سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): سروستان در مرکز استان فارس و ۷۷ کیلومتری شیراز قرار دارد و یکی از شهرستان‌های نزدیک مرکز استان به شمار می رود. این شهرستان با وجود نامی که از سرو به یادگار دارد دارای فضای فرهنگی چندانی نیست اما مردمانی فرهنگ‌دوست دارد و تا دلتان بخواهد در جاذبه گردشگری جای کار دارد.
راحله شبان سروستانی، رئیس اداره کتابخانه های عمومی سروستان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در سروستان به بیان آنچه در حوزه کتاب و کتابخوانی در این شهرستان روی داده می پردازد و چشم انداز سال ۱۴۰۳ این شهرستان را همراه با راه اندازی کتابخانه مادر و کودک ترسیم می کند.
-در سروستان چند کتابخانه عمومی دارید؟
شهرستان سروستان ۳ کتابخانه عمومی دارد که کتابخانه علامه طباطبایی در مرکز شهر سروستان است، کتابخانه شهیدان رضایی در شهر کوهنجان و کتابخانه شهدای مهارلو در روستای مهارلو قرار دارد.
-کتابخانه علامه طباطبایی که بیش از ۵۰ سال قدمت دارد دارای چه خصوصیاتی است؟
کتابخانه علامه طباطبایی که سال ۱۳۴۷ تاسیس شده ابتدا در شهرداری سروستان بوده است. از دهه ۶۰ به ساختمانی که مشترک با اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است، منتقل می شود. اکنون این کتابخانه دارای ۳۰ هزار نسخه کتاب است که نزدیک به ۲ هزار و ۲۰۰ نفر عضو فعال دارد. در کل با در نظر گرفتن اعضای غیرفعال این تعداد به ۵ هزار عضو می رسد که در ماه ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ نسخه کتاب امانت می دهیم.
-کتابخوانی در سروستان آیا مقبولیتی دارد؟ مردم کتابخوانی دارید؟
به نظرم کتابخوانی در اینجا وضعیت خوبی دارد. شهر سروستان در حوزه فرهنگی، کتاب و نوشتن و تالیف هم می توانیم بگوییم سرآمد است زیرا بیش از ۳۰ نویسنده بومی دارد و با توجه به آمار امانت کتابی که داریم و میزان مراجعه ای که به کتابخانه می شود شرایط خوبی داریم و نسبت به کل کشور و استان فارس کتابخانه های سروستان در زمره امانت و زیربنا بالاتر از میانگین هستند.
... پس می شود امیدوار بود؟
ما که امیدواریم مخصوصاً به نسل جدیدی که می آیند به خاطر بیشترین میزان امانت در حوزه کودک و نوجوان. این نویدبخش آن است که پدر و مادرهای جوان به مطالعه فرزندانشان توجه دارند. البته بیشترین فعالیت ما در حوزه فرهنگی جدای از امانت کتاب بر مبنای استقبال از دوره های قصه گویی است.
کتابخانه عمومی علامه طباطبایی برنامه های جنبی هم دارد؟
کتابخانه های عمومی در گذشته فقط کتاب امانت می دادند اما در سال های اخیر تبدیل به مرکز فرهنگی شده اند و به ویژه در شهرهای کوچک و روستاها جایگزین اماکن فرهنگی شدند. در کتابخانه علامه طباطبایی سروستان کلاس های ادبی با مشارکت دو انجمن ادبی فعال برگزار می شود. انجمن ادبی حافظ خوانی و انجمن ادبی شاهنامه خوانی در این کتابخانه فعال است. انجمن شاهنامه خوانی ما بیش از ۵ سال است که فعالیت می کند و گاهی هم میزبان اساتید استانی هم می‌شویم. دوره های قصه گویی، نقاشی، طراحی، خوشنویسی و… در این کتابخانه برپاست. همچنین انجمن خوشنویسان سروستان نیز در این کتابخانه فعالیت دارد. در کنار این، برنامه‌های مناسبتی در حوزه جشن‌های ملی و میهنی را هم برگزار می کنیم. کار دیگری که ظرف دو سال اخیر انجام دادیم به دلیل اینکه در سروستان گالری و جایی برای برپایی نمایشگاه نداریم تقریباً از آبان ۱۴۰۱ فضایی را که سالن مطالعه بزرگی بود به گالری اختصاص دادیم. اکنون در این فضا نمایشگاه صنایع دستی، آثار هنری و حتی گاهی نمایشگاه‌هایی همراه با فروش اجرا می کنیم که در حمایت از کسب و کارهای کوچک است. به این منظور یک طرح هم نوشتیم که مقام هفتم کشوری را کسب کرد.
-در سالی که گذشت؛ کاری درخور توجه با عنوان اردوی کتابخوانی عشایر در سروستان انجام دادید که به میزبانی «جنگل شدید» برگزار شد. درباره این رویداد توضیح می دهید؟
نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در سالی که گذشت در استان‌های فارس، خوزستان و کهکیلویه و بویراحمد برای عشایر با هدف ایجاد عدالت فرهنگی و اجتماعی اقدام به دسترس پذیری کتاب برای این جامعه پرتلاش کرد زیرا این سه استان بیشترین جمعیت عشایری را در خود جای داده است. با توجه به اینکه یکی از ماموریت های کتابخانه های عمومی خارج از فضای کتابخانه تعریف شده است برنامه های کتابخوانی را در حضور جوامع به اجرا می گذاریم. این اردوی کتابخوانی البته به شکل بزرگتری تدوین و با حمایت امور اجتماعی وزارت کشور اجرا شد. در این طرح مجموعه ای از دستگاه‌های خدمت رسان مانند کانون پرورش فکری، جمعیت هلال احمر، مرکز بهداشت و در شهرستان های مختلف به فراخور ظرفیت هایی که داشتند، در کنار یکدیگر خدمات فرهنگی با محوریت کتاب به عشایر ارائه دادند. در استان فارس نیز از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا پایان آن ۱۰ اردو اجرا شد که شهر سروستان میزبان ششمین اردوی کتابخوانی عشایر بود. این اردو در منطقه جنگل شدید با حضور بیش از ۶۰ دانش آموز از مناطق مختلف برگزار شد. در این اردو که یک روز ادامه داشت ضمن کتابخوانی برنامه های ورزشی، مسابقه، شاهنامه خوانی و خدمات درمانی ارایه شد. این در حالی بود که در خلال این اردو میزخدمت با حضور ۶ مدیرکل و مقام استان فارس برگزار شد. شاید بشود این اردوی کتابخوانی عشایر را ورود توسعه از بخش فرهنگ به جامعه عشایری ارزیابی کرد.
-سال آینده برای کتابخانه های عمومی شهرستان سروستان چه چشم اندازی دارید؟
تلاش می کنیم در سال ۱۴۰۳ ساخت کتابخانه مادر و کودک سروستان به سرانجام برسد زیرا زمین از سوی خیر نیک اندیش و نقشه ساخت و بخشی از بودجه ساخت هم تامین شده است. کتابخانه یاد شده به طور تخصصی به مادر و کودک اختصاص دارد که دومین کتابخانه تخصصی استان فارس در این زمینه به شمار می رود.
در حوزه فرهنگی هم تلاش می کنیم در سال پیش رو برنامه‌های کتابخانه عمومی را به سمت مدارس ببریم. سالی که گذشت ما بیشترین میزبانی را از بازدیدهای دانش آموزی داشتیم و حتماً در ۶ ماه ابتدای سال که اوقات فراغت دانش آموزان بیشتر است با رویکرد برنامه ریزی اوقات فراغت سعی خواهیم کرد محوریت برنامه های فرهنگی به کتابخانه بیاوریم تا در کنار اوقات فراغتی که معمولاً مورد توجه خانواده هاست به حوزه کتاب هم توجه شود. در زمینه کارهایی که در سال گذشته انجام دادیم مانند فلسفه کودک که حلقه بحث و گفتگو داشتیم بسیاری از نوجوانان را توانستیم جذب کنیم و نیاز است روی نسل جدید کار کنیم و با آنان همزبان شویم بنابراین بیشتر روی این حوزه کار می کنیم. همچنین طرح توسعه کتابخانه شهر کوهنجان را در دستور کار قرار دادیم.
-در شهر کوهنجان و روستای مهارلو توجه به کتابخوانی چگونه است؟
به نسبت سروستان ممکن است کمتر باشد اما به لحاظ جمعیتی هم دارای جمعیت کمتری هستند. با این حال کتابخانه عمومی کوهنجان نزدیک به ۴۰۰ عضو فعال دارد و نسبت به شمار اعضا میزان امانت کتاب خوبی دارد اما کتابخانه شهیدان رضایی مهارلو در حوزه فعالیت‌های فرهنگی خیلی بهتر توانسته کار کند. روستای مهارلو تقریباً ۲۵۰۰ نفر جمعیت دارد که اکثریت مهاجر هستند و ساکنان آن پایان هفته ها به این روستا می آیند. کتابخانه عمومی مهارلو نبود خیلی از چیزها را در این روستا جبران کرده است. دوره‌های آموزش فرهنگی و هنری، میزبانی از کلاس‌های مشاوره و سبک زندگی تواسته خیلی از کمبودهای این روستا را برطرف کند.
-آیا کتابخانه سیار در سروستان دارید؟
تقریباً ۲ سال پیش موضوع کتابخانه سیار مطرح شد که توانستیم یک سهمیه بگیریم که سهم خودیاری شهرستان پرداخت شد. اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس هم پیگیر تامین خودرو مورد نیاز شد و این خودرو اکنون آماده است. همچنین اطلاعیه جذب نیرو و مجوز لازم زده شده است اما کتابخانه های سیار نهاد کتابخانه های عمومی کشور و استان فارس به یک مشکل قانونی برخورده است که هنوز پلیس راهور تعریفی برای کتابخانه سیار ندارد. امیدواریم این مشکل قانونی در سال ۱۴۰۳ حل شود.
-پرداخت سهم نیم درصد شهرداری در سروستان انجام می گیرد؟
خوشبختانه شهردار سروستان همکاری خوبی در پرداخت سهم نیم درصد دارد. همچنین در کوهنجان هم با توجه به اینکه این شهر به لحاظ مالی درآمد چندانی ندارد اما در موضوع نیم درصد هر دو این شهرداران با توجه به اینکه فرهنگی هستند، همکاری خوبی با کتابخانه های عمومی دارند. شهرداری و شورای شهر در کنار پرداخت نیم درصد در فضاسازی و اجرای بخشی از برنامه ها همراهی می کنند.
-در نذر کتاب چه تعداد کتاب به دست کتابخانه های عمومی سروستان رسید؟
همیشه اهدای کتاب به کتابخانه های عمومی داشتیم اما نذر کتاب اتفاقی بود که منسجم اجرا شد. بخشی از کتاب هایی که به دست ما رسید به دلیل فرسودگی جزو آمار نمی آوردیم و نمی توانستیم به عنوان کتاب های ثبتی بیاوریم اما در مجموع ۴ هزار نسخه کتاب دریافت کردیم. اتفاق خوبی که افتاد شهرداری و شورای شهر سروستان یک مجموعه حاوی ۶ هزار کتاب متعلق به فرهنگسرای غدیر که دارای کتابخانه مشارکتی بود و به دلیل فرسودگی ساختمان بدون استفاده مانده بود در طرح نذر کتاب منابع این کتابخانه به کتابخانه های عمومی سروستان اهدا شد.
-در مورد هفت سین کتاب که در کتابخانه علامه طباطبایی روی میز قرار گرفته توضیح می دهید؟
همواره همکاران کتابخانه علامه طباطبایی با خلاقیت خویش وارد مخزن شده و در آستانه تحویل سال نو هفت سین کتاب بر اساس فرهنگ ایرانی که هنگام سال نو سفره هفت سین پهن می کنند کتاب های متناسب با نوروز را برای معرفی روی میز می چینند. در کنار این نیز یک نمایشگاه دایمی کتاب داریم که به مناسبت های مختلف به عنوان پیشنهاد کتابدار به مردم معرفی می کنیم. هفت سین کتاب شامل آثاری است که با «سین» آغاز می شود.
نظر شما