به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، دوره آموزشی کتابداران بخش نابینایان نهاد کتابخانه‌های عمومی با حضور کارشناسان مربوطه از سراسر کشور طی روزهای ۳۰ و ۳۱ فروردین برگزار شد.این دوره به همت دفتر پژوهش و آموزش نهاد و با حضور ۴۵ کتابدار از استان‌های مختلف با همکاری انجمن علمی ارتقای کتابخانه‌های عمومی ایران در دانشگاه خوارزمی برگزار شد. در این دوره دو روزه، کتابداران بخش نابینایان و کم‌بینایان نهاد کتابخانه‌های عمومی با مهارت‌های گوناگون آشنا شدند. «کار با سامانه سامان»، «آشنایی با منابع الکترونیک» و «خدمات کتابخانه‌های عمومی برای نابینایان» سرفصل کلاس‌های روز نخست این همایش بود. در روز دوم نیز «بازی‌های فکری»، «کار با سامانه سامان» و «چگونگی استفاده از دستگاه برجسته‌نگار هوشمند همراه تبلت بریل ویژه نابینایان» به شرکت‌کنندگان تدریس شد.

نابینایان از امکانات فراهم شده حداکثر استفاده را ببرند

منصور شادکام، قائم‌مقام انجمن نابینایان ایران در مراسم اختتامیه این نشست گفت: مفتخریم که امروز در جمع شما کارشناسان عزیز از سراسر کشور هستیم. این دوره آموزشی، بهانه‌ای برای بیان برخی از دغدغه‌ها است که در ادامه اشاره خواهم کرد. ابتدا جا دارد از جناب آقای رمضانی که مدیری لایق و شایسته هستند تشکر کنم چرا که ایشان و همکاران‌شان همواره ارتباط خوبی با انجمن داشته‌اند. تداوم جلسات مستمر با مدیران این سازمان در نهایت منجر به امضای تفاهمنامه میان انجمن نابینایان ایران با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شد. این تفاهمنامه مبنایی برای همکاری های فعلی و آتی ما با نهاد است.

وی افزود: مسئله اشتغال برای نابینایان بسیار حائز اهمیت است و متأسفانه اکثر ارگان‌های دولتی استخدام افراد دارای معلولیت را جدی نمی‌گیرند. در این میان، خوشبختانه مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دید مثبتی نسبت به جذب افراد با آسیب بینایی دارند و چه در زمان مدیریت جناب آقای مختارپور و چه شخص آقای رمضانی در این سال‌ها حدود ۵۰ نفر از افراد با آسیب بینایی استخدام شدند.

مهندس شادکام بیان کرد: در موقعیت‌های مختلف در دیدار با استانداران تا نمایندگان مجلس و سایر مدیران سازمان‌ها هرجا صحبت می‌شود، اعتقاد داریم نابینایان توانمند هستند. شما هم باید ثابت کنید نسبت به سایرین توانمندتر هستید و پتانسیل‌های فراوانی در وجود شما نهفته است. من با بسیاری از کتابداران در ارتباط هستم. از شما انتظار دارم در حوزه کاری خود طوری عمل کنید تا مدیران بالادستی شما باز هم تمایل به جذب نابینایان و کم‌بینایان را داشته باشند. بعد از شما تعداد دیگری از افراد نابینا هستند که در نوبت استخدام قرار دارند. نباید پیش خودتان بگویید ما دیگر استخدام شده‌ایم و این ذهنیت در کارایی و عملکرد شما اثرگذار باشد. به هر حال بعد از شما نیز نفرات دیگری باید جایگزین شوند و نحوه برخورد شما و انجام وظایف محوله، تاثیر بسزایی در نگاه مدیران دارد و نباید کاری کنیم آن‌ها در این زمینه دلسرد شوند.

قائم‌مقام انجمن نابینایان ایران در ادامه سخنان خود بیان داشت: کارشناسان بخش نابینایان باید مطالعه داشته باشند، در مسائل مختلف مرتبط با حوزه شغلی، خود را بروز کنند و در زمینه جذب اعضا حداکثر تلاش خود را به کار گیرند. لذا از شما انتظار می‌رود از امکانات فراهم شده حداکثر استفاده را ببرید. خودجوش تلاش کنید، ایده‌پردازی کنید تا جذب اعضا در کتابخانه شما افزایش یابد. کلاس‌هایی که گذاشته می‌شود را جدی بگیرید و مطالب آموزشی را یاد بگیرید. مهندس شادکام ضمن خطاب قرار دادن مدیران حاضر در جلسه گفت: از مدیران تقاضا دارم در زمینه قرارداد کتابداران از ساعتی به رسمی و افزایش حقوق‌های فعلی از هیچ تلاشی دریغ نکنند

شادکام بیان اینکه یکی از شاخصه‌های پیشرفت و توسعه یافتگی هر کشوری میزان سرانه مطالعه آن کشورها است، گفت: بنابراین بحث کتاب و کتابخوانی بسیار مهم است. متأسفانه در برخی از کتابخانه‌ها سهل‌انگاری و کم‌کاری برخی از کتابداران مشاهده می‌شود و این امر به ما گزارش داده شده است. بنابراین از هم‌نوعان خود انتظار داریم حالا که انجمن در همه امور مرتبط با نهاد پیگیر است و در مواقع لزوم چه در زمینه جذب نیرو و سایر مسائل همیشه نامه‌نگاری کرده است، شما نیز در انجام وظایف محوله کوتاهی نکنید تا ما شرمنده نشویم. یکی از شاخصه‌های پیشرفت و توسعه یافتگی هر کشوری میزان سرانه مطالعه آن کشورها است. بنابراین بحث کتاب و کتابخوانی بسیار مهم است.

