هوشیار لاریجانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتابخانه عمومی الکترونیک «آینده» شهید فخری‌زاده و شرایط استفاده کاربران از این کتابخانه اظهار کرد: کتابخانه الکترونیک «آینده» اواخر سال گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پارک دانشجو افتتاح شد. درگذشته این کتابخانه با نام کتابخانه عمومی دانشجو فعالیت می‌کرد و در قالب فیزیکی و حضوری خدمات مرسوم کتابخانه‌ای را ارائه می‌داد. کتابخانه عمومی دانشجو سال ۷۲ تاسیس شده و ساختمان فرسوده‌ای داشت که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سال ۷۲ به نهاد کتابخانه‌ها واگذار کرد. سال ۹۸ با توجه به فرسودگی بنا قرار شد، فرایند نوسازی آن انجام شود و تاخیر در دریافت مجوزها و مسائل دیگر این نوسازی را به تعویق انداخت و بعد از دریافت مجوزها، سال گذشته فرآیند نوسازی این ساختمان انجام شد و سال گذشته این کتابخانه به‌عنوان یک مرکز دیجیتال افتتاح و شروع به فعالیت کرد.
وی با توجه به ضرورت بازطراحی کتابخانه‌ها که از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دنبال می‌شود، گفت: براساس دنبال کردن سیاست بازطراحی کتابخانه‌ها و ارائه خدمات نوین در آنها تصمیم گرفته شد این کتابخانه تبدیل به نخستین کتابخانه دیجیتال در کشور شود و سال گدشته این کتابخانه به‌عنوان یک مرکز دیجیتال، با نام کتابخانه آینده و به یاد شهید محسن فخری‌زاده فعالیت خود را آغاز کرد. این مرکز خانه خدمات دیجیتال و خلاقیت کتابخانه‌های عمومی است که در دو طبقه خدماتی را به مراجعان ارائه می‌کند و پایه و مبنای دیجیتالی و اینترنتی دارد.
معاون اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران با اشاره به اینکه در طبقه همکف کتابخانه «آینده» علاوه بر اطلاعاتی که بر روی وب کیوسک‌های الکترونیکی در اختیار اعضای کتابخانه قرار می‌گیرد؛ ۱۰ اتاقک مطالعه خصوصی نیز وجود دارد که افراد می‌توانند از این فضاهای مجزا و وسایل الکترونیکی مورد نیاز خود مانند لپ‌تاپ استفاده کنند. علاوه بر این فضا، چهار اتاقک برای فعالیت‌های اشتراکی نیز تدارک دیده شده که یکی از این اتاقک‌ها داری میز هوشمند است که این فضا به خصوص برای ارائه پروژه‌ها و فعالیت‌های تجاری بسیار مناسب است و فریلنسرها (آزادکارها) و استارت آپ‌ها می‌توانند از این فضاها استفاده کنند. دو اتاق هم اینترنت و لپ‌تاپ و کامپیوتر دارد که برای ارائه‌های شغلی، عمومی و تخصصی مناسب است و یک اتاق با فضای فعالیت دو نفره نیز وجود دارد که برای آموزش و برپایی کارگاه‌های آموزشی دو نفره است.
کافه کتاب و ارائه کتاب‌هایی با محتوای ادبیات کهن ایرانی و خارجی
لاریجانی با بیان اینکه در طبقه دوم کتابخانه «آینده»، کافه کتابی ایجاد شده که خدمات پذیرایی را به کاربران می‌دهد و علاوه بر آن یکسری کتاب‌ها در حوزه ادبیات کهن و کلاسیک در دو بخش ایرانی و خارجی، آثاری با محتوای هوش مصنوعی و کسب و کارها قرار داده شده که به‌صورت فیزیکی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. در این مکان سعی شده فعالیت سنتی و فیزیکی، مانند کتابخانه‌های عمومی دیگر ارائه نشود و با پیشرفت فناوری تا حداکثر امکان, از فناوری نوین برای ارائه خدمات به کاربران استفاده کنیم.
لاریجانی با اشاره به اینکه در طبقه پایین دو اتاقک قرار دارد که افراد در یکی از این اتاقک‌ها می‌توانند کارگاه آموزشی به‌صورت مجازی و حضوری برگزار کنند، گفت: این اتاق ظرفیت استفاده ۶ نفر به‌طور همزمان را دارد. این افراد می‌توانند به‌صورت همزمان به اینترنت و سیستم کامپیوتری دسترسی داشته باشند. یک اتاق جلسه نیز در این طبقه قرار دارد که افراد می‌توانند از این فضا استفاده کنند. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به دنبال این است که در این فضا علاوه بر اینکه یک فضای فیزیکی را برای انجام فعالیت‌های فرهنگی در اختیار کاربران قرار می‌دهد، سخت افزارهای لازم را نیز برایشان تهیه کند.
