به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شهدای جنگ تحمیلی اغلب قبل از اینکه به عملیات‌ها اعزام شوند از مدت‌های قبل در کلاس‌های ایدئولوژی پشت جبهه‌ها شرکت می‌کردند. همین هم باعث می‌شد در موضوعات اصلی کشور نظرات مشابهی داشته باشند.

کلیدواژه «وحدت» نیز یکی از آن دست موضوعات اصلی است که در ابتدای انقلاب نسبت به آن احساس خطر می‌شد و مسئولان کشور تلاش داشتند تا با حفظ وحدت در بین اقشار مختلف مردم اجازه ندهند انقلاب اسلامی ایران شکست بخورد.

این موضوع در وصیت‌نامه‌های شهدای متعددی مورد استفاده قرار می‌گرفت و نگاهی به این متون برجای مانده نشان می‌دهد در این خصوص آنها نظرات تقریبا یکسانی داشتند و گویا از یک آبشخور فکری تغذیه می‌شدند.

مجموعه «گزیده موضوعی وصیت‌نامه شهدا» درباره «وحدت» در 9 دفتر منتشر شده است و نشرشاهد به کوشش نویسندگانی همچون «ایوب سیف‌زاده»، «زهرا مولایی» و «سعیده اصغری آذر» آن را چاپ کرده است. در ادامه برگزیده‌ای از وصایای شهدا این دفاتر را می‌خوانید.
 
شهید قاسم زمانی(1345نجف آباد-1363) / دفتراول
خدایا! ببین اسطوره‌های شهادت چگونه حیات را به بازی گرفته اند؛ مرگ به اسارتشان در آمده است؛ سرمست عشقند. عشق خدایی را ببین که با پرتاب آیه وجودشان در بستر جاری زمان، حیات را تفسیر می‌کنند...
 
خدایا! تو می‌دانی که چقدر زجرآور است ماندن بدون آنها. پنداری که تمنای سرد شده چشمان در سوگشان پر اشک است؛ جایشان در نبردشان خالی است. هنوز صدایشان را در گوشهایمان می‌شنویم و چه نیکو دعای وحدت و دعای همت می‌خوانند. چه زیبا سوره شهادت می‌خوانند. چه خوش در آسمان شب درخشیدند و چه زود از کنارمان رفتند. «اللهم عظم بلایی» خدایا! چه رنج بزرگی!
 
شهید جمال الدین کمانی(1320 خمین-1361) / دفتر دوم
هم ولایتی‌های عزیزم! شما را سفارش می‌کنم که به تقوای اسلامی و وحدت اسلامی. با یکدیگر وحدت داشته باشید در برابر ضدانقلاب و ضد اسلام، تا دشمن نتواند کمر شما را بشکند؛ دشمن ما و دین اسلام فقط و فقط از وحدت شما می‌ترسد.
 
شهید داوود رعیت حسین آبادی(1346تهران-1367) / دفترسوم
به یاد خدا باشید. زیرا اهل بهشت به لحظه‌ای که به یاد خدا نبودند، حسرت می‌خورند. با وحدت کلمه و جهاد اکبر با جان و مال خود جهاد کنید و از اسلام و انقلاب اسلامی دفاع کنید که امام فرمودند پیروزید و در پیروزی شکی نیست. هوشیار باشید که هیچ ملاکی مهمتر از تقوا و جهاد در راه خدا نیست و از راه رسیده‌های ظاهر آراسته با چهره‌ای فریبنده، انقلاب ما را خدشه‌دار نکنند.
 
شهید محمدحسین کاظمی(1350یزد-1367)/ دفتر چهارم
بله! شهدا رفتند، اما با دیدی باز و ایمان قوی و با علم به اینکه برای چه می‌روند و تنها راه رسیده به حق و خدا، تنها مبارزه با نفس و جهاد بود که شهدا این راه را پیمودند؛ آنها رفتند و با رفتن خویش مسئولیتی بس سنگین بر دوش ما نهادند و این ما و شما هستیم که باید حافظ دستاوردهای آنها که همانا جز حمایت از اسلام و امام، حفظ وحدت و یکپارچگی و مبارزه برای نجات محرومان چیز دیگری نبود، باشیم.
 
شهید سیدرضا حسینی فر(1347مهریز-1365)/ دفتر پنجم
 برادرانم! ای دوستان! مطالعه قرآن، نهج البلاغه و کتابهای اسلامی دیگر را فراموش نکنید؛ در راه الله قدم بردارید؛ در بین یکدیگر وحدت داشته باشید؛ همدیگر را ارشاد کنید و راهنمای یکدیگر باشید.
 
شهید محمد نجیمی فرد(1347 برخوارومبمه – 1361) / دفتر ششم
... وصیت دیگر من به شما ملت قهرمان پرور این است که جبهه ها را حفظ کنید. مانع رفتن فرزندانتان به جبهه ها نشوید و در حال اینکه جبهه ها را حفظ می‌کنید، در داخل کشور اجازه ندهید منافقین توطئه کنند و بخواهند انسجام شما را از هم بپاشند و وحدت خود را حفظ کنید و از امام اطاعت کنید؛ چون ولی امر است و چون ولی فقیه است.
 
شهید امام بخش یونسی(1342 مرودشت-1362) / دفتر هفتم
سخنی با شما دانش آموزان! آگاه باشید که سنگر شما عظیم تر از آن است که فکر می‌کنید. اگر شما اتحاد داشته باشید این اتحاد شما نیرویی است که بر سلاح من وارد می‌شود و تیری شتابان از درون آن بر قلب سیاه دشمن یا کافران وارد می‌شود. پس از این اتحاد رمز پیروزی است.
 
شهید سیدعباس افضلی(1344نجف آباد-1364) / دفتر هشتم
برادران!... خیلی مواظب باشید دشمنان بین شما و روحانیون تفرقه ایجاد نکنند که هرروز بین شما اختلاف باشد، روز جشن ابر قدرت هاست و روز ضربه خوردن اسلام می‌باشد.
 
شهید سید محمد احمدی(1339 دلیجان-1362)/ دفتر نهم
 با شماست که اگر منافق از خدا بی خبر و شیطان نهاد درونی و بیرونی شما را خواست فریب بدهد و اگر می‌خواهید با دین اسلام به دنیای ابدی مسافرت کنید، آنچنان با انها رفتار کنید که دیگر فکر نفاق و دشمنی با اسلام و امام بر سر آنها نزند و بدانید که راه سعادت همین است.