به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، انجمن صنفی ویراستاران کارگاه تخصصی «مبانی ویرایش و درست‌نویسی» را جمعه (۲۵ آبان ۱۴۰۳) در سومین روز از هفته کتاب با اجرای مهناز مقدسی و حضور هومن عباسپور و مهدی قنواتی در سرای اهل قلم برگزار کرد. در این کارگاه نکات مهم در دستور خط فارسی، ویرایش زبانی و مسائل مربوط به نوشتار صحیح مورد بررسی قرار گرفت.
قنواتی در ابتدای سخنان خود بر اهمیت آگاهی از اطلاعات عمومی و تخصصی در تولید محتوای نوشتاری تأکید کرد. وی به این نکته اشاره کرد که دانش درست‌نویسی و ویرایش از دوران مدرسه آغاز می‌شود و با ورود به رشته‌های مختلف همچون زبان و ادبیات فارسی یا زبان‌های خارجی گسترش می‌یابد.
قنواتی همچنین بر لزوم تمرین و ممارست در امر درست‌نویسی تأکید کرد و یادآور شد که برخی از مباحثی که قرار است در این کارگاه مطرح شود، ممکن است برای افراد باسابقه در این حوزه تکراری باشد، اما سعی خواهد کرد نکات جدید و آموزنده‌ای ارائه دهد. وی همچنین به تازه‌واردان این حوزه اطمینان داد که مباحث انتخاب شده بیشتر شامل اطلاعات عمومی خواهد بود و کمتر به مسائل تخصصی پرداخته خواهد شد.
این نشست به بررسی مباحثی چون آواشناسی، واژه‌شناسی، ساخت واژه و نحو در زبان فارسی پرداخت. قنواتی همچنین به تشریح دستور خط فارسی و اهمیت آشنایی با ساختار کلمات و نحوه پیوسته‌نویسی و جدانویسی کلمات اشاره کرد و گفت: دستور خط از زمانی که دانشگاه‌ها در ایران تأسیس شدند، به‌ویژه از دهه ۱۳۰۰، به‌طور جدی مورد بررسی قرار گرفته است. این مباحث به‌ویژه پس از انقلاب مشروطه و در دوران معاصر در دستور کار قرار گرفت و تلاش‌هایی برای استانداردسازی املا و رسم‌الخط فارسی انجام شد.
در این کارگاه همچنین اهمیت آشنایی با چهار نوع واژه (ساده، مشتق، مرکب، مشتق مرکب) و نقش پیشوندها و پسوندها در ترکیب واژه‌ها نیز مورد بحث قرار گرفت. قنواتی جزوه‌ای را هم برای کمک به درک این مباحث به اشتراک گذاشت و تأکید کرد که نویسندگان و ویراستاران باید بر این اصول تسلط داشته باشند، چراکه دستور خط فارسی ارتباط مستقیم با دستور زبان دارد.
در این نشست همچنین بحثی درباره واژه‌های وام‌گرفته از زبان‌های دیگر، به‌ویژه زبان انگلیسی، مطرح و گفته شد که واژه‌های وام‌گرفته باید طبق دستور زبان فارسی به‌صورت نیم‌فاصله نوشته شوند.
قنواتی ادامه داد: واژه‌هایی چون «بادیگارد» و «فوتبالیست» نمونه‌هایی از واژه‌های انگلیسی‌الاصل هستند که در زبان فارسی به‌صورت ترکیب‌های جدید ظاهر شده‌اند.
در بخش پایانی نشست، مهدی قنواتی و هومن عباسپور به تحلیل واژه‌هایی چون «فیزیکدان»، «گلدان»، «استاندار»، «دلاور» و «فناوری» پرداختند و اهمیت شناخت ساختار واژه‌ها و تحلیل دقیق معنای آنها را یادآور شدند. در همین راستا، بحث در مورد همزه و آواشناسی در زبان فارسی نیز ادامه یافت و به تحلیل اشتباهات رایج در نوشتار واژه‌هایی مانند «هیأت» و «جرأت» پرداخته شد.
در بخش پایانی این کارگاه از حضار دعوت شد تا سؤالات خود را مطرح کنند.
سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از ۲۳ آبان ۱۴۰۳ شروع شده و تا سی‌ام آبان ادامه دارد.
نظر شما