احسان سیدیزاده در گفتوگو با خبرنگار
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بجنورد اظهار کرد: تعزیه یک پایگاه مردمی دارد و این پایگاه مردمی هر چه بیشتر حفظ شود مسلما تعزیه رونق بیشتری خواهد داشت.
وی بیان کرد: در ادبیات تعزیه علاوه بر زبان فارسی باید دیگر زبانها و گویشها از جمله تاتی، کردی، ترکی نیز مورد توجه گروههای تعزیه خوان قرار گیرد.
سیدی زاده با بیان اینکه گروههای تعزیه خوان باید نقد پذیر باشند، گفت: اظهارنظرهای متخصصین حوزه ادبیات قطعا میتواند کمک شایانی را به تعزیه خوانان بکند چرا که این اساتید میتوانند راهنمایی کنند که چگونه متن اجرای تعزیه را میتوانند بهتر بنویسند که بهترین اجرا را داشته باشند.
وی ادامه داد: حضور اساتید ادبیات در خوانش متن اجراها میتواند به اجراهایی منجر شود که پیامی ادبی را به مخاطبین ارسال کند.
سیدیزاده افزود: اگر گروههای تعزیه در هر سوگوارهای بپذیرند که متن قبل از اجرا توسط اساتید ادبیات بررسی شود؛ قطعا هم سطح اجرای تعزیهها و هم نفوذ تاثیرش در بین مخاطبین بیشتر میشود.
وی با اشاره به عوامل ماندگاری تعزیه از گذشته تا کنون بیان کرد: دو عامل اساسی بر این ماندگاری تاثیر بسیار داشته است.
سیدیزاده اظهار کرد: اولا، تعزیه پایگاه مردمی داشته و دارد و ثانیا، تنها رسانهای بوده که در طول تاریخ نقشش را مثل نقالی به خوبی ایفا کرده است.
وی گفت: تعزیه در هر شهر و روستایی به هر شکلی چه در سطح ساده و چه در سطح خیلی وسیع اجرا و ساعتها به طول میانجامید و مردم در زیر تیغ آفتاب سوزان شاهد تماشای این تعزیهها بودند.
سیدی زاده ادامه داد: اکنون دیگر با آوردن اجراهای تعزیه به سالنها دیگر ظرفیت آنچنانی برای همگانی تماشا کردن عموم مردم نیست.
این نویسنده بجنوردی با اشاره به استفاده از استعارههای ادبی در متن تعزیه خاطرنشان کرد: متن تعزیه چارچوبی دارد و این چارچوب را باید اصولی انجام دهند و با همین اصول ادبی است که متن تعزیه ویرایش و پالایش میشود.
سیدی زاده که مدرس تاریخ است، تصریح کرد: ما باید تحریفات را از متن تعزیه خارج و ادبیات فاخر را جایگزین کنیم تا به مراتب داشتن ادبیات تاثیرگذار در متن اجرای تعزیه میتواند تا متحول شدن زندگی یک فرد ادامه داشته باشد.
تأثیرگذاری متنهای غنی از ادبیات
وی خاطر نشان کرد: متنهای غنی از ادبیات در تعزیه تا آنجا تأثیرگذار است که فرد بعد از دیدن و پایان، تعزیه در ذهنش ثبت و ضبط شود.
سیدی زاده با اشاره به زمان آغازین تعزیه گفت: در ایران تعزیه از زمان آلبویه آغاز و با تشکیل اولین حکومت شیعه شروع و ترویج پیدا میکند.
وی تصریح کرد: همچنین تعزیه در زمان صفویه هم به اوج خود میرسد و درزمان قاجار تعزیه دولتی میشود و تکیه دولت شکل میگیرد که در آنجا بسیار حساب شده کار میکردند.
فقدان جریانسازی خبری در تعزیه
سیدی زاده اظهار کرد: متأسفانه امروز جریانسازی خبری در تعزیه نداریم و با پایان این سوگواره دیگر تعزیه تمام میشود و تا سال دیگر اثری از آن نخواهد ماند.
وی در پایان گفت: بعد از پایان سوگوارههای تعزیه رسانهها باید دائم در حال مخابره اخبار تعزیه در سراسر کشور باشند.
نظر شما