خردسالان، قشري از جامعهاند كه هنوز مهارت كتاب خواندن را كسب نكردهاند و نياز دارند بزرگسالان برايشان كتاب بخوانند و آنان را با لذت كتابخواني آشنا كنند. اين نياز خردسالان، چقدر ما را ملزم ميكند تا براي فرزندانمان كتاب بخوانيم؟/
يكي از اهداف سند چشمانداز بيست ساله توسعه ملي كشورمان هم رسيدن به رتبه نخست توليد علم در منطقه است و از آنجا كه توسعه مطالعه به توليد علم ميانجامد، گسترش كتابخواني ضرورتي انكار ناپذير پيدا ميكند.
برنامه كتابخواني در بسياري از مهدهاي كودك گنجانده شده است و اