به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نهمین میزگرد منشور اخلاقی نویسندگی، عصر دیروز، چهارشنبه 30 شهریور، با حضور غلامرضا امامی، عباس پژمان و احسان عباسلو در سرای اهل قلم برگزار شد.

در این میزگرد، ابتدا غلامرضا امامی، مترجم و نویسنده، درباره نحوه به کارگیری زبان و استفاده از واژه‌ها از سوی مترجمان در ترجمه آثار، سخنان مفصلی را ارایه کرد و سپس با اشاره به موقعیت و وظایف مترجم گفت: مترجمان باید زبانی را که مردم درک می کنند، به کار ببرند، ضمن آنکه مترجمان پژوهشی در تبدیل یک فضا به فضای دیگر نقشی موثر دارند.

وی افزود: مترجم، مولف نیست و حق ندارد به متن نویسنده چیزی بی‌افزاید یا از آن کم کند. در آثار ذبیح الله منصوری اغلب اوقات چیزهایی اضافه شده بود که اصلا در متن اصلی وجود نداشت. این کار، نه بازآفرینی و نه ترجمه واقعی محسوب می‌شود.

این مترجم همچنین گفت: شاید مساله مهم تر برای این مترجم که واقعا چیره دست بود، گذران زندگی بود و ما باید این بخش از کار او را نقد کنیم تا دیگران روش وی را در پی‌نگیرند.

امامی در ادامه به لزوم تسلط مترجمان به هر دو زبان مبدا و مقصد اشاره کرد و توضیح داد: نیاز است که یک مترجم به هر دو زبان تسلط داشته باشد و این سبب می شود که کتاب در نهایت خواننده و خواهنده فراوان پیدا کند. در حال حاضر به کمک رایانه، کار ترجمه سخت نیست ولی بهتر است مثلا مترجم ادبی با شعر و متن ادبی یا داستان آشنایی کامل داشته باشد و به فرهنگ لغات متکی نباشد

نویسنده «راز قلعه» ترجمه آثار را امری ضروری برای ملت‌ها دانست و تاکید کرد: ما همواره باید به ترجمه جدیدترین آثار بپردازیم، چرا که بستن دریچه‌ها نفس را بر ما تنگ می‌کند، ولی ترجمه دریچه‌ها را می‌گشاید و ما را با دنیاهای دیگری آشنا می سازد.

عباس پژمان نیز با اشاره به استفاده از منابع مختلف و نظر کارشناسان در تدوین منشور اخلاقی نویسندگی، سخنان امامی را پی گرفت و گفت: در نگارش منشور نویسندگی، بهتر است از منابع موثر استفاده شود . همه ما می‌دانیم که سال‌های سال است که اهالی قلم و فرهنگ مسایل خود را با رسانه‌ها در میان می‌گذارند. از این رو مطبوعات و اغلب رسانه‌ها می‌توانند منابع خوبی برای تدوین منشور باشند.

پژمان همچین اضافه کرد: قوانین فرهنگی کشورهای دیگر نیز می‌توانند یکی دیگر از منابع مهم باشند. این قوانین اغلب حاصل قرن ها تجربه فرهنگی ملت‌ها است و از این حیث باید به موقعیت جهانی اهل قلم نیز توجه شود.

این مترجم با اشاره به این که اخلاق در جامعه امروز چند وجهی شده و به قالب مکاتب و قوانین در آمده است، گفت: کمک گرفتن از کارشناسان نیز می‌تواند به این تدوین کمک‌ کند. همانطور که می‌دانیم، اخلاق، امروز در جوامع مدرن به صورت مکتب‌های مختلف نمود یافته است، چرا که اخلاق به تنهایی، به دلیل پیچیده شدن دنیای مدرن، نمی‌تواند همه روابط را تعریف کند. از این رو در کشورها، صورت قانونی به خود می گیرد.

پژمان در ادامه به وضعیت مساله کپی رایت در ایران اشاره کرد و توضیح داد: پیرامون مساله کپی رایت نیز باید گفت که این روزها اخلاق نمی‌تواند کاری بکند. همه می‌دانیم که بالاخره همه ناشران یا مترجمان به مساله اخلاق اعتقاد دارند، ولی عملا اخلاق نمی‌تواند کاری صورت بدهد که مساله کپی رایت حل و فصل شود.

وی یادآور شد: می گویند که ایران باید کپی رایت را بپذیرد، مسلما در این صورت بسیاری از مسایل حل می‌شود، ولی مساله دیگری که می ماند آن است که یک سری کتاب‌ها بعد از مدتی دوره کپی رایتشان تمام می‌شود و ناشران و مترجمان دوباره این آثار را منتشر می کنند.

پژمان در ادامه افزود: واضح است آن شخصی که قانون کپی رایت را نوشته، آن را مختص کالای فرهنگی دانسته، چرا که کالای فرهنگی، کالای عادی محسوب نمی شود و کشورها می توانند آن را قبول کنند یا نکنند و در صورت پذیرفتن، می توانتد تا 30 سال از آن تبعیت کنند.

این مترجم در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع حقوق مترجمان از سوی ناشران نیز اشاره کرد و گفت: مساله حقوق مترجمان را نیز تا حدی اخلاقیات قادر است حل کند و حفظ این حقوق از سوی ناشر، باید از طرق قانونی رفع و رجوع شود. در نهایت مسوولان محترم در جمیع این مسایل می توانند از نظر کارشناسان و حقوقدانان در تدوین این منشور استفاده کنند.