میرزا ملکم خان
-
در نشست نقد و بررسی «مکاتبات میرزا ملکم خان» مطرح شد:
تصویر بدون روتوش میرزاملکمخان در مکاتبات/ شخصیتی خاکستری که گاهی منافع شخصی را به منافع ملی ترجیح میدهد
حسن حضرتی میگوید: کتاب «مکاتبات میرزا ملکم خان» تصویری تقریباً بدون روتوش از ملکم ارائه میکند از آنجا که این مکاتبات بخشی رسمی و بخش دیگری غیررسمی و نامههایی به دوستانش همچون میرزاحسینخان سپهسالار است؛ برای همین خیلی سریع و بدون هیچ ملاحظه و تعارفی ملکم در نامهها حرف میزند و این رویه فرصتی در اختیار ما قرار میدهد تا با شخصیتش بیش از پیش آشنا بشویم؛ شخصیتی که به نظرم شخصیتی خاکستری است یعنی هم محاسن زیادی دارد هم معایب زیادی. در برخی مواقع منافع شخصی را به منافع ملی ترجیح میدهد هر چند در بعضی موارد برای منافع ملی ایران تلاش زیادی انجام میدهد.
-
کتاب مکاتبات میرزا ملکمخان، گزارشهای مفصلی از مناسبات ایران و عثمانی
کتاب «مکاتبات میرزا ملکمخان (در باب مناسبات ایران و عثمانی و امور بینالملل)» تصحیح و تحشیه حسن حضرتی و نیلوفر میربلوک شامل مکاتبات میرزاملکمخان در دوران وزیرمختاریاش در لندن است. تاریخ مندرج در پاکت نامهها از سال ۱۲۹۳ تا ۱۲۹۴ ه.ق را نشان میدهد.