به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در اصفهان، بیست‌وششمین مراسم جایزه دوسالانه کتاب اصفهان در هنرستان هنرهای زیبا برگزار شد. در این مراسم که علی تمنایی، مدیر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان، حجت‌الاسلام هادی‌زاده، رئیس مرکز آموزش تخصصی حوزه علمیه اصفهان، دکتر محمدحسین ظریفیان، مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام ابوالفضل یعقوبی، معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره ارشاد و اهالی فرهنگ و هنر حضور داشتند، برگزیدگان این جایزه معرفی شدند و از ایشان تقدیر شد.

وظیفه ما انتقال میراث گذشته به وسیله فرهنگ مکتوب است
علی تمنایی، مدیر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در ابتدای این مراسم ضمن خیرمقدم به حضار گفت: رهبر انقلاب در 25 آبان سال گذشته درباره اصفهان فرمودند که اصفهان شهر علم است. اصفهان شهر ایمان و محبت به اهل بیت(ع) است. اصفهان شهر هنر است. اصفهان شهر فرهنگ است. اصفهان شهر ایثار و شهادت است. این صفات ضمن دوچندان کردن وظیفه ما، نشان‌دهنده شکوه و عظمت پیشینه تاریخی اصفهان است. ان‌شاءالله بتوانیم میراثداران خوبی برای مفاخر و ارزش‌های اصفهان باشیم.

تمنایی ادامه داد: ما در فرهنگ و هنر وظیفه داریم که این میراث گذشتگان را به آیندگان انتقال دهیم. یکی از مشکلات امروز ما در کشور بحران هویت است. نوجوان و جوان امروز ما نمی‌داند روی چه سرمایه‌ای نشسته است و به همین دلیل چشم به خارج از کشور می‌دوزد. همین مسئله وظیفه‌ای را برای ما در باب فرهنگ و هنر ایجاد می‌کند و فرهنگ مکتوب می‌تواند این ارزش‌ها را به نسل بعد منتقل کند.

مدیر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در خصوص ظرفیت‌های خوب اصفهان در فرهنگ مطالعه بیان کرد: در فرهنگ مطالعه سه بخش داریم؛ تالیف، نشر، توزیع. اگر بتوانیم پیوند مناسبی بین این سه بخش ایجاد کنیم، می‌توانیم در ارتقای فرهنگ مطالعه گام‌هایی را برداریم.

تمنایی در پایان به نقش نهادهای مربوط اشاره کرد و گفت: اداراتی همچون اداره ارشاد، آموزش و پرورش، صداوسیما و دانشگاه هرکدام در این زمینه سهمی دارند و باید بکوشند برای ارتقای فرهنگ مطالعه همگرایی ایجاد کنند.

باید تاریخ علم و هنر اصفهان تدوین شود

حجت‌الاسلام مجید هادی‌زاده، رئیس مرکز آموزش تخصصی حوزه علمیه اصفهان، سخنران دیگر بیست‌وششمین مراسم جایزه دوسالانه کتاب اصفهان بود. 

وی گفت: از آنجایی که هم مسئولان پژوهشی دانشگاه اصفهان و برخی دیگر از دانشگاه‌های استان و هم مسئولان پژوهشی حوزه علمیه اصفهان در این مراسم حضور دارند، به برنامه‌ای که تاکنون اجرا نشده و حقیقتا یک ضرورت فرهنگی برای تاریخ فرهنگ و علم در اصفهان هست، اشاره می‌کنم.

هادی‌زاده ادامه داد: ما برای اصفهان به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز نشر علم در حوزه تمدن اسلامی در تمام این پهنه چند قرنه که در تمامی حوزه‌های دانشی نقش مرکزیت و مادربودن داشته، هیچ گونه تاریخ علمی نداریم. کما اینکه تاریخ هنر هم نداریم.

او به ضرورت طرح کتاب‌شناسی اشاره کرد و افزود: اگر قرار باشد آنطور که در مغرب برای حوزه‌های دانشی گوناگون تاریخ علم جدای از تاریخ فرهنگ عمومی تدوین شده و مکرر چاپ شده، ما هم در ایران بخواهیم چنین کاری بکنیم و از این خلا موجود رها شویم، یکی از پیش‌نیازهایش این است که تاریخ علم و هنر اصفهان بر اساس دست‌نوشته‌های موجود تدوین شود.

