سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - فاطمه خداوردی: برخی از ناشران شرکت‌کننده در سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با خلاقیتی بیش از فروش کتاب به نمایشگاه کتاب آمده بودند؛ خلاقیت‌هایی که می‌تواند دستاورد غیرمالی این‌دست از نمایشگاه‌ها باشد. در ادامه بررسی‌هایم به سه غرفه انتشارات صریر، انتشارات خانه ادبیات و انتشارات کتاب‌های طوطی (واحد کودک و نوجوان انتشارات فاطمی) سر زدم. در ادامه شرح فعالیت‌های غیرکتابی این ناشران در نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ را می‌خوانید:
انتشارات صریر
در غرفه انتشارات صریر، کودکان دور میزی گرد هم آمده بودند و با دستان کوچک خود خمیرهای بازی را به شکل قصه‌ای که می‌شنیدند درمی‌آوردند. به سراغ پورجباری، مسئول غرفه انتشارات صریر (بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس) رفتم و از او در مورد فعالیتی که در غرفه انتشارات صریر در حال برگزاری بود پرسیدم.
او در توضیح شرح فعالیت‌های این غرفه بیان کرد: ما سبک جدیدی را برای ارائه محتوای آموزشی و فرهنگی به کودکان ابداع کرده‌ایم. این سبک انتقال مطلب، به شیوه بازی است. ما برای اجرای طرح بازی‌نمایش، احتیاج به غرفه بزرگ‌تری داشتیم؛ ولی از آنجایی که فضای غرفه ما در این نمایشگاه محدود بود، سبک محتوایمان را مقداری تغییر دادیم و بازی‌نمایش را به خمیربازی تبدیل کردیم. من نقش بازیگردان این قصه را بر عهده دارم؛ بچه‌ها اجزا و قسمت‌های مختلف بازی، از شخصیت تا اشیای محیط را با خمیر فوندانت می‌سازند و من با سازه‌های بچه‌ها داستان را تعریف می‌کنم. البته داستان را به کمک بچه‌ها با هم پیش می‌بریم. این بازی گفت‌وگومحور پیش می‌رود؛ زیرا هدف ما این است که همانند دوره‌های فبک (فلسفه برای کودک)، بچه‌ها از لحاظ فکری به تفکر وادار شوند و با سوالاتی که ما می‌پرسیم خود به نتیجه برسند. روایت‌های این فعالیت حول محور شهدا، داستان‌های کودکی شهدا و داستان‌هایی که برای کودکان آموزنده است، انتخاب می‌شود. برخی از این داستان‌ها عبارت‌اند از: داستان‌های زندگی شهید بابایی، شهید شیرودی، شهید طهرانی‌مقدم، شهید کاوه و…. امید داریم که این کار ما در حوزه کودک اثرگذار باشد.
انتشارات خانه ادبیات
در غرفه انتشارات خانه ادبیات حوض کوچکی قرار دارد که ماهی‌های فومی روی آن شنا می‌کنند و کودکان با چوب‌هایی که در اختیارشان قرار می‌گیرد زباله‌ها را از این ماهی‌های فومی جدا می‌کنند.
سمیع‌پور، معاون غرفه خانه ادبیات درباره هدف ایجاد این موقعیت برای کودکان حاضر در غرفه انتشارات بیان کرد: این حوض نمادی از بازی «ماهیگیر زبل» ساخته انتشارات خانه ادبیات است؛ بازی‌ای که هدف آن آشنایی و آشتی بچه‌ها با محیط زیست است. می‌توان در طول فرایند این بازی با بچه‌ها گفت‌وگو کرد و به آن‌ها یاد داد که محیط زیست خودشان را آلوده نکنند. داخل جعبه این بازی یک کتاب وجود دارد که طی داستان آن، ماهی‌ها برای ماهیگیر زبل نامه می‌نویسند و می‌گویند که آب آلوده است و ما مریض شده‌ایم؛ وقتی ماهیگیر زبل به دریا می‌رود می‌بیند که در آب زباله‌هایی وجود دارد. او با برداشتن زباله‌ها از آب، ماهی‌ها را نجات می‌دهد، ماهی‌ها حال‌شان خوب می‌شود و آب دریا تمیز می‌شود. در جعبه این بازی، یک حوض بادکنکی، چوب ماهیگیری و ماهی‌های فومی‌شکل وجود دارد. بچه‌ها می‌توانند زمانی که والدین آن‌ها داستان کتاب را برایشان می‌خوانند، به صورت دست‌ورزی این فوم‌ها را با چسب‌های ماهیگیری مگنت‌دارش از آب جدا کنند تا در نقش ماهیگیری زبل، ماهی‌ها را نجات دهند و مفهوم داستان را بهتر یاد بگیرند. ما این حوضچه را به عنوان نماد بزرگ‌تری از این بازی، در غرفه انتشارات قرار دادیم تا هم باعث آشنایی بچه‌ها با این بازی شود و هم به صورت غیرمستقیم مسئله حفاظت از محیط زیست را به بچه‌ها آموزش دهیم.
انتشارات کتاب‌های طوطی
پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت‌ماه، روز جهانی نقاشی بود. به غرفه انتشارات کتاب‌های طوطی (واحد کودک و نوجوان انتشارات فاطمی) سر زدم. دیوارهای این غرفه و نقاشی‌ها و دست‌نوشته‌های کودکان خبر از تصویرگران و نویسندگان آینده می‌داد. از دیرباز انسان‌ها برای بروز ایده‌ها، دیدگاه‌ها، خلاقیت‌ها و احساسات‌شان از نقاشی استفاده می‌کردند. روی دیوارهای غرفه انتشارات طوطی نوشته است «اگر به ماژیک احتیاج داری بهمون خبر بده و احساسات امروزت را نقاشی کن». این دیوار پر است از نقاشی‌های جذاب، رنگارنگ و حتی گاهی عجیب‌غریب!
از مسئول غرفه انتشارات طوطی پرسیدم که استقبال مردم از این دیوار نقاشی به چه صورت بوده است؟ او گفت: ما روزانه چند بار کاغذهای روی دیوار را تعویض می‌کنیم. قسمت جالب ماجرا این است که این نقاشی‌ها فقط توسط کودکان کشیده نشده‌اند؛ گویی بزرگ‌ترها هم هنوز برای تخلیه احساسات‌شان به دنیای کلمه‌ها و تصویرها متوسل می‌شوند.
به عقیده من این دیوار که شامل احساسات بازدیدکنندگان، حرف‌های آن‌ها به دیگر و هم‌سن‌وسالان‌شان و برداشت آن‌ها از لحظه‌ای که در آن حضور داشتند، بوده است؛ نمادی از خلاقیت در سالن کودک و نوجوان محسوب می‌شود؛ زیرا بیش از آنکه بخواهد با کلمه‌ها و کتاب‌ها چیزی به مخاطبان بگوید، از آن‌ها خواسته بود تا این‌بار آن‌ها، حرف‌های خود را در این نمایشگاه با دیگران در میان بگذارند.
نظر شما