ناشر کتاب «سیب و سایه؛ تحلیل بوطیقایی و ژانرشناسی کرامات صوفیه» در پشت جلد آن نوشته است: «کرامات، به مجموعهای از اعمال خارقالعاده و معجزهگون گفته میشود که به صوفیان و عارفان مسلمان نسبت دادهاند. این کرامات در قالب حکایات کوتاه و بلند در متونی که موضوع آنها عرفان و تصوّف است، به فراوانی یافت میشوند و بهخصوص در کتب مقامات و تذکرهها جایگاهی مهم را بهخود اختصاص دادهاند. بههمین دلیل،موضوع کرامت، در طول قرنها پس از پیدایش تصوف، همواره موجب توجه پژوهشگران حوزۀ علوم انسانی و اسلامی، بهویژه پژوهشگران عرفان و تصوف بوده است.
با این همه، مطالعهای دقیقتر در نوشتههایی که موضوع آنها کرامت بوده است، روشن میسازد که مباحث طرحشده در این نوشتهها، بیشتر معرفتشناسانه و در قلمرو اثبات امکان وقوع کرامات یا ممکن نبودن آن، انواع کرامت و نیز چرایی و چگونگی رویدادنشان بوده است.
قابل انتظار است که در چنین پژوهشهایی به قابلیتهای ادبی کرامات صوفیه کمتر توجه شده باشد. این کمتوجهی اغلب مانع از آن شده است که این حکایات در جایگاه یک متن ادبی مورد توجه قرار بگیرند و ویژگیهای ادبی و زیباییشناسی آنها ارزیابی و تحلیل شود؛ ویژگیهایی که هم می توانند وجه ادبی قصههای کرامت را برجسته کنند و هم شاید استعداد آن را دارند که به کرامات صوفیه جایگاهی ویژه و ممتاز در مجموعۀ ادبیات فارسی بدهند و حتی آنها را در قامت یک ژانر یا زیرژانر در ادبیات فارسی بنمایانند.
از اینروی، بنیان این کتاب و مسئلۀ اصلی آن، بر پایۀ چنین برآوردی از قابلیتهای ادبی کرامات صوفیه استوار بوده و نویسنده در آن کوشیده است که کرامات را از منظر مؤلفههای بوطیقایی همچون مؤلفههای اسطورهشناسی، روایتشناسی و بهطوراختصاصیتر، از منظر مؤلفههای ژانرشناسی تحلیل و واکاوی کند.»
به گزارش ایبنا، رضا معتمد؛ استاد دانشگاه، روزنامهنگار، منتقد ادبی، شاعر و نویسنده زادۀ 1344 در بوشهر و دارای دکترای زبان و ادبیات فارسی است که افزون بر انتشار دفترهای شعری خود، آثار پژوهشی پرمایهای را در حوزه غزل، شعر بومی استان بوشهر و ادبیات معاصر راهی بازار کتاب کرده است.
نظر شما