رئیس مرکز آموزش تخصصی حوزه علمیه اصفهان با ذکر مثالی ادامه داد: مثلا از ابن سینا در تاریخ علمی ما معروف‌تر و موثرتر خیلی کم فردی را داریم و او هنوز به عنوان یک چهره علمی زنده است. از هشت قرن قبل تا الان هر کاتبی که نام ابن‌صناع‌الملک را دیده، اما تشخیص نداده که ابن‌صناع با ابن سینا دو فرد متفاوت‌اند، آثار ابن صناع را به نام ابن سینا ضبط کرده. الان از انگلستان تا جنوب خلیج فارس تا شمال کشور ما مثلا «منظومه طبی کبرای» ابن‌صناع به نام ابن سینا چاپ می‌شود و برخی دیگر از آثار ابن‌صناع به بوعلی بخشیده می‌شود؛ در حالی که اینها اصلا تالیفات ابن سینا نیست.

هادی‌زاده اظهار کرد: از این اشتباهات زیاد است به همین دلیل تاریخ علم با اشتباهات زیادی مواجه است. برای رهایی از این مشکل و به‌دست‌آوردن تاریخ علمی اصفهان باید کتاب شناخت علمی اصفهان در طول 1200 سال گذشته تدوین بشود و امروز هم منابع این کار فراهم است.

حجت‌الاسلام هادی‌زاده درباره لازمه این طرح گفت: اگر این کار انجام شود، از اشکالاتی که الان در فهرست‌ها و کتابشناسی‌ها موجود است، رها می‌شویم. لازمه این کار تفکیک حوزه‌های دانشی از هم با یک همت پژوهشی است تا مشخص بشود که ما در این پایگاه علمی غنی کهن چه کرده‌ایم.

حوزه فرهنگ و هنر، عامل تمایز چهره اصفهان
محمدحسین ظریفیان، مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت ارشاد که دیگر مهمان این برنامه بود، نیز بیان کرد: اصفهان در برهه‌های مختلف مامن و ماوای کسانی بوده است که از سرزمین‌های دوردست از این منطقه آبشخور فکری و فرهنگی داشتند. در دوره معاصر هم شاهد اتفاقات بزرگی هستیم که اصفهان نقش تعیین‌کننده‌ای در آنها داشته؛ همچون انقلاب مشروطیت و علمای برجسته که نقش مهمی در تحولات آن زمان داشتند.

وی ادامه داد: آنچه چهره اصفهان را متمایز کرده، حوزه فرهنگ و هنر است و این ظرفیت در حوزه کتاب و تولید محتوای مکتوب در کشور و جهان برجسته و قابل اعتناست. بزرگان و صاحبان فکری هم همچون شهید آیت‌الله دکتر بهشتی در اصفهان رشد پیدا کردند که انقلاب بهره‌مند از اندیشه آنها بوده و در تحولات 50 سال اخیر نقش اساسی داشته‌اند.

ظریفیان درباره جایگاه فرهنگی انقلاب اسلامی گفت: ما درباره انقلاب اسلامی اگر گفتگو می‌کنیم، درباره یک پدیده سیاسی و یک اتفاق منجر به تغییر حکمرانی صحبت نمی‌کنیم. انقلاب اسلامی ایران انقلاب در حوزه اندیشه و انقلاب فرهنگی بود و شخصیت‌های بزرگ این انقلاب اهل فکر و فرهیخته بودند. رهبر انقلاب که اهل قلم و اندیشه هستند، شاهدی بر همین معناست که این انقلاب بیش از آنکه توسط سیاستمداران شکل گرفته باشد، صاحبانش شخصیت‌های علمی و فرهیخته و صاحب‌قلم‌اند.

وی افزود: هرکس در دنیا در مرزهای فکری و جغرافیای ایران بخواهد با انقلاب اسلامی مواجهه داشته باشد، نمی‌تواند با رفتار سیاسی یا خلاف امنیت و خلاف چیزی به جز فرهنگ با جامعه ایرانی مواجهه پیدا کند؛ زیرا خاستگاه این جامعه یک جامعه فرهنگی و یک تمدن بزرگ است و با این جامعه باید با زاویه دید فرهنگ ارتباط برقرار کرد. به همین دلیل دشمن صلابت و استقلال و عزت این ملت همه تلاشش را متمرکز بر حوزه فرهنگ کرده. حتی زمانی که با ما در مصاف نظامی قرار گرفت. ما هم در خصوص حوزه فرهنگ مسئول بوده و کم‌کاری کرده‌ایم و باید پاسخگو باشیم.

