به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، تشکیل اتحادیه کشوری نشر اگرچه طی یک دهه اخیر بارها مورد بحث و نظر ناشران و فعالان بخش‌های مختلف صنعت نشر بوده است اما به دلایل مختلفی عملی شدن آن به تعویق افتاده است. درحالی که تلاش‌هایی در برخی استان‌ها برای تاسیس و راه‌اندازی این نهاد صنفی شده است اما از سوی دیگر برخی از فعالان صنف امیدی به شکل‌گیری آن ندارند و تاسیس اتحادیه کشوری نشر را عبث و بیهوده می‌داند.
حمید خرمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان قم از جمله موافقان این طرح است. دقایقی با وی به گفت‌وگو نشستیم تا درباره ضرورت و اهمیت تشکیل اتحادیه کشوری نشر کمی بیشتر بدانیم. خرمی در این مصاحبه با اشاره به لزوم تشکیل این اتحادیه از تاثیرات آن در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و اجتماعی کلان در صنعت نشر نام برد و بر نقش این تشکل کشوری در تعیین استراتژی‌های مشترک و یکپارچه صنفی تاکید کرد.
به نظر شما ضرورت تشكيل اتحاديه سراسري و كشوري ناشران چيست؟
از آنجا که دولت به‌مرور باید بارهای اضافی خود را از دوش بردارد و نسبت به تفویض وظایف به تشکل‌های صنفی اقدام کند، ضروری است که با توجه به حضور چندین هزار ناشر و کتابفروش در اقصی نقاط کشور، یکسان‌سازی سیاست‌ها و روش‌های عملیاتی و مدیریتی این مکان‌های تجاری و اداری مهم و اثرگذار در فرهنگ کشور را با تشکیل یک اتحادیه هدفمند میسر سازد. در این زمینه معتقدم که تشکیل اتحادیه سراسری و کشوری می‌تواند در تصمیم‌سازی‌های کلان و مدیریتی حوزه نشر نقش به‌سزایی داشته باشد؛ به‌طوری که همه فعالان نشر در سراسر کشور از آن منتفع شوند.
فكر مي‌كنيد اين اتحاديه چقدر مي‌تواند در حل مشكلات كلان حوزه نشر موثر باشد؟
بدیهی است وجود اتحادیه‌های قدرتمند کشوری زمینه‌ساز تصمیمات مناسب و عدم رفتار سلیقه‌ای می‌شود و می‌توان از ظرفیت‌های آن در عملیاتی‌سازی سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی بهره‌مند شد. امروزه شاهد هستیم که بخش زیادی از رفتارهای مدیریتی در حوزه نشر سلیقه‌ای است و معتقدم که این اتحادیه تا حد زیادی به کمک صنعت نشر می‌آيد؛ هرچند این صنعت با چالش‌ها و مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست که باید به‌مرور زمان و در برنامه‌ریزی‌های کوتاه مدت، میان‌مدت و بلندمدت مدیریتی برای رفع آنها اقدام کرد.
امروز صنعت نشر با چالش‌هاي عمده‌اي روبه‌رو است که قطعا شما هم در استان قم با آن دست به گریبان هستید. فکر می‌کنید اين اتحاديه مي‌تواند با اين مشكلات مقابله كند؟
تشکیل اتحادیه کشوری راهکار مناسبی برای تعیین استراتژی‌های مشترک، نظارت‌های یکپارچه صنفی و مبارزه با سواستفاد‌ه‌ها و کپی‌کاری‌هایی که برخی ناشرنما‌ها با کتابسازی‌های متعدد، مرتکب آن می‌شوند و حتی بازار کتاب‌های پرتیراژ و ناشران باسابقه را نیز نشانه گرفته است. بی‌شک تشکیل این اتحادیه می‌تواند پشتوانه‌ای برای کسانی باشد که با عشق و علاقه در این صنعت فعالیت می‌کنند. همچنین می‌تواند محلی برای رفع بسیاری از دغدغه‌هایشان باشد. این‌روزها که صنعت نشر کشور چالش‌های زیادی را پیش‌رو دارد، باید عزمی جدی و راسخ برای برخورد و مقابله با این موانع داشت تا افراد سودجو بیش از این به خود اجازه ندهند که این صنعت را آلوده کنند و ناشران قدیمی و پرتلاش به حیات خود در حوزه نشر ادامه دهند و به پویایی آن کمک کنند.