وی درباره منابع موجود در کتابخانه آینده و اینکه آیا کاربران می‌توانند به‌صورت آنلاین از منابع و کتاب‌های موجود در این کتابخانه استفاده کنند، اظهار کرد: این کتابخانه مانند باشگاه‌های خلاقیتی که در کشور وجود دارد، نیاز به مراجعه حضوری دارد اما کاربران و اعضای کتابخانه‌ها می‌توانند از طریق سامانه «سامان» یا سامانه مدیریت کتابخانه‌های عمومی به نشانی SamanPL.ir از خدمات کتابخانه «آینده» نیز استفاده کنند و امکان رزو خدمات و جستجوی منابع این کتابخانه از طریق این سامانه برای اعضای کتابخانه وجود دارد.
پرداخت هزینه‌های کتابخانه به صورت ساعتی و دسترسی به اپلیکیشن‌های کتابخوانی
لاریجانی درباره هزینه عضویت در کتابخانه «آینده» گفت: کاربران در این کتابخانه قرار است به ازای خدماتی که دریافت می‌کنند، به صورت ساعتی هزینه‌ها را پرداخت کنند. این تعرفه متعارف و در انتهای سال گذشته همزمان با افتتاح با ۵۰ درصد تخفیف برآورد شده بود.در این کتابخانه کاربران می‌توانند از طریق کدهایی که کتابخانه در اختیارشان قرار می‌دهد به اپلیکیشن‌های کتابخوانی مانند کتابراه و طاقچه دسترسی پیدا کنند و آثار مورد نیازشان را دریافت کنند. نهاد کتابخانه‌های عمومی از اپلیکیشن‌های کتابخوانی یک اشتراک کلی تهیه کرده است و کاربران کتابخانه آینده با در اختیار داشتن آن کد می توانند کتاب مورد نظر خود از طریق دسترسی به فایل الکترونیکی آن منبع تهیه کنند. برای این کتابخانه حق عضویت ثابتی تعریف نشده است. در این کتابخانه هیچ کتاب الکترونیکی بارگذاری نشده است و آثار محدود موجود در این کتابخانه نیز به صورت فیزیکی در دسترس افراد قرار می‌گیرد. البته قطعاً در آینده ورود اطلاعات انجام خواهد شد.
کتابخانه آینده چه تفاوتی با کتابخانه‌های دیگر دارد؟
معاون اداره کتابخانه‌های عمومی استان تهران درباره تفاوت کتابخانه آینده که کتابخانه بدون کتاب فیزیکی است با خانه‌های خلاقیت و کتابخانه‌های دیگر گفت: تفاوت کتابخانه آینده با کتابخانه‌های دیگر در این است که در کتابخانه‌های دیگر، خدمات سنتی مانند امانت، ورود اطلاعات، ثبت کتاب و عضویت انجام می‌شود اما مبنا و پایه فعالیت در کتابخانه آینده اینترنت و خدمات دیجیتالی است؛ یعنی اینجا اینترنت، سایت‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی را که نهاد کتابخانه‌ها اشتراک آنها را در اختیار دارد و یکسری اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی، به‌صورت رایگان در اختیار افراد قرار می‌گیرد. دوره‌های آموزش مجازی نیز در این کتابخانه برگزار می‌شود.
لاریجانی درباره اهداف کتابخانه آینده در سال جدید و افتتاح فاز اول و دوم این کتابخانه گفت: به نظر می‌رسد بحث فاز نخست و دوم این کتابخانه، ناظر به گسترش خدمات این کتابخانه درسطح وسیع‌تر و شروع فعالیت یک اپلیکیشن جامع درباره نهاد کتابخانه‌هاست که اکنون در فاز صفر قرار دارد. ان شاالله آن هم در اختیار اعضای کتابخانه‌ها قرار می‌گیرد. برای سال جدید نیز دنبال اهداف بزرگی در کتابخانه‌ها هستیم و در تلاشیم خدمات نوین را وارد فضای کتابخانه‌های عمومی کنیم. درحال حاضر بخش ویژه‌ای در کتابخانه‌های عمومی وجود دارد که بخش خدمات مبتنی بر وب و اموزش مجازی را به کاربران عرضه می‌کند. تصمیم داریم در سال جدید این بخش را در کتابخانه‌های سنتی ارتقا دهیم.
نظر شما