سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - یوسف ملایی: تیم ملی فوتبال اسکاتلند سومین حضورش در جام ملت اروپا را تجربه می‌کند و تاکنون با باخت ۵ بر ۱ در بازی افتتاحیه مقابل آلمان میزبان بازی‌ها و تساوی یک بر یک مقابل سوئیس چشم انتظار بازی پایانی در مرحله گروهی امروز سوم تیرماه برابر مجارستان است تا بتواند با برد احتمالی، شانس خود را برای حضور به مرحله حذفی به عنوان تیم سوم امتحان کند.

اسکاتلند به همراه انگلستان، قدیمی‌ترین تیم‌های ملی فوتبال جهان را دارا هستند و آنها نخستین مسابقه فوتبال بین‌المللی را در سال ۱۸۷۲، برگزار کردند که با نتیجه تساوی بدون گل به پایان رسید.

این تیم ۸ بار در جام‌های جهانی فوتبال حضور داشته است. بهترین پیروزی اسکاتلند با نتیجه ۱۱ بر صفر مقابل ایرلند در گلاسکو رقم خورده است و ب دترین شکست ادوار این تیم با نتیجه ۷ بر صفر مقابل اروگوئه در بازل سوئیس بوده است.

نخستین گل ایران در تاریخ جام جهانی فوتبال به اسکاتلند

تیم ملی اسکاتلند فقط یک بار در یک دیدار تاریخی در چارچوب مسابقات جام جهانی ۱۹۷۸، به عنوان تنها نماینده بریتانیا با حضور بازیکنان سرشناس مقابل تیم ملی ایران بازی کرد و از مدعیان قهرمانی به شمار می‌رفت اما پایین‌تر از ایران در قعر جدول به کار خود پایان داد.

نتیجه این مسابقه برخلاف انتظار همگان، ۱-۱ شد. در این بازی ابتدا با گل به خودی آندارنیک اسکندریان اسکاتلند پیش افتاد ولی ایرج دانایی فرد با زدن اولین گل ایران در تاریخ جام جهانی، نتیجه را به تساوی کشاند.

جام ملت‌های اروپا ۲۰۲۴ یا یورو ۲۰۲۴ نیز هفدهمین دوره از رقابت‌های فوتبال جام ملت‌های اروپا است که در آلمان در حال برگزاری است. این رقابت‌ها در ۱۴ ژوئن (۲۵ خرداد) آغاز شده و در ۱۴ ژوئیه (۲۴ تیر) پایان می‌پذیرد.

به بهانه این رقابت‌های جذاب، به بررسی ادبیات و نویسندگان مشهور کشورهایی می‌پردازیم که در این مسابقات حضور دارند.

ادینبورگ، زادگاه هری پاتر

پایتخت اسکاتلند یعنی شهر ادینبورگ، زادگاه تعداد فراوانی از بزرگان تاریخ ادبیات این کشور است. نویسندگانی چون سر والتر اسکات پدر رمان تاریخی، لرد بایرون شاعر مشهور، روبرت لویی استیون نویسنده‌، شاعر، مقاله‌نویس و سفرنامه‌نویس عصر ویکتوریایی و نویسنده کتاب‌هایی مانند «دکتر جکیل و آقای هاید» و «جزیره‌ی گنج»؛ الکساندر مک کال اسمیت نویسنده بیش از ۵۰ کتاب، آرتور کانن دویل نویسنده کتاب‌های شرلوک هلمز و دیگران؛ اما در این میان نام جی کی رولینگ، نویسنده و خالق سری داستان‌های «هری پاتر» بیش ازهمه می‌درخشد.

ناگفته نماند که یاته منطقهٔ مسکونی در جنوب غربی انگلستان زادگاه رولینگ است. اما جی. کی. رولینگ زمانی که در شهر ادینبورگ، پایتخت اسکاتلند زندگی می‌کرد، کتاب‌های پاتر رو نوشت.
این شهر قرون وسطایی، با آب و هوای بارانی، معماری خاص و قلعه‌هایی که شهرت جهانی دارد، منبع اصلی داستان‌های هری پاتر بوده است.

البته فراموش نشود که نویسندگان اسکاتلند تاکنون برندگان جوایز نوبل ادبیات نشده‌اند علی رغم اینکه در رشته‌های مختلف دیگر به این افتخار دست یافته‌اند.