اصفهان قطب گرانیگاه فرهنگ است
ظریفیان اظهار کرد: جریانی که می‌خواهد این کشور به سمت تعالی حرکت نکند حوزه فرهنگ را نشانه رفته است. گرانیگاه حوزه فرهنگ باورهای ایمانی این ملت است و استان اصفهان نیز یکی از قطب‌های این گرانیگاه است که هم به عناصر تمدنی ایرانی و هم به عناصر تمدنی اسلامی پیوند خورده و این دو از هم تفکیک نمی‌شوند.

مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت ارشاد ادامه داد: ما در حوزه تولید محتوا باید اتفاقات بهتری را شاهد باشیم و هم حاکمیت باید در سیاست‌گذاری و حمایت اقدامات جدی‌تری انجام دهد، هم بخش‌های مردمی باید در این زمینه بتوانند به درستی ایفای نقش کنند. از قضا استان اصفهان در این زمینه ظرفیت‌های خوبی را به میدان آورده و در میان 22 هزار ناشر کشور، ناشران اصفهان ظرفیت‌های بسیاری را در حوزه تولید محتوا دارند.

ظرفیان در خصوص جایگاه توزیع و ترویج بیان کرد: اما مسئله فقط تولید محتوا نیست. مسئله توزیع محتوا و به‌میدان‌بردن آن محتوای ارزشمند و فاخر است که بخش زیادی از جامعه از آن محروم است. بخش دیگر ناظر به ترویج است که رسانه و دستگاه فرهنگی و متولیان رسمی مسئولیت دارند؛ اما این رافع مسئولیت اجتماعی بخشهای خصوصی و غیردولتی و پدران و مادران و آحاد جامعه نیست و هریک از ما در حوزه ترویج فرهنگی کتابخوانی مسئولیت داریم.

مدیر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت ارشاد با طرح این سوالات که در خانه‌های ما کتاب چه جایگاهی دارد، نقش کتاب در منظومه تربیتی والدین کجاست و خود والدین چه برنامه‌ای دارند، ایفای نقش صحیح همه این حوزه ها را عامل بهبود شرایط دانست و گفت: شرایط فعلی مطلوب نیست و این فرایند نگران‌کننده است. البته در این حوزه بیشتر به فضای مجازی اشاره می‌شود اما ما نباید فضای مجازی را یک تهدید تلقی کنیم. بلکه باید ظرفیت‌های خودمان را برای بهره‌گیری از فضای مجازی در حوزه فرهنگ و نشر الکترونیک پای کار بیاوریم.

ظریفیان در پایان پیش از تشکر از عوامل برگزارکننده مراسم گفت: در وزارت فرهنگ اهتمام خوبی به موضوع نشر الکترونیک در سال‌های اخیر انجام شده و نشر الکترونیک و کتاب‌های صوتی دارند حمایت می‌شوند.
 

در پایان این مراسم طی آیینی برگزیدگان بیست‌وششمین جایزه دوسالانه کتاب اصفهان به شرح زیر معرفی و تقدیر شدند.

شایستگان تقدیر بخش محتوایی

حوزه دین:
بخش کلیات اسلام
سید شهاب الدین عودی، برتی ترجمه کتاب «زیست شیعی، مناسکی شدن مسلمانان در ایران امروز»، نشر آرما
بخش فقط و اصول
زهرا کلباسی اشتری، داوود اسماعیلی، «پژوهشی در تاریخ نماز»، انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان
بخش کلام
مجید جعفریان، «گفتگوی بینادینی در ذهنیت و تجربه ایرانی»، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه اصفهان
 
حوزه علوم اجتماعی
سعید شریفی، «مسئله ملل پیرامون گفتگوی میان فرهنگی»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان

حوزه مدیریت
مهدی طغیانی و محمدمهدی کاظمی، «سرمایه‌های ماندگار؛ تحلیلی نوین بر وضعیت سازمان‌های مردم‌نهاد در ایران و جهان»، نشر مهرستان

