بود و برخی از مردم در آن زمان حرف‌های وی را درک نمی‌کردند ولی امروز شاهد آن هستیم که هزاران نفر برای بزرگداشت شخصیت مختومقلی فراغی گرد هم می‌آیند.
مترجمان این مجموعه، خال محمد پقه، موسی جرجانی، عاشر محمد رئوفی، امانقلیچ شادمهر، حاجی محمد قرنجیک و مشهد قلی قزل هستند که مجموعا 400 شعر مختومقلی فراغی را به همت نشر نوروزی چاپ و آماده توزیع در بازار کتاب ایران کرده‌اند.
«موسی جرجانی» یکی از مترجمان کتاب در حاشیه این مراسم، با اشاره به اینکه نخستین بار است که دیوان مختومقلی به زبان فارسی ترجمه می‌شود، گفت: این شاعر از زمان خود جلوتر بود و برخی از مردم در آن زمان حرف‌های وی را درک نمی‌کردند ولی امروز شاهد آن هستیم که هزاران نفر برای بزرگداشت شخصیت مختومقلی فراغی گرد هم می‌آیند.
«آیدجان آیداشف» سرکنسول قزاقستان در گرگان نیز ضمن ابراز خرسندی از ترجمه این مجموعه به زبان فارسی، گفت: دیوان اشعار مختومقلی فراغی، اخیرا توسط یکی از شاعران بزرگ قزاقستان به نام «قنات بیگ» از زبان اصلی ترکمنی به زبان قزاقستانی ترجمه و چاپ شده است.
در مقدمه این مجموعه آمده است: جرقه کار ترجمه اشعار مختومقلی زمانی زده شد که در سال 1394 به اتفاق دوستان به کنفرانس بین المللی مختومقلی فراغی در عشق آباد کشور ترکمنستان دعوت شده بودیم؛ در آنجا به عینه دیدیم که پژوهشگرانی از اقصی نقاط جهان از آمریکا تا تاتارستان و ژاپن در زمینه ترجمه اشعار مختومقلی کار کردند. در نتیجه همه دوستان که همگی دستی در کار تحقیق و پژوهش در زمینه مختومقلی داشتند، ضرورت ترجمه اشعار را به زبان فارسی احساس کردند و کار شروع شد.
.jpg)
ادای احترام و نثار شاخه گل بر آرامگاه مختومقلی فراغی، اجرای سرود، تقدیر از عوامل برگزاری برنامه و بازدید از نمایشگاه دایر شده صنایع دستی و فرهنگی و هنری جوانان منطقه در محل آرامگاه، از دیگر برنامه‌های نکوداشت این شاعر ترکمن بود.
یادآوری می‌شود، «مختومقلی فراغی» شاعر و عارف ترکمن در سال ۱۷۳۳ میلادی برابر با سال ۱۱۱۲ شمسی در روستای حاجی قوشان از توابع بخش مرکزی گنبدکاووس متولد شد و پس از ۵۷ سال زندگی در کنار چشمه عباساری در دامنه رشته کوه سونگی داغی بین ایران و ترکمنستان درگذشت. پیکر این شاعر برای دفن به روستای آق توقای در ۴۰ کیلومتری غرب مراوه‌تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان منتقل و در جوار آرامگاه پدرش دولت محمد آزادی به خاک سپرده شد.
نظر شما