به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، افسانه واحدیار دانشجوی رشته دکتری ادبیات فارسی، یک شاعر و منتقد ادبی اهل هرات است که هم‌اکنون در دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع دکتری ادبیات فارسی تحصیل می‌کند.
به قلم واحدیار تاکنون مجموعه اشعاری چون «مانند عشق در دقایق ممنوعه» و «مرگ سرزده سر می‌زند» و کتاب «پرسه در دیگری» با موضوع نقد و بررسی شعر دهه‌های اخیر هرات منتشر شده است. به مناسبت در پیش بودن هفته کتابی دیگر گفت‌وگویی با این شاعر و فرهیخته افغانستانی داشته‌ایم. وی ضمن معرفی عامل فرهنگ دوستی مردم افغانستان، مساجد را عاملی در آشنایی کودکان و نوجوانان افغانستانی با ادبیات کهن برشمرد و گفت: یکی از زبان‌های ملی افغانستان، فارسی دری است و جمعیت کثیری از مردم به این زبان صحبت می‌کنند. شعر یکی از کهن‌ترین هنرهای زبانی محسوب می‌شود.
وی افزود: مردم ما علاقه زیادی به شعر دارند و شعرای کهن را تا حدودی می‌شناسند. افغانستان کشوری سنتی است و مردم دختران و پسران خود را قبل از مکتب (مدرسه) به مسجد می‌فرستند. بخشی از برنامه‌های آموزش سنتی مساجد خوانش اشعار حافظ و بیدل است. به این ترتیب بچه‌های افغانستان از سنین کم با نام و شعر بزرگان ادبیات کلاسیک آشنا می‌شوند؛ اما به دلیل جنگ و نابه‌سامانی، دانشگاه‌های ما کمتر توانستند افراد کارشناس خبره و ورزیده‌ای پرورش دهند که همچون پژوهشگران متخصص شعر کهن حرف تازه‌ای داشته باشند.
واحدیار ادامه داد: در سال‌های اخیر با افزایش ترجمه کتاب، ترویج بورسیه‌های تحصیلی، گسترش تکنولوژی و سهولت در سفر کردن زمینه بیشتری برای آشنایی با شعرای کهن فارسی برای مردم جهان به وجود آمده است، اما آثار ارزشمند کهن زبان فارسی شایسته شناخت بیشتر است تا میراث فرهنگی و شناسنامه هویتی فارسی زبانان به غیر فارسی زبانان معرفی شود.
این شاعر و منتقد ادبی در بخش دیگری از سخنان خود درباره اهمیت و ضرورت وجود یک رویداد فرهنگی مختص به کتاب در ایران و دیگر کشورهای فارسی زبان گفت: مناسبت‌ها بهانه‌ای هستند تا در مورد مسائل مختلف تأمل کنیم، از وجودشان آشنایی زدایی کنیم، در موردشان گفت‌وگو کنیم و مشکلاتی را که پیش روی خود داریم، مورد بررسی قرار دهیم.
شاعر مجموعه «مانند عشق در دقایق ممنوعه» اضافه کرد: اختصاص دادن یک هفته برای کتاب و کتابخوانی در تقویم یک کشور امری علم‌پرورانه و فرهنگ دوستانه محسوب می‌شود. چون بهانه‌ای می‌شود که رسانه‌ها، نخبگان و همه کسانی که سهمی در حوزه فرهنگ ادبیات و هنر دارند در مورد کتاب، ترویج فرهنگ مطالعه، مشکلات فرا راه حوزه نشر و … بیاندیشند و صحبت کنند. همچنین یک فرصت مغتنم است که راهکارهایی جهت بهبود وضعیت کتاب و مسایل مرتبط با آن را بسنجند.
واحدیار همچنین در پاسخ به این سوال که» «آیا در افغانستان نیز برنامه‌ای مشابه هفته کتابِ ایران برپا می‌شود یا خیر؟» گفت: در افغانستان در دوره جمهوریت هفته‌ای به نام کتاب و کتابخوانی داشتیم که در این هفته نمایشگاه‌های کتاب دایر می‌شدند و مراکز آموزشی و رسانه‌ها برای ترویج فرهنگ کتابخوانی تبلیغ می‌کردند، اما متاسفانه پس از تحولات اخیر افغانستان دیگر چندان توجهی به این مسائل نشان داده نشد.
وی کتاب را یکی از مهم‌ترین عوامل بهبود و گسترش دیپلماسی فرهنگی بین کشورها عنوان کرد و افزود: کتاب‌های داستان و شعر می‌تواند زمینه آشنایی خواننده با فرهنگ سایر کشورها و شیوه زندگی و افکار کسانی را که در بستر جغرافیایی فرهنگی دیگر زندگی می‌کنند، فراهم کند. در کل کتاب ابزار تأثیرگذاری برای تعامل فرهنگی بین جوامع است.
شاعر مجموعه «مرگ سرزده سر می‌زند» گفت: با برگزاری نمایشگاه‌های مشترک کتاب می‌توان زمینه تبادل کتاب بین کشورهای مختلف را فراهم کرد. همچنین دعوت از نویسندگان خارجی، زمینه آشنایی مخاطبان و نویسنده‌ها با آثار اهل قلم کشورهای دیگر را فراهم می‌سازد. حتی شاید منجر به چاپ ترجمه‌هایی از نویسنده‌های کشورهای دیگر شود. چه کالایی ارزشمندتر از کتاب که می‌تواند با برگزاری جشن و توجه به آن نزدیکی و همگرایی فرهنگی ملت‌ها را فراهم کند؟
نظر شما