حوزه علوم نظامی
زینب درودیان، «جنگ از نگاه کودکان دهه هشتاد»، آرما

حوزه علوم کاربردی
بخش پزشکی
مهدی مویدفر، محمد رحیمی، حامد کریمی، «آسیب ربات صلیبی قدامی»، انتشارات چشمه آفرینش

حوزه مهندسی کشاورزی
زهرا آقاشریعتمداری، «اصول و مبانی مدل‌سازی تابش خورشیدی در سطح زمین»، انتشارات ارکان دانش
«اصول فراوری و تولید نوشیدنی‌های گازدار گیاهی و لبنی»، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان

حوزه هنر
بخش معماری و شهرسازی
زهرا پورشعبانیان، «مناره‌های ملکوت؛ جایگاه فکری و مذهبی مناره در جهان اسلام»، نشر مهرستان
بخش هنرهای نمایشی
مجید فدایی، «تاریخ سینمای سیار در ایران»، نشر اسپانه
پژمان نظرزاده، نفیسه باقری و مصطفی حیدری،«سینما به روایت اصفهان»، انتشارات سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان

حوزه ادبیات فارسی
بخش نثر معاصر
بهروز محمودی بختیاری، «کافه کرونا»، نشر خاموش
بخش متون قدیم (به صورت مشترک)
حسن عاطفی و افشین عاطفی، «کاشانه دانش در تاریخ، جغرافیا و تذکره شعرای کاشان»، انتشارات ارمغان هنر
امید سروری گلپایگانی، «بهجت‌افزا»، انتشارات دکتر محمود افشار

حوزه نقد ادبی
مرتضی بابک معین، «پروست زیر ذره‌بینی دیگر»، نشر خاموش
بخش ترجمه
حیدر معافی، «سوبژکتیویته»، نشر خاموش
هیوا حسن‌پور، «درآمدی بر روایت‌شناسی»، نشر خاموش

حوزه ادبیات عرب
محمدرضا ترکی برای تصحیح کتاب «غایت ابداع»، انتشارات خاموش

حوزه تاریخ و جغرافیا
مسعود شیربچه، «تاریخ نشئه‌جات در ایران»، انتشارات گفتمان اندیشه معاصر
محسن حسام مظاهری، مجموعه پنج جلدی «مجالس مذهبی در ایران معاصر»، نشر آرما

حوزه مستندنگاری
سید باقر سخایی، «یک دهه ماموریت در خلیج فارس»، نشر خاموش

حوزه ایثار و شهادت
حسین موحدی، «حماسه مجنون»، دارخوین
 
برگزیدگان بخش محتوایی

حوزه کلیات
فاطمه نعمتی، فریا نصیری و هادی شاهمرادی، «اخلاق در فناوری اطلاعات»، انتشارات دانشگاه اصفهان

حوزه روانشناسی
محمد عاشوری، «روانشناسی، آموزش و توانبخشی افراد با آسیب شنوایی»، انتشارات دانشگاه اصفهان

حوزه دین
بخش علوم قرآنی
مهدی حسن‌زاده، «معناشناسی شفاعت در قرآن»، نشر دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم شعبه اصفهان
بخش حدیث
خدامراد سلیمیان، «بررسی تحلیلی روایات نشانه‌های ظهور» انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم

حوزه زبان
بخش زبان‌شناسی
کامیار عبدالتاجدینی و محمدحسن اطرشی، «نگاهی روان، زبان‌شناختی به یادگیری زودهنگام زبان خارجی»، انتشارات دانشگاه اصفهان
آذر فرقانی تهرانی، «نقش‌گرایی و امانت‌داری؛ نظریه، روش و آموزش ترجمه تقش‌گرا»، انتشارات دانشگاه اصفهان
 