رکورددار فروش سریع‌ترین کتاب‌های جهان

۲۶ سال پیش، بیوه زن جوان اسکاتلندی که به همراه دخترش جسیکا زمانی که در انتظار قطار بود، ایده داستان هَری پاتِر به سرش زد و با خلق این اثر با عناصری رمزآلود، هیجان‌انگیز، ماجراجویانه، عاشقانه، جادویی و خیالی صنعت نشر جهان در حوزه کودکان را تغییر داد. هَری پاتِر نام قهرمان سری داستان‌های فانتزی مجموعه‌ای از هفت رمان هری پاتر و سنگ جادو (۱۹۹۷)، تالار اسرار (۱۹۹۸)، زندانی آزکابان (۱۹۹۹)، جام آتش (۲۰۰۰)، محفل ققنوس (۲۰۰۳)، شاهزاده دورگه (۲۰۰۵) و یادگاران مرگ (۲۰۰۷) نوشتهٔ جی.کی. رولینگ، نویسندهٔ بریتانیایی است.

این رمان‌ها داستان پیرامون کودک یتیم یازده ساله‌ای به نام هری پاتر است که یک جادوگر می‌باشد و در دنیای معمولی در کنار خاله، شوهرخاله و پسرخاله‌اش در کنار مشنگ‌ها (غیر جادوگران) زندگی می‌کند. سپس وارد
مدرسه سحر و جادوگری هاگوارتز می‌شود. بخش اصلی داستان پیرامون تلاش و مبارزه هری برای غلبه بر جادوگر سیاه، لرد ولدمورت است که هدفش سرکوب کردن افراد غیر جادوگر (مشنگ‌ها)، تحت فرمان درآوردن دنیای جادوگران و نابود کردن همه کسانی است که در مقابل او ایستاده‌اند. طرفداران این مجموعه که به «پاترهد» مشهور هستند، به شدت این سری را دنبال می‌کنند و به حمایت از آن می‌پردازند.

هر کتاب این مجموعه شامل وقایع زندگی هری پاتر در یک سال زندگی‌اش است. این مجموعه بیش از ۵۰۰ میلیون نسخه فروش داشته و به بیش از ۸۳ زبان دنیا ترجمه شده است و چهار کتاب پایانی این مجموعه به‌طور متوالی رکورد فروش سریع‌ترین کتاب‌های جهان را دارد و سود تجاری هری پاتر بیش از ۱۵ میلیارد دلار است.

خالق هری پاتر کیست؟

جوآن رولینگ متخلص به جی. کی. رولینگ، مؤلف، تهیه‌کنندهٔ فیلم و فیلم‌نامه‌نویس بریتانیایی است. عمدهٔ شهرتش را برای نوشتن مجموعهٔ فانتزی هری پاتر کسب کرده‌است که به یکی از پرفروش‌ترین مجموعهٔ کتاب‌های تاریخ تبدیل شده‌اند.

در سال ۲۰۰۷ فهرست ثروتمندان ساندِی تایمز میزان ثروت رولینگ را به ۴۵۴ میلیون پوند (۱٫۰۷ میلیارد دلار) تخمین زد و در بین ثروتمندترین زنان انگلیس رولینگ را در ردهٔ ۱۳ جدول قرار داد. همچنین در همین سال به انتخاب مجلهٔ تایم، رولینگ پس از ولادیمیر پوتین به عنوان دومین شخص تأثیرگذار سال انتخاب شد.مجلهٔ فوربز رولینگ را در ردهٔ چهل و هشتمین شخصیت معروف در سال ۲۰۰۷ معرفی کرد. او در حال حاضر فعالیت‌های انسان دوستانه و خیرخواهانه بسیاری را به عهده گرفته و پشتیبانی می‌کند.

در سال ۲۰۱۴ جایزهٔ ادبیات داستانی زنان، اقدام به انتخاب بیست نویسنده زنی کرد که بیشترین تأثیر را بر روی خوانندگان خود گذاشته‌اند. در این فهرست، رولینگ پس از هارپر لی، مارگارت اتوود و شارلوت برونته در جایگاه چهارم قرار گرفت.

جالب است بدانید او خود را معتقد به خدا خوانده و ذکر کرده برای نوشتن مجموعه هری پاتر از بسیاری از متون مسیحی الهام گرفته‌است.

