به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، عمران صلاحی از چهره‌های ادبی کشورمان است که توانست با اندیشه و هنر منحصربه‌فردش طرحی نو در طنز معاصر فارسی دراندازد و از محبوبیتی خاص برخوردار شود.
 
11 مهر ماه، سالمرگ این شاعر، پژوهشگر و چهره شاخص ادبیات طنز معاصر بهانه‌ای شد تا دقایقی را در گفت‌وگو با رویا صدر، پژوهشگر حوزه طنز به بررسی شیوه شاعری و سبک خاص صلاحی بپردازیم.
 
به نظر شما دلیل برجسته‌شدن اشعار طنز عمران صلاحی نسبت به اشعار جدی وی چه بوده است؟
دلیل این امر به ویژگی‌های خاص طنزپردازی وی مربوط می‌شود که علی‌رغم تاکید چندباره‌اش بر اینکه شعر را برای خودش می‌گوید؛ ولی طنز را به سفارش دیگران می‌نویسد و نیمه شاعرش را جدی‌تر می‌گیرد، باز هم ادبیات جدی او تحت‌الشعاع طنزش قرار گرفت. صلاحی توانست در صفحه «حالا حکایت ماست» نشریه دنیای سخن با طنز ادبی هنرمندانه خود به عنوان یک پل و میانجی میان طنز و ادبیات جدی مطرح شود. وی با استفاده از طنز باارزش ادبی و در فضای روشنفکری به بازتعریف این شیوه ادبی پرداخت و به دلیل آشنایی با ادبیات عامه، درک عمیق از طنز و ادبیات به شهرت و محبوبیت بسیاری رسید.
 
درباره شیوه خاص طنزپردازی صلاحی چه تعبیری دارید؟
صلاحی اگرچه در بسیاری اوقات خارج از محدوده و مرز، طنز می‌نوشت؛ اما به مثابه کسی بود که در میدان جنگ روی مین پا می گذارد؛ ولی جان سالم به در می‌برد؛ چون اشعار طنز وی چنان استادانه و هنرمندانه خلق می‌شد که قابل ارائه و چاپ در تمام شرایط بود و تنها یک بار به دلیل یکی از اشعار چاپ‌شده‌اش در دنیای سخن با شکایتی روبه‌رو شد که البته تبرئه‌اش کردند. عبور به سلامت صلاحی از خط قرمزها نتیجه درک عمیق وی از طنز و زبان فاخر و چندلایه‌بودن اشعارش بود. می توان گفت اشعار صلاحی سهل و ممتنع است؛ یعنی در عین سادگی و فارغ‌بودن از پیچیدگی‌های تعمدی دارای ارزش ادبی خاص خود بود. همچنین باید توجه داشت که شخصیت شریف و فروتن صلاحی که طنز را از کینه‌ورزی و تسویه‌حساب شخصی جدا می‌دانست، در ممتاز و خاص‌شدن اشعارش بی‌تاثیر نبوده است.
 
دلیل محبوبیت خاص عمران صلاحی که -نمونه آن را در برگزاری حدود 40 مراسم بزرگداشت در سه ماه نخست وفاتش شاهد شدیم- چه بوده است؟
این محبوبیت بی‌شک نتیجه کاراکتر و شخصیت خاص وی بود که هیچ‌گاه رنجشی از کسی به دل نمی‌گرفت و بسیار مهربان و متواضع بود. همچنین منحصر‌به‌فرد بودن شیوه طنزپردازی وی و سبک منحصربه‌فردش در این محبوبیت تاثیر داشته است. صلاحی یک پژوهشگر ممتاز حوزه ادبیات طنز نیز بود که البته این وجه ادبی وی تحت‌الشعاع اشعارش قرار گرفته است.
 
تا چه‌اندازه جای خالی صلاحی را در ادبیات طنز امروز خالی احساس می‌کنید؟
شیوه سهل‌وممتنع اشعار او که برگرفته و بازآفرینی وقایع ساده روز بود، امروز می‌توانست مخاطب و طرفدار زیادی داشته باشد. در ضمن درک درست و عمیق و هنرمندانه ایشان از طنز که در آثارش متجلی بود، می‌توانست برای ما راهگشا باشد. متاسفانه امروز با مشکل انقطاع نسل در ادبیات طنز مواجه هستیم که بسیاری از طنزپردازان بزرگ هم‌عصر صلاحی را از دست داده‌ایم و جوانان امروز ارتباطشان را با بزرگان طنزپرداز از دست داده‌اند.