و در این میان معتقدید که کدام مجموعه بايد براي شكل‌گيري اتحاديه کشوری پیش‌قدم شود و به اصطلاح چراغ اول را روشن کند؟
در ابتدا برای تشکیل اتحادیه‌های کشوری باید مسئولان عالی‌رتبه کشور دغدغه ایجاد و شکل‌گیری این اتحادیه را داشته باشند؛ چراکه با قوانین موجود برای تشکیل اتحادیه کشوری، شهرستان‌ها هم باید اتحادیه صنفی مستقل داشته باشند که طبق قوانین نظام صنفی حدنصابی بر اساس جمعیت برای تشکیل اتحادیه‌ها تعریف شده است. اگر اتحادیه‌ها به این حدنصاب نرسند امکان شکل‌گیری اتحادیه‌های شهرستان‌ها عملا وجود ندارد و وقتی اتحادیه‌های شهرستان‌ها شکل نگیرد چگونه می‌توان یک اتحادیه منسجم و مقتدر کشوری داشت.
با توجه به نرسیدن به حد نصاب واحدهای صنفی انتشارات و کتابفروشی، بسیاری از شهرها امکان ایجاد اتحادیه مستقل ناشران و کتابفروشان ندارند؛ ولی اگر مسئولان دغدغه فرهنگی داشته باشند و انسجام و ترویج فرهنگ در اولویت برنامه‌هایشان باشد می‌توان از طریق کمیسیون‌های نظارت استانی برای اتحادیه‌های فرهنگی علی‌الخصوص انتشارات و کتابفروش برای تشکیل یک اتحادیه مستقل استثنا قائل شد. همانطور که می‌دانیم طبق قانون نظام صنفی برای تشکیل اتحادیه مستقل در تهران نیازمند ۳۰۰ واحد صنفی و در شهرستان‌های با جمعیت بیش از ۲ میلیون نفر، ۲۰۰ واحد صنفی و در شهرستان‌های با جمعیت بیش از یک میلیون نفر و کمتر از دو میلیون نفر ۱۵۰ واحد صنفی، در شهرستان‌های با جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار و کمتر از یک میلیون نفر ۱۰۰ واحد صنفی و در شهرستان‌های با جمعیت کمتر از ۵۰۰ هزار نفر نیز ۵۰ واحد صنفی است که بر این اساس منهای تهران و قم و چند شهر بزرگ دیگر در اکثر کشور با مشکل تشکیل اتحادیه‌های مستقل انتشارات و کتابفروشی مواجه‌ایم که حل این مشکل نیازمند برنامه‌ای هدفمند با مساعدت و مشارکت کمیسیون‌های نظارت استانی و اتاق اصناف است.
و در پایان بگویید ثمره این اتحادیه به طور کلی برای چه گروه‌هایی در حوزه نشر خواهد بود؟
صنعت نشر زنجیره به هم پیوسته‌ای از فعالان و زحمتکشان حوزه فرهنگ است؛ نویسنده و مترجم و ویراستار و ناشر و چاپخانه‌دار تا موزع و کتابفروش. زمانی که یک تشکل سراسری، منظم و بهم پیوسته داشته باشیم و مدیران و نمایندگانی از صنف در آن عضویت داشته باشند که دغدغه‌شان رسیدگی به مشکلات صنعت نشر باشد قطعا همه افراد فعال در این زنجیره از ثمره آن منتفع می‌شوند.
ترکیب کلی این اتحادیه نیز باید با حضور پررنگ و اثرگذار نمایندگان نشر از تهران و همه استان‌ها باشد تا ناشران شهرستان‌های مختلف نیز نسبت به آن اهمیت بدهند و برای حضور در آن اعلام آمادگی کنند. دعوت عمومی برای شکل‌گیری این تشکل و تسهیل و آسان‌سازی شرایط تشکیل اتحادیه در شهرستان‌ها از پیش‌زمینه‌های لازم برای تحقق این هدف است که امیدواریم به‌زودی و با هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگان تشکل‌های صنفی به ثمر بنشیند.
سه‌شنبه ۸ تیر ۱۴۰۰ - ۰۸:۵۶
نظر شما