شرلوک هولمز را چه کسی خلق کرد؟

سر آرتور ایگناتیوس کانن دویل، (زاده ی ۲۲ مه ۱۸۵۹ و درگذشته ۷ ژوئیه ۱۹۳۰)، نویسنده و پزشک اسکاتلندی بود. وی شهرت خود را مدیون خلق شخصیت شرلوک هولمز، کارآگاه خصوصی بسیار مشهور، است. نویسنده مشهور اسکاتلندی که ۶۰ داستان معمایی با حضور کارآگاه بسیار محبوب تمام دوران‌ها، یعنی شرلوک هلمز و دستیار وفادارش، واتسون بین سال های ۱۸۹۰ تا ۱۸۹۳ سری کتاب های شرلوک هلمز و دکتر واتسون او چاپ شد.

۹ سال بعد در سال ۱۹۰۲ شاهکار خود یعنی سگ شکاری باسکرویل را نوشت.کانن دویل، نویسنده پرکاری بود و آثار زیادی دارد. علاوه بر کتاب های شرلوک هولمز، تعداد قابل توجهی رمان تاریخی، کتاب تاریخ، از جمله کتاب مفصلی درباره بوئرهای آفریقای جنوبی و نیز کتابی درباره احضار ارواح (که در اواخر عمر، سخت بدان معتقد شده بود) نوشته است.

جهان مدرن، مدیون مخترعان مشهور اسکاتلندی

جان لوگی برد در سال ۱۹۲۵ تلویزیون را اختراع کرد که بلا استثنا در هر خانه‌ای به نام جعبه جادویی هست و در واقع تمام دنیا را جادو کرده است. الکساندر گراهام بل نیز در سال ۱۸۷۶ تلفن را اختراع کرد که جزو جدا نشدنی زندگی تمام مردم دنیا شده است و الکساندر فلمینگ در سال ۱۹۲۸ پنی سیلین را کشف کرد که اگر نبود قطعاً جهان پزشکی با مشکل جبران ناپذیری مواجه می‌شد.

زبان‌های رسمی اسکاتلند

زبان رسمی اسکاتلند، انگلیسی است. زبان‌های گیلیک اسکاتلندی و اسکاتس نیز دو زبانی هستند که به عنوان زبان محلی در اسکاتلند رسمیت دارند. گیلیک اسکاتلندی از ریشه زبان‌های سلتی و اسکاتس از ریشه زبان‌های ژرمنی غربی است.

اسکاتلند کشوری با ۷۹۰ جزیره

پادشاهی اسکاتلند کشوری مستقل در اروپای شمالی بود که براساس داستان‌های سنتی در ۸۴۳ میلادی تأسیس شد و تا ۱۷۰۷، که در اتحاد با انگلستان پادشاهی بریتانیای کبیر را تشکیل داد، به حیات خود ادامه داد.

اما اینک اسکاتلند بخش شمالی جزیره بریتانیا را تشکیل می‌دهد و از جنوب با انگلستان دارای مرز مشترک‌است. در کنار خاک اصلی، اسکاتلند همچنین ۷۹۰ جزیره دارد. پایتخت اسکاتلند شهر تاریخی ادینبرا است. اسکاتلند با جمعیتی نزدیک به ۵/۵ میلیون نفر، حدود ۸ درصد از جمعیت بریتانیا و با مساحتی بیش از ۷۸۰۰۰ کیلومتر مربع حدود یک سوم مساحت بریتانیا را تشکیل می‌دهد.

اسکاتلند از شمال با دریای نروژ، از شرق با دریای شمال، از جنوب‌غربی با دریای ایرلند و از غرب با اقیانوس اطلس شمالی مرز آبی دارد. آب‌های ساحلی این کشور، عمدتاً در دریای شمال، منبع بزرگ‌ترین ذخایر نفت خام و گاز طبیعی در بین کشورهای اروپا است.

بخش بزرگی از بلندی‌های بریتانیا در اسکاتلند واقع شده و ناحیه‌ای سرسبز و پوشیده از چمنزار است که قسمت عمده جنگل‌های کشور را دربرگرفته است. رودهای زیادی در آن جریان دارند که از آن جمله می‌توان به رودهای رود کلاید و توئید اشاره نمود. بلندترین نقطهٔ آن قلهٔ بن نویس با ۱٬۳۴۳ متر ارتفاع است.