رواج استفاده از خط بریل در میان نابینایان رسالت کتابداران است

شادکام در خصوص استفاده از خط بریل گفت: متأسفانه در سال‌های اخیر استفاده از خط بریل در میان نابینایان کمرنگ شده است که این مسئله آسیب‌های فراوانی را به دنبال داشته است. چه بسیار نابینایانی که تا مقطع دکتری تحصیل می‌کنند اما توانایی نوشتن یک مقاله را ندارند و نوشته آنها سرشار از اغلاط املایی است. این آسیب تنها با رواج یافتن خط بریل در میان نابینایان رفع می‌شود. در همین ارتباط تجهیزات کمک‌توانبخشی وجود دارد که با استفاده از بریل الکترونیک، امکان دسترسی نابینایان به منابع مطالعاتی به خط بریل به صورت نامحدود را فراهم می‌کند. در همین راستا، انجمن نابینایان ایران با توجه به درخواست‌های فراوانی که از سراسر نقاط کشور و نمایندگی‌های خود داشت، با حمایت نمایشگاه آبادایران ۴۰ دستگاه برجسته نگار هوشمند تأمین و در اختیار کتابخانه‌های نهاد قرار گرفت. از این میزان ۴ دستگاه با بودجه نهاد و ۳۶ دستگاه دیگر با حمایت ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان، بنیاد علوی و کمیته امداد خریداری شد.

وی در پاسخ به نقدهای برخی از کتابداران در ارتباط با خرید تجهیزات گفت: نمایشگاه آبادایران تنها امکان حمایت از کالاهای دانش‌بنیان تولید داخل را دارد و در این قالب نمی‌توان محصولات خارجی را خریداری کرد. ما می‌دانیم کتابداران تجهیزات دیگری را نیز نیاز دارند و از شما می‌خواهیم از طریق کارگروه سایر نیازهای خود را به اطلاع ما برسانید و انجمن متعهد به پیگیری سایر تجهیزات مورد نیاز کتابداران است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز درگفت‌وگو با روابط عمومی نهاد در آیین اختتامیه کتابداران گفت: رسیدگی به گروه‌های خاص برای ما حائزاهمیت است و معتقدیم در فضای کتابخانه‌های عمومی کشور گروه‌های خاص باید تقویت شده و مورد توجه واقع شوند؛ لذا تلاش ما این بوده که به قدر بضاعت، امکانات لازم، تجهیزات و فضای مناسب را در این زمینه فراهم کنیم و در این مسیر از کمک مجموعه‌های خارج از سازمان نیز استفاده کرده‌ایم.اکثریت همکاران شاغل در بخش نابینایان کتابخانه‌های عمومی، همکارانی خوش‌ذوق، مولد، پیگیر و خلاق هستند؛ لذا ظرفیت استفاده از نگاه این دوستان در سایر بخش‌های نهاد در حوزه اداره کتابخانه‌های عمومی وجود دارد و بهره‌مندی از این موضوع برای ما مهم است.

برای اداره بخش نابینایان از خود آ نان استفاده کردیم

رمضانی عنوان کرد: برای اداره بخش‌های نابینایان تلاش کردیم از خودِ این عزیزان استفاده کنیم و از دستگاه‌هایی هستیم که به نسبت فضای فراهم شده، از فرصت حضور عزیزان نابینا یا کم‌بینا بهره‌مند شده‌ایم و این کار را از روی اعتقاد انجام داده‌ایم؛ چراکه معتقدیم بهترین افراد برای خدمت‌رسانی به عزیزان نابینا، خودِ آنها هستند؛ لذا این کار را از روی آگاهی و توجه انجام داده‌ایم. بعلاوه، تعامل ما با تشکل‌های این حوزه، در سطح ملی و استانی، مطلوب بوده و همواره تلاش کرده‌ایم از نظرات و ظرفیت‌های عزیزان در این تشکل‌ها بهره ببریم. آنها نیز همراهی داشته و در کنارمان بوده‌اند، که به اعتقاد من این هم‌افزایی بسیار ارزشمند است. این تعامل تنها محدود به حوزه نابینایان نبوده و ما در حوزه گروه‌های خاص، از جمله ناشنوایان، سالمندان، اقلیت‌های دینی و…، نیز کارهایی جدی انجام داده‌ایم. در واقع اهتمام ما به گروه‌های خاص، اهتمامی عملی و راهبردی در اداره کتابخانه‌های عمومی است و با دستگاه‌های مسئول از جمله سازمان بهزیستی به خوبی ارتباط داشته‌ایم.

وی با اشاره به فعالیت کارگروه تخصصی نابینایان در مجموعه نهاد، هدف از فعالیت این کارگروه را بهره‌مندی از نظر مشورتی همکاران نابینا دانست و گفت: کارگروه تخصصی نابینایان، به منظور پیشبرد مسائل مربوط به این حوزه تشکیل شد و تلاش برای حفظ آن در مسیر تعریف شده در راستای هدف اصلی برای بهره‌برداری بهتر از آن برعهده خود شماست. مسئله گروه‌های خاص برای ما در اولویت است و تمام مجموعه در خدمت این مسئله قرار دارد.

تهیه دستگاه برجسته‌نگار هوشمند برای اکثر بخش نابینایان

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با اشاره به تهیه دستگاه برجسته‌نگار هوشمند با همکاری سایر دستگاه‌ها و تجهیز اکثر بخش‌های نابینایان کتابخانه‌های عمومی کشور به این دستگاه، تصریح کرد: در برخی از استان‌ها با همکاری خیرین یا سازمان‌ها، دستگاه چاپ تهیه شده است؛ اما امکان ایجاد مراکز تخصصی چاپ کتاب بریل در سراسر کشور برای ما وجود ندارد. ما در مجموعه نهاد به سمت تولید حرفه‌ای کتاب بریل رفته‌ایم و تلاش کرده‌ایم مراکز در حال کار را به لحاظ حرفه‌ای تقویت کنیم تا آثار تولیدی، آثاری دقیق باشد. در حال حاضر مهم‌ترین مراکز تولید کتاب بریل در کتابخانه‌های عمومی در قم و تبریز هستند که به صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند؛ سایر نقاطی که امکان تولید کتاب بریل در آن وجود دارد را نیز حتماً تقویت خواهیم کرد.

وی افزود: با توجه به امکانات فراهم شده برای دسترسی به محتوا، در حال حاضر یکی از دغدغه‌ها در حوزه نابینایان، تضعیف و از بین رفتن آموزش خط بریل است که در درازمدت به ضرر جامعه نابینایان کشور خواهد بود. از شما می‌خواهم با جدیت بیشتری به این موضوع توجه کنید؛ ما نیز در صورت لزوم آمادگی تقویت آموزش در این حوزه را داریم. حوزه آموزش در هر دو سطح مدیران و کتابداران برای ما حائز اهمیت است و آن را با جدیت پیگیری می‌کنیم؛ البته آموزش باید در عملکرد نمود پیدا کند؛ مرحله بعد از آموزش، ارزیابی است که همکاران در حال طراحی نظامی برای آن هستند.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این نشست از پیگیری جدی تفاهم‌نامه همکاری با سازمان بهزیستی کشور خبر داد و گفت: امید داریم این تفاهم‌نامه به نتایج عملیاتی برسد؛ برای ما مهم است که تفاهم‌نامه‌ها به چند اقدام اجرایی تبدیل شود.

رمضانی ضمن تقدیر از شرکت‌کنندگان در این دوره آموزشی گفت: امیدوارم این روزها به‌عنوان خاطره‌ای نیکو در ذهن شما جای گیرد. ان‌شاءالله بتوانیم از ظرفیت مهم، اثرگذار و پیشبرنده نهاد کتابخانه‌ها به بهترین نحو ممکن استفاده کنیم. در حال حاضر نگاه عمومی دولت و سیاست‌گذاران نسبت به حوزه کتابخانه‌های عمومی بسیار تغییر کرده است؛ در مسیر تعمیق این تغییر نگاه نیازمند کمک، همراهی و تحرک همه همکاران در مجموعه نهاد هستیم؛ امید است از ظرفیت شما در این مسیر بهره‌مند شویم و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را به نمونه‌ای موفق و قابل ارجاع در این حوزه تبدیل کنیم.

به گزارش ایبنا؛ به نقل از روابط عمومی انجمن نابینایان ایران، در ادامه این نشست، تعدادی از کتابداران به طرح دغدغه‌ها و خواسته‌های خود پرداختند و دبیرکل نهاد به آن‌ها پاسخ داد. در نظر گرفتن فضایی ابری برای به اشتراک‌گذاری تولیدات مربوط به بخش‌های نابینایان در کشور به‌منظور دسترسی آسان به منابع تولیدی، تجهیز بخش نابینایان به بازی‌های فکری و اسباب‌بازی، توجه به تجهیزات سخت‌افزاری بخش‌های نابینایان در کتابخانه‌های دور از مرکز استان، تأمین و ارسال منابع بریل و گویا به‌صورت مستمر، ارزیابی عملکرد کتابداران نابینا براساس معیارهای ویژه بخش نابینایان و تداوم دوره‌های آموزشی، برخی از مسائل مطرح شده در مراسم اختتامیه بود.