به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا» اثر یحیی فوزی از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسیده است. مولف در این کتاب به تبیین چرایی تحول مواجهه جمهوری اسلامی با جریان اسلام‌گرا و درک منطق نظری این مواجهه است.
کتاب در سه فصل با عناوین «کلیات و مباحث نظری»، «گونه‌شناسی جنبش‌های اسلامی»، «تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی در خصوص جنبش‌های اسلام‌گرا» و «نتیجه‌گیری» تدوین شده است.
برای تبیین این مساله در این پژوهش می‌توان با رویکردهای مختلفی به آن پرداخت که یکی از آنها رویکرد گفتمانی به آن است. اصولاً اگر عمل سیاسی را تحت‌تأثیر گفتمان سیاسی بدانیم و گفتمان سیاسی را نیز مدلول نوعی تلقی متفکران و رهبران جمهوری اسلامی از واقعیت‌های سیاسی تلقی کنیم، شناخت این گفتمان می‌تواند از یک‌سو تحلیل مناسبی از نوع نگاه و رویکرد جمهوری اسلامی به جنبش‌های اسلامی ارائه کند و از سوی دیگر می‌تواند چرایی این تفاوت‌های نظری و عملی در مواجهه جمهوری اسلامی با جنبش‌های مختلف اسلام‌گرا را تبیین کنید. این کتاب نگاهی پژوهشی است به نگاه و برخورد جمهوری اسلامی ایران به گروهای اسلامی.
در فصل نخست به مقدمه، پیشینه تحقیق و چهارچوب نظری و روش پژوهش اختصاص یافته است. در فصل دوم «گونه‌شناسی جنبش‌های اسلامی» مولف در صفحات پایانی آن می‌نویسد: «ضمن بررسی طیف‌بندی و گونه‌شناسی‌های مختلف از جنبش‌های اسلام‌گرا، می‌توان نتیجه گرفت با نگاهی استقرایی به جریانات موجود چند جریان اصلی و مهم را در چند دهه اخیر در جهان اسلام مطرح شد که عبارتند از اسلام سنتی محافظه‌کار، اسلام سیاسی اصلاح‌طلب، اسلام سلفی (با طیف‌های درونی خود) و اسلام تجددگرا. اما علی‌رغم این تقسیم‌بندی فکری باید گفت که جنبش‌های معاصر عمدتا در سه جریان شامل اسلام اصلاح‌طلب، در دو شاخه شیعی(متاثر از انقلاب اسلامی ایران) و سنی (عمدتا جریان وابسته به اخوان المسلمین در کشورهای مختلف) و اسلام سلفی (با سه طیف سلفی فرهنگی و سلفی سیاسی و سلفی تکفیری جهادی) بروز و تجلی بیرونی یافته است.»
یکی از عوامل تبین کننده چرایی حمایت گزینش جمهوری اسلامی از جنبش‌های اسلام‌گرا تجربه چهار دهه نوع مواجهه این جنبش‌ها با ایران معطوف به چگونگی نقش آنها در تقویت یا تضعیف قدرت نظام اسلامی ایران در منطقه بوده است که در این ارتباط فراتر از اسلامی و یا سنی و یا شیعی بودن جایگاه آنها در عرصه منازعه کلان جمهوری اسلامی با دشمنان بین المللی آن همچون آمریکا و اسرائیل از نقش عمده‌ای برخودار بوده است.
اصولا حمایت از جهان اسلام و جنبش‌های اسلام‌گرا هر چند به عنوان یک راهبرد کلان نظری مورد پذیرش بوده است، اما سیاستگذاران جمهوری اسلامی در مقام عمل همواره به دلیل ویژگی‌های مذهبی و تجربه تاریخی و همچنین اولویت‌بندی‌های ملی و فراملی، رویکرد حمایت محدود و مشروط و گزینشی، معطوف به مصالح و سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی ایران، به این جنبش‌ها داشته‌اند.
کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام‌گرا» اثر یحیی فوزی در 226 صفحه و به قیمت 50 هزار تومان از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به روانه بازار نشر شده است.
شنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۱ - ۱۴:۵۷
نظر شما