به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم رونمایی از کتاب تجارتخانه صادقی در سالن حافظ خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

این مراسم با استقبال خوب دوستداران کتاب صورت گرفت و با معرفی خانواده صادقی آغاز شد، این خانواده از معدود خانواده‌های ایرانی است که به تجارت مشغول بودند، بنا به اسناد ۱۷۰ سال پیش تجارتخانه صادقی توسط حاج صادق ایجاد و توسط حاج ابراهیم پسر او ابعاد بین‌المللی پیدا کرد و در ادامه توسط ۵ نسل بعدی ادامه پیدا کرد، کتاب موجود شامل اسناد، رسیدها و مطالب مربوط به این تجارتخانه است که از سوی نشر تاریخ ایران چاپ شد.

کتاب تجارتخانه صادقی شامل ۲ جلد است و فعالیتی برای نسل آینده محسوب می شود، این کتاب به خصوص برای محققان تجارت بسیار مهم است، این کتاب روند تجارت ایران در دوره های قاجار و پهلوی را به خوبی از سال های ۱۹۰۲ تا ۱۹۲۵ با توجه به بحران های داخلی و خارجی از قبیل انقلاب اکتبر، جنگ های جهانی و… را نشان می‌دهد.

سپس منصوره اتحادیه (نظام مافی) از اهمیت اسناد این کتاب سخن گفت: توجه بیشتر مورخان دوره قاجار روی مسائل سیاسی بوده و بنا به دلایلی به مسائل اقتصادی پرداخته نشده است مواردی از جمله از میان رفتن اسناد، شرایط خاص کشور … با این حال امید است این کتاب سرآغازی باشد برای تحقیق در خصوص مسائل اقتصادی، اسناد موجود استسنا و نادر است و علاوه بر رسیدها شامل مکاتبات و جزئیات فعالیت های مختلف فرهنگی این خانواده در اردبیل است، این اسناد شامل ۴۲۶ نامه فارسی، اسناد مالی به زبان‌های روسی و فارسی است.

او افزود: آنچه این کتاب را با اهمیت‌تر می‌کند آن است که شامل اطلاعات زیادی درباره تجارت با روسیه در سال‌ها و دوره ای خاص یعنی از ابتدای قرن بیستم تا اواخر دهه بیست قرن بیستم است که رویدادهای بزرگی رخ داده است، البته ترجمه و بازگردانی این کتاب با توجه به مصائب در خوانش و ترجمه کار آسانی نبود با این حال امید است که توانسته باشیم کار خوبی را انجام داده باشیم، به طور کل مکاتبات اگر با دقت خوانده شود با مشکلات خانواده صادقی در آن دوره و سختی‌های تجارت آن دوران آشنا می‌شویم.

مکاتبات میان تجار دائمی بود و نکته جالبی که متوجه می‌شویم همکاری تمام اعضای خانواده در تمام سال‌ها بوده است. ما از ثروت این خانواده خبر نداریم اما می‌توان با توجه به شواهدی از جمله تجارت با تجار مختلف اروپایی آنها را یکی‌از خاندان‌های خاص دانست.

او افزود: قرارداد ترکمنچای تاثیر زیادی در روابط ایران و روسیه داشت و در نتیجه برخی بندهای اقتصادی تجارت ایران و روسیه برای سال‌ها رونق نداشت اما با ترور ناصرالدین شاه و شکل گرفتن بانک ایران و روس و استقراض ایران از روسیه بار دیگر تجارت بیشتر شد، در ادامه پس از انقلاب کمونیستی و قرارداد ۱۹۱۹ دوباره بندهای اقتصادی به روابط دو کشور اضافه شد و در نتیجه آن و برخی مشکلات از جمله نبود زیر ساخت در ایران تجارت را بار دیگر دشوار کرد، در ادامه با انعقاد برخی قراردادها میان ایران و روسیه و توسعه بندر انزلی و ساخت برخی راه ها تجارت روسیه با ایران بیش از تجارت ایران و انگلیس بود که به خوبی در اسناد خانواده صادقی مشهود است.

اتحادیه ادامه داد: موقعیت خاص شهر اردبیل و حضور تجار موفق در آن باعث شد تا کالاهای زیادی میان ایران و روسیه مبادله شود که از جمله کالای صادراتی ایران خشکبار محسوب می شد، در اسناد خانواده صادقی همه این مسائل به خوبی مشخص است و علاوه بر آن می‌توان جزئیاتی از تاثیر جنگ‌های داخلی در روسیه و انقلاب مشروطه و تغییرات در ایران و تاثیر آن بر تجارت را دید. البته با کنار رفتن اشخاص حقیقی و صورت گرفتن مبادله توسط دولت روسیه بار دیگر تجارت میان دو کشور اوج گرفت.