حوزه علوم خالص
بخش فیزیک
مهدی نصری، پوریا صدرنیا و عندلیب عزیزی، «مبانی فیزیک پلاسما»، انتشارات دانشگاه اصفهان
بخش پزشکی
اقدس وکیلی و محسن دهقان، «از سیر تا پیاز بارداری» مهرستان
بخش مهندسی کامپیوتر
مهدی روح‌اللهی، سعید صرامی و عزیزالله باختری، «هستی‌های گمشده، رهیافتی نو در پژوهش همراه با آموزش نرم‌افزار spss؛» نشر ارکان دانش
بخش مهندسی مواد و معدن
فاطمه سادات سیدان و قاسم عظیمی رویین و پدرام وردی، «آلیاژهای آنتروپی بالا»، نشر ارکان دانش
بخش مهندسی کشاورزی
امیدوار فرهادیان و بهنام حیدری کوجانی، «انرژی جلبک‌ها»، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان

حوزه هنر
بخش کلیات هنر
سید مهدی امامی جمعه، «شهود زیبایی و خلق اثر هنری»، اسپانه
معماری و شهرسازی
مریم قاسمی و آزاده حریری، «خانه‌های قاجاری اصفهان»، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان و معمارخانه باغ نظر
عاطفه کرباسی، «کبوترخانه‌ها»، نشر مهر زهرا
«چهل خانه تاریخی نجف‌آباد،» نشر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
مهران کاراحمدی، «مدارس معاصر اصفهان»، نشر چشمه آفرینش

حوزه تربیت بدنی
زهره مشکاتی، سپیده نوروزی و علیرضا زمانی، «آموزش تربیت بدنی برای یادگیری»، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان

حوزه ادبیات
بخش نثر معاصر
رضوان نیلی پور، «داستان‌هایی از جنس زندگی قدیم»، نشر افراز
بخش شعر معاصر
نعیمه امامی اشلق، «نذر سقا»، اسپانه
الهام عمومی، «بی‌برگی»، انتشارات ایهام
بخش ادبیات زبان‌های دیگر
عباسعلی صالحی، «سرخ‌دوست‌ها؛ پارتیزان‌های کوچک از لورکوزن»، انتشارات گابه
بخش نقد ادبی
مرحوم حسن ذوالفقاری و بهادر باقری، «افسانه‌های پهلوانی ایران»، انتشارات خاموش
اعظم داوودی، «زبان و جنسیت در افسانه‌ها و قصه‌های عامیانه»، نشر فرهامه
بخش متون قدیم
زهرا محمدحسنی و محمد جعفری قنواتی، «شاهنامه هفت پیکر»، نشر خاموش

حوزه کودک و نوجوان
معصومه صمصمام‌شریعت: «دلم یه مهمون می‌خواد»، نشر سروش
بخش داستان نوجوان
بنفشه رسولیان، «سفری که پرماجرا شد»، نشر مهرستان
گروه نویسندگان، «بادکنک طلایی، مجموعه نمایشنامه کودک و نوجوان»، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان
بخش ایثار و شهادت
مجتبی داداشی، «بوسه بر پیشانی»، نشر دارخوین
 
شایستگان تقدیر بخش فنی

صفحه‌آرایی
محدثه متین‌نسب و فاطمه بهادران، «خانه‌های قاجاری اصفهان»، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان

مدیریت تولید
لیلا پهلوان‌زاده، «یکصد سال صنعت برق اصفهان»، معمارخانه باغ نظر

لیتوگرافی
علی رام‌پناه، لیتوگرافی ثانیه، «مدارس معاصر اصفهان»، انتشارات چشمه آفرینش

چاپ
 علی اشفاق، چاپخانه حافظ، «تاریخ قوم یهود»، انتشارات نهفت

ویرایش
سید حمید حیدری ثانی، «برنده بازنده»، نشر مهرستان

برگزیدگان بخش فنی

طراحی جلد
حمید میزبانی برای مجموعه کتاب‌های نشر آموخته

صفحه‌آرایی
حمید میزبانی برای مجموعه کتاب‌های نشر آموخته

صحافی
محمد حقوقی، صحافی سپاهان، «زبان ذوب»، انتشارات چشمه آفرینش

مدیریت تولید
مهرانگیز بیدمشکی، «داستان کوتاه در آیینه نقد»، نشر نهفت

لیتوگرافی
علی رام‌پناه، لیتوگرافی ثانیه، «کاربردها و مولفه‌های کوچینگ»، انتشارات رهنج

چاپ
علی اشفاق، چاپخانه حافظ، «تماشای اصفهان»، انتشارات گفتمان اندیشه معاصر

ویرایش
سمیه دقاغیان برای مجموعه آثار نشر مهرستان