به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «سنت‌های کهن حوزه علمیه (با نگاهی به زندگی و مدرسه آیت‌الله موسوی‌نژاد)» اثر محمدحسن ربانی در ۳۱۶ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ دوم رسید. اثر حاضر به شرح کوشش‌های عالمانی بلند همت شیعی از زبان تربیت یافتگان این حوزه دیرپای علمی، در این دو عرصه پرداخته است.

این کتاب در دو بخش تألیف شده است؛ بخش اول با عنوان «سنت‌های کهن حوزه علمیه و بایسته‌های امروز» مشتمل بر سه فصل است. فصل اول با عنوان «مروری کوتاه بر سیر رشد و تعالی حوزه‌های علمیه» به بیان اشتغال اصلی راویان، آغاز رشد و گسترش روحانیت شیعی از قم و حوزه علمیه بغداد پرداخته و نحوه پرداخت شهریه طلاب، آشنایی با شیوه‌های تحصیل در حوزه علمیه و آغاز دوره تقریر نویسی را شرح داده است. فصل دوم با عنوان «سنت‌های علم آموزی» سنت جدیت و تلاش در علم آموزی، سنت تعطیل نشدن دروس، سنت اظهار نظر و نقد و بررسی و سنت دست به قلم بودن را بررسی کرده، سنت آزادی در گزینش درس و استان، سنت استاد پروری و سنت اجازه نامه و انواع آن را تبیین کرده و سنت اهتمام به مطالعه، سنت گعده علمی و سنت مباحثه را مورد تاکید قرار داده است. فصل سوم با عنوان «سنت‌های اخلاقی» به بررسی سنت درس اخلاق، سنت تقوا و خودسازی، سنت اهتمام به توسل و مستحبات و سنت مهاجرت به وطن و تبلیغ اختصاص دارد.

بخش دوم و آخرین بخش از این کتاب با عنوان «مدرسه آیت الله موسوی نژاد» مشتمل بر چهار فصل است؛ فصل اول با عنوان «نظام آموزشی و علمی» آزمون پذیرش، جایگاه ویژه آموزش ادبیات عرب و اهتمام به حدیث را تبیین کرده و درس ویژه شب‌های پنجشنبه، اصرار بر تدریس و کتابخانه و سالن مطالعه مدرسه را تشریح کرده است. «نظام اخلاقی تربیتی مدرسه» عنوان فصل دوم از بخش دوم کتاب حاضر است که در آن نماز جماعت، مخالفت با تعطیلات نوروزی و جبهه یا کلاس درس؟ مورد تأکید قرار گرفته است. نویسنده در فصل سوم با عنوان «شیوه مدیریتی حاج آقا» به بررسی مدیریت رفاقتی، پذیرفتن اشتباه و عذرخواهی کردن و توجه به فعالیت‌های بیرونی طلاب پرداخته، جدیت در نظم، استفاده از طلاب در اداره مدرسه و اهتمام در رفع حوائج طلاب را تشریح کرده و پیگیری امور دانش‌آموختگان، تربیت شدگان مدرسه و رموز و موفقیت حاج آقا را به نگارش درآورده است. فصل چهارم با عنوان «پایان یک عمر مجاهدت» به پیام تسلیت آیات عظام سیستانی، صافی گلپایگانی، علوی گرگانی و مکارم شیرازی و آیت الله سید احمد علم الهدی، آیت الله سید جعفر سیدان و حجت الاسلام والمسلمین رئیسی اختصاص دارد. در انتها، مصاحبه مجله حوزه با مرحوم آیت الله موسوی نژاد ضمیمه شده است.