جشنوارهٔ بین‌المللی کتاب ادینبرا، مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی بریتانیا

«جشنوارهٔ بین‌المللی کتاب ادینبرا (ادینبورگ)» به اختصار EIBF از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی بریتانیاست و هر سال در سه هفتهٔ پایانی ماه اوت (آگوست) اواسط مرداد تا اوایل شهریور ماه هم‌زمان با ۱۵ جشنواره‌های هنری و تابستانی ادینبورگ از جمله: جشنواره جاز، جشنواره هنرهای نمایشی، جشنواره بین‌المللی سحر و جادو، جشنواره جهانی فیلم، سبک زندگی، هنرهای تجسمی، جشنواره هنری فرینگ ادینبورگبزرگ‌ترین جشنواره هنر در جهان و… در میدان شارلوت واقع در مرکز پایتخت اسکاتلند، ادینبرا، برگزار می‌شود. این جشنواره که به عنوان بزرگ‌ترین جشنواره در نوع خود در جهان شناخته شده، میزبان مباحثات و مناظره‌های فرهنگی و سیاسی، همراه با برنامهٔ پرسابقهٔ رویدادهای کودکان است.

بنیان‌گذار جشنواره ادینبورگ

ایدهٔ بنیان‌گذاری این جشنواره با هدف «ارائهٔ جایگاهی برای شکوفاسازی روح انسان» و غنی‌سازی زندگی فرهنگیِ اسکاتلند، بریتانیا و اروپا، در پی پایان جنگ جهانی دوم ریشه گرفت. ایدهٔ ایجاد یک جشنواره بین‌المللی در انگلستان برای اولین بار توسط رودولف بینگ، مدیر کل جشنوارهٔ اپرای گلَیندبُرن، و آدری مَیلدمِی (همسر جان کریستی) در اثنای یک تور زمان جنگ و اجرای اپرای گدا؛ محصولی که در مقیاس کوچکی توسط گلَیندبُرن تولید شده بود، متصور شد.

نخستین شهر ادبیاتی ثبت شده در یونسکو

ادینبورگ به عنوان اولین شهر ادبیاتی ثبت شده در یونسکو است. هرساله نویسندگان، کتاب‌خوانان، ناشران و رویاپردازان در باغ‌های میدان شارلوت در این شهر دورهم جمع می‌شوند تا برترین و جدیدترین آثار خود را به نمایش بگذارند. گفتگو با نویسندگان، امضای کتب و سخنرانی‌ها تنها بخشی از فعالیت‌های این جشنواره است.

جشنواره بین‌المللی کتاب ادینبورگ از قدیمی‌ترین جشنواره‌های بین‌المللی کتاب دنیاست که ریشه در تاریخ، فرهنگ و سنت اسکاتلند دارد.

همین اینک، بخش خیریه جشنواره کتاب همچنان از طریق برنامه مدارس بیلی جیفورد و صندوق حمل و نقل بیلی جیفورد، که هزینه‌های حمل و نقل را تامین می‌کند، برنامه‌های کتاب‌خوانی و کتاب‌های رایگان برای همه کودکان مدرسه‌ای را به ارمغان می آورد، و برنامه جامع جشنواره همچنان به ارتباط خلاقانه با مردم ادامه می دهد.

طبق طرحی که از قبل تعیین شده بود برنامه‌ریزی و آمادگی برای تغییر مکان جشنواره کتاب ادینبورگ به مکان جدیدش در انستیتو آینده ادینبورگ در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه خواهد داشت.

ادینبورگ هفتمین شهر پرجمعیت بریتانیا

ادینبورگ هفتمین شهر پرجمعیت بریتانیا که سالانه گردشگران بسیاری را به خود جذب می کند. ادینبورگ دومین شهر بزرگ و پایتخت اسکاتلند است. این شهر از نظر بازدید گردشگران در بریتانیا نسبت به لندن در جایگاه دوم قرار دارد. ادینبورگ در جهان با جشنواره‌های جذابش شناخته می‌شود که هرساله از اواسط خردادماه تا اواسط شهریورماه در حوزه‌های مختلفی برگزار می‌شود.

مرکز اصلی بانک سلطنتی اسکاتلند (RBS)، یکی از ۵ بانک بزرگ جهان، در ادینبرو قرار دارد. شهر گلاسگو بزرگ‌ترین شهر اسکاتلند و یکی از ۳ شهر بزرگ کشور بریتانیا است.

چه چیزی در اسکاتلند رایگان است؟

دولت محلی اسکاتلند نظام بهداری و درمانی عمومی را همچنان رایگان نگهداشته است و دانشجویان اسکاتلندی نیز از پرداخت شهریه‌های دانشگاهی معاف هستند.

ویژگی‌های فرهنگی متمایز در اسکاتلند

هَگیس، غذای سنتی اسکاتلندی‌ها که با دل و قلوه چرخ شده گوسفند و پیاز و ادویه تهیه می‌شود، دامن مردانه موسوم به کیلت، لهجه محلی و موسیقی و هنر اسکاتلندی به‌طور عام از ویژگی‌های فرهنگی متمایز در اسکاتلند است.

موسیقی محلی بیشتر با نی‌انبان نواخته می‌شود که در استان‌های جنوبی ایران نظیر بوشهر و هرمزگان طرفداران و نوازندگان زیادی دارد.

آمار امید به زندگی در اسکاتلند

طبق تازه‌ترین آمار مربوط به امید به زندگی (متوسط طول عمر) انتظار می‌رود مردانی که در سال ۲۰۱۰ در اسکاتلند متولد شده‌اند، ۷۶ سال عمر کنند که ۶۰ سال آن وضعیت سلامتی شان خوب خواهد بود. زنانی که در سال ۲۰۱۰ به دنیا آمده‌اند، به‌طور متوسط ۸۰ سال عمر می‌کنند که ۶۴ سال آن را به سلامت هستند. امید به زندگی در مقایسه با کل بریتانیا کمتر است. اسکاتلند جزو آن دسته کشورهایی است که کمترین میزان امید به زندگی را در اروپای غربی دارند.

تصمیم راسخ بازیگر نقش جیمز باند

توماس شان کانری (زاده ۲۵ اوت ۱۹۳۰ در ادینبرا – درگذشته ۳۱ اکتبر ۲۰۲۰ در ناسائو) بازیگر اسکاتلندی از بازیگران نقش جیمز باند که از طرفداران حزب ملی اسکاتلند بود خواهان استقلال این کشور از انگلستان بود. او در باهاما زندگی می‌کرد و گفته‌بود تا زمانی که اسکاتلند مستقل نشود در سرزمین خود اقامت نخواهد کرد. شوربختانه او به آرزویش نرسید و در ۹۰ سالگی در باهاما بدرود حیات گفت.

چرا اسکاتلند، کشور خیلی خاصی است؟! از کشور مو قرمزها تا هیولاهای لاک نس و طولانی‌ترین پژواک صدا در جهان

اسکاتلند در شمالی‌ترین بخش بریتانیای کبیر واقع شده و کشوری با تاریخ و فرهنگی غنی است که علاوه بر جاذبه‌های گردشگری، چیزهای زیادی هست که خاص و منحصر به اسکاتلند است.

اسکاتلند بیشترین تعداد موقرمز در جهان را دارد. حدود ۱۳ درصد از جمعیت خودشان موهایشان را قرمز می‌کنند، در حالیکه ۴۰% به صورت طبیعی موهای قرمز دارند.

بانک اسکاتلند در سال ۱۶۹۵ تاسیس شد و قدیمی‌ترین بانک باقی مانده در بریتانیا است. همچنین اولین بانک اروپاست که اسکناس‌های خودش را چاپ کرد.

یکی از بهترین گنجینه‌های اسکاتلند، قدیمی‌ترین درخت اروپاست. یک درخت سرخدار پیچ و تاب خورده در فورتینگال که ۵۰۰۰ تا ۹۰۰۰ سال قدمت دارد.

عمیق‌ترین دریاچه اسکاتلند، دریاچه مورار است که عمیق‌ترین دریاچه آب شیرین در جزایر بریتانیا نیز است. این دریاچه ۳۱۰ متر عمق دارد و توسط یخبندان حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش ایجاد شده است. لاک نس نیز دومین دریاچه عمیق اسکاتلند است.

داستان افسانه‌ای هیولای لاک نس در رودخانه نس نیز در نوع خود بی‌نظیر است.

در جزیره اسکاتلندی فایف، یکی از قدیمی‌ترین زمین‌های گلف جهان در شهر سنت اندروز است که «خانه گلف» نامیده شده و از قرن پانزدهم در آن گلف بازی می‌کنند.

مقبره همیلتون در همیلتون، جنوب لانکاشایر واقع شده و آرامگاه ابدی خانواده دوک‌های همیلتون است، اما این تنها ویژگی آن نیست. این مقبره طولانی‌ترین پژواک صدا را بین همه ساختمان‌های جهان دارد که ۱۵ ثانیه طول می‌کشد.

در جزیره اسکاتلندی اورکنی، یک ترکیب نوسنگی به نام اسکارا بری وجود دارد، مجموعه‌ای از هشت خانه سنگی که از ۳۱۸۰ سال قبل از میلاد تا ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسکونی بوده اند. این کامل‌ترین روستای نوسنگی اروپاست که در سایت میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده است. قدمت این روستا از استون هنج و اهرام بزرگ مصر بیشتر است و «پمپئی اسکاتلندی» نامیده می‌شود.