به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) فداحسین مالکی؛ عضو فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی به قدمت فرهنگ و تمدن کشورمان اشاره کرد و ادامه داد: فرهنگ و تمدن ایران به بلندای تاریخ است و به همین دلیل همواره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مورد توجه کشورهای عضو اکو و دیگر کشورها در اروپا و آمریکای لاتین قرار می‌گیرد.

وی افزود: با وجود اینکه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هنوز به چهل سالگی خود نرسیده، اما این رویداد ارزشمند مورد توجه دنیا گرفته و لازم است با توجه به اهمیتش نگرش جدیدی نسبت به برگزاری آن داشته باشیم. در حال حاضر شرایط حاکم بر منطقه خاورمیانه و جهان با شرایطی که در گذشته برقرار بود، متفاوت است.

مالکی چتر معادلات سیاسی را بر فعالیت حوزه‌های فرهنگی گسترده دانست و ادامه داد: دیپلماسی فرهنگی کشور ما بی‌تأثیر از معادلات سیاسی فعلی دنیا نیست. لازم است مسئولان فرهنگی کشورمان با در نظر گرفتن ملاحظات سیاسی جهانی و یارگیری کشورها به شناسایی نخبگان فرهنگی دیگر کشورها در تعاملات دیپلماسی فرهنگی مبادرت داشته باشند.

نخبگان دیگر کشورها به آثار حکمی و ادبی ایران علاقه‌مندند

این عضو فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به استقبال اهل فرهنگ، ادب و جامعه نخبگانی دیگر کشورها به فرهنگ و ادبیات ایران اشاره کرد و گفت: من سابق بر این سفیر ایران در برخی از کشورها بودم، دقیقاً می‌دانم میزان علاقه‌مندی مردم و نخبگان دیگر کشورها با فرهنگ و آثار مکتوب ایرانی قابل توجه است. این علاقه‌مندی در حوزه کتاب‌های تاریخی و ادبی که جایگاهی در وحدت میان کشورها دارد، بیشتر است.

مالکی ادامه داد: برخی از کتاب‌های مرتبط با شخصیت شهید بهشتی، شهید مطهری و مرحوم دکتر شریعتی در بسیاری از کشورها همواره مورد توجه بوده است. شعرا و عرفای نامدار ایرانی چون حافظ، سعدی و فردوسی تا دیگر بزرگان فرهنگ و ادب کشور توجه به فرهنگ ایران را در دنیا افزایش داده‌اند. معتقدم دیپلماسی فرهنگی می‌تواند توازن‌بخش دیپلماسی سیاسی و اقتصادی باشد.

نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونق بخش دیپلماسی فرهنگی ایران است

وی دیپلماسی فرهنگی را بسترساز روابط چند وجهی میان کشورها خواند و گفت: نمایشگاه کتاب و به طور کلی صنعت نشر می‌تواند دیپلماسی فرهنگی را توسعه دهد. با عرضه کتب ایرانی و تبادل آن میان دوستداران کتاب در دیگر کشورها می‌توان ارتباطات را رونق داد. ممکن است از منظر سیاسی با برخی از کشورها روابط مستحکمی نداشته باشیم، اما از دید فرهنگی جوامع راه خود را طی می‌کنند. چرا که ملاحظات سیاسی به طور معمول مقطعی است.

این عضو فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی از دیپلماسی فرهنگی به عنوان امری تاریخی، یاد کرد و افزود: نمی‌توان مبانی فرهنگی نظیر زبان فارسی را از شبه قاره، پاکستان و افغانستان حذف کرد. شاهد هستیم که در موضوع هویت برخی از شاعران ایران در میان کشورها بحث وجود دارد، نظیر مولانا که ترکیه و افغانستان ادعا دارند مولوی به آنها تعلق دارد و این موارد شیرینی فرهنگ است. بنابراین لازم است به دیپلماسی فرهنگی از مسیر کتاب توجه بسیاری داشته باشیم.

لزوم توسعه فعالیت رایزنان فرهنگی ایران در دیگر کشورها

مالکی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به اهمیت و نقش رایزنان فرهنگی ایران در دیگر کشورها در توسعه دیپلماسی فرهنگی پرداخت و ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید به رایزنان فرهنگی توجه بیشتری داشته باشد و تنگناهای مالی این حوزه را مرتع سازد. به طور حتم باید در حوزه اکو وابسته‌های فرهنگی خود را مستقر کنیم. در بسیاری از کشورها لازم است فعالیت خوب فرهنگی داشته باشیم؛ در این صورت نمایشگاه‌های فرهنگی نظیر نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به بهترین شکل مورد توجه جهانیان قرار می‌گیرد.

وی عنوان کرد: در فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس تأکید داریم که باید دولت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی رایزنان فرهنگی ایران را به خوبی فعال کنند.

انتخاب میهمان ویژه خارجی نمایشگاه کتاب، اقدامی پُرفایده است

این عضو فراکسیون دیپلماسی فرهنگی مجلس شورای اسلامی، گفت: انتخاب یک کشور به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران یک اقدام پُرفایده است و لازم است در طول سال این فعالیت‌ها در مورد کشورها برقرار باشد و تنوع همکاری با کشورها از منظر فرهنگ و تبادلات فرهنگی و ادبی را در نظر گرفته شود. خوب است کشورهای مختلف در تعاملات فرهنگی مورد توجه باشند.

وی افزود: وابسته‌های فرهنگی کشورمان طبق رسالت ذاتی خود به طور مستمر و موثر می‌توانند تعاملات فرهنگی ایران را به دیگر کشورها در طول سال پیگیری کنند. از این طریق نتایج مورد نظر و مطلوب حاصل خواهد شد.

مالکی از آمادگی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و فراکسیون دیپلماسی فرهنگی برای افزایش تعاملات فرهنگی ایران با دیگر کشورها خبر داد و گفت: لازم است مدیران نمایشگاه کتاب و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فعالیت‌های دیپلماسی فرهنگی نیازها و کاستی‌های خود را از نمایندگان پیگیری کنند تا اگر حمایت‌های بودجه‌ای مورد نیاز است، در بودجه ریزی سنواتی لحاظ شود. فراکسیون دیپلماسی فرهنگی آمادگی دارد تا در جلسه‌ای مشترک میزبان متولیان نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در محل نمایشگاه کتاب و یا در ساختمان مجلس شورای اسلامی باشد تا از ظرفیت مجلس به درستی استفاده شود. اهمیت تبادلات در این است که پیشنهادات فراکسیون‌ها نیز به قانون تبدیل می‌شود.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.