«آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»-8
آینده فرزند خلف نیتها و اقدامات امروز ماست
مصطفی رضاییکلورزی، نویسنده رمان علمیتخیلی «ایذا» معتقد است: داستان علمیتخیلی آیندهنگار، وامدار یک جانمایه اساسی است؛ یعنی مسئلهشناسی امروز و توجه به فردا. اگر این باشد آینده در فرهنگ، سیاست، ادبیات و حوزههای دیگر معنا دارد. رونق و پویایی در هر عرصهای حاصل این طرز تفکر است.
وی افزود: به نظر من در سالهای آینده شاهد انتشار آثار جذاب و کاملتری در ژانر علمیتخیلی خواهیم بود؛ اما این هم نسبی است. ممکن است هرگز این اتفاق نیفتد؛ یعنی ممکن است هرگز به آثار شاخص و بومی در این ژانر پیچیده نرسیم.
این نویسنده به چند چالش جدی پیشروی این گونه ادبیات اشاره و بیان کرد: اول اینکه با توجه به زمینه و سابقه طولانی و حرفهای غرب روی ادبیات ژانر و همچنین با توجه به پیشرو بودن و غالب بودن دنیای غرب بر تولیدات علمی، اگر اثر علمیتخیلی به طور دقیقتری به مسائل علمی بپردازد داستان، خودبهخود متمایل به آثار غربی نمود پیدا میکند. در نتیجه تلاش نویسنده برای بومیسازی اثرش هم سختتر خواهد شد.
رضاییکلورزی ادامه داد: دوم اینکه نوشتن داستان علمیتخیلی هوش و مهارت زیادی را از نویسنده طلب میکند؛ چرا که تمامیت یک اثر علمیتخیلی معطوف به تخیل و خلاقیت نویسنده است. مسئله بعدی این است که تمام آثار علمیتخیلی جهان از قرن بیستم به بعد همواره وجه سیاسی را در خود داشته است؛ اما به راحتی نیز یک اثر علمیتخیلی میتواند دچار شعارزدگی یا سیاستزدگی شود. هنر نویسنده اینجا روشن میشود.
نویسنده رمان علمیتخیلی «ایذا» درباره امیدواری به رویش آثار بیشتر در ژانرهای مختلف گفت: اما به رویش بیشتر آثار ادبیات ژانر در سالهای آینده امیدوارم؛ زیرا اولا اینگونه از ادبیات در کشور ما گونه نوپایی است و هم مخاطبان فراوان دارد و هم نویسندگان غالبا جوان را برای ذوقآزمایی به خود مجذوب کرده است. یکی از دلایل این مسئله، جذابیت بالا و ظرفیت تعلیق بالای داستانی در نوشتن است. برای خواندنیشدن یک اثر چه چیزی مهمتر از این دو عنصر است؟ هیچ!
وی ادامه داد: نکته بعدی گستره وسیع ادبیات ژانر در قصهپردازی است. دست نویسنده برای نوشتن جهان داستانی خود کاملا باز است. او میتواند یک جهان خلق کند ورای جهان حقیقی ما؛ حتی میتواند منطق را به چالش کشیده و چیزی نو ابداع کند. ظرفیت ادبیات ژانر برای قصهپردازی بسیار بالاست. مورد بعدی این است که ادبیات ژانر به رسانههای جدید نزدیکتر است؛ چنان که قدرت ارتباط برقرار کردن زیادی با نسل جدید دارد؛ اما میتواند دربردارنده مفاهیم عمیق انسان و زندگی هم باشد.
رضاییکلورزی از تجربه خودش در نوشتن آثار علمیتخیلی گفت: این موارد به نظرم جنبههایی از کار و تجربه در زمینه ادبیات علمیتخیلی بوده که پس از نوشتن سه کتاب کمی برایم روشن شده است. ممکن است اشتباه هم باشد؛ اما باید همواره به این نکته توجه کنیم که آینده فرزند خلف نیتها و اقدامات امروز ماست و چیزی جز این در آینده اتفاق نخواهد افتاد. ادبیات علمیتخیلی گونههای زیادی دارد. با توجه به تجربه خودم در گونه ادبیات آیندهنگار باید بگویم که ما در سالهای پیشِ رو میتوانیم داستانهای علمیتخیلی تألیفی جذابی را برای نوجوانان تولید کنیم.
وی در انتها درباره تأثیر ادبیات علمیتخیلی بر جامعه بیان کرد: داستان علمیتخیلی آیندهنگار وامدار یک جانمایه اساسی است؛ مسئلهشناسی امروز و توجه به فردا. اگر این باشد آینده در فرهنگ، سیاست، ادبیات و حوزههای دیگر معنا دارد. رونق و پویایی در هر عرصهای حاصل این طرز تفکر است. اگر این تفکر موجود باشد، ادبیات علمیتخیلی هم پویا و پیشرو خواهد بود.
نویسنده رمان علمیتخیلی «زایو» درباره اثر جدیدش که در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۲ عرضه میشود توضیح داد: امسال با دو اثر علمیتخیلی از مخاطبان و علاقهمندان این حوزه میزبانی میکنم. اولین اثرم «سپر» نام دارد که امسال منتشر شده و کتاب سومم نیز است. این کتاب قرار است در نشر معارف در نمایشگاه کتاب رونمایی شود؛ همچنین به امید خدا جلد سوم مجموعه «زایو» هم تا پایان سال توسط نشر کتابستان منتشر خواهد شد.
شماره اول پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره دوم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره سوم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره چهارم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره پنجم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره ششم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
شماره هفتم پرونده «آیندۀ آینده؛ بررسی چشمانداز ژانر علمیتخیلی در ایران»
نظر شما