یکی از تلخترین و درعینحال سرنوشتسازترین مراحل در دوران دفاع مقدس، مرحله نخست آن و نبردهای هوایی علیه نیروی زمینی دشمن در شمال خوزستان بود. در این مرحله، نیروی هوایی با توجه به نابرابری نیروهای زمینی و مردمی در برابر نیروهای پرتعداد زرهی و پیاده مکانیزه مهاجم ارتش عراق، مجبور شد تا اصول کلی، مأموریت و قواعد نبردهای هوایی را به خاطر نبود وقت و محدودیت زمانی کنار بگذارد و جهت ایستادگی و مقابله با هجوم بیامان قوای بعثی، وارد کارزارِ نبرد شده و به جنگ تانکها و قوای زرهی دشمن برود.
فرماندهان و طراحان عملیات هوايی نهاجا، ناگزیر شدند تا بيشترين سورتیهای پروازی و مأموریتهای رزمی نیرو را در راستای اختلال و بازداشتن يگانهای زمينی دشمن از پيشروی در شمال خوزستان، توقف آنها و بمباران يگانهای ارتش بعث عراق در غرب کرخه، به منطقه دزفول اختصاص دهند. البته در نتیجه اجرای اینگونه عملیات، پیامدها و خسارتهای سنگینی نیز برای نیروی هوایی به دنبال داشت.
در این دوره که حدود چهل روز به طول انجامید، بارها قوای پرتعداد دشمن دست به حمله زد تا از پل نادری و رود کرخه عبور نموده، با اشغال شهرهای شوش، اندیمشک و شوش، گلوگاه خوزستان را ببندد. در اینصورت امکان کمکرسانی از سایر نقاط کشور به خوزستان اگر نگوییم غیرممکن، بلکه بسیار دشوار میشد. خلبانان، متخصصان و کارکنان شجاع پایگاه وحدتی با ایثار فراوان دست بهکار شده و با پروازهای متعدد ابابیل دزفول و بمباران سپاه ابرهه، مانع از عبور قوای خصم از رود کرخه شدند.
طی این مدت، پایگاه چهارم شکاری خود در معرض بمباران هوایی، آتش توپخانه و موشکهای زمین به زمین قرار داشت. فاصله 15 کیلومتری پایگاه وحدتی با خط جبهه دشمن، موجب شده بود که پرواز یک جنگنده از وحدتی تا محل بمباران فقط چند دقیقه بیشتر طول نکشد. بااینحال، این فداکاریها که همراه با شهادت چندین نفر از خلبانان، متخصصان و کارکنان پایگاه چهارم شکاری بود، باعث شد تا در نهایت و در روز 9 آبان، با شکست آخرین حمله ارتش بعث، قوای متجاوز در شمال خوزستان متوقف و زمینگیر شوند.
با ادامه جنگ، از سال 1360 سلسله عملیات بیرون راندن دشمن بعثی از خوزستان طی عملیات ثامنالائمه، طریقالقدس، فتحالمبین و بیتالمقدس صورت گرفت که نتیجه آن آزادسازی مناطق اشغالی و در نهایت خرمشهر بود. طی این دوره نیز پایگاه وحدتی و جنگندههای آن نقش کلیدی در پشتیبانی از نیروهای مسلح ایرانی و بمباران دشمن داشتند.
کتاب «ابابیل دزفول»، شرحی بر این ایثارگریها است. جلد اول این کتاب توسط محسن شیرمحمد به نگارش درآمده و در سال 1399 از سوی مرکز انتشارات راهبردی نیروی هوایی ارتش به چاپ رسیده است. در فصل اول کتاب به موضوع تاریخچه و اقدامات صورت گرفته در پایگاه وحدتی قبل از انقلاب پرداخته شده است. فصل دوم به حوادث رخداده بین انقلاب تا وقوع تجاوز سراسری دشمن در 31 شهریور 1359 میپردازد. در فصل سوم به عملیات البرز و اقدامات صورت گرفته پایگاه چهارم شکاری تا اواسط مهر پرداخته میشود. فصل چهارم نیز ادامه اقدامات جهت دفاع از شمال خوزستان را توضیح میدهد. دو پیوست نیز به برگزیدههای تصاویر و بریده جراید مربوط به پایگاه وحدتی اختصاص یافته است. نویسنده قصد دارد تا جلد دوم کتاب تاریخ پایگاه وحدتی را هم که به دوره آزادسازی خوزستان اختصاص دارد بهزودی به رشته تحریر درآورد.»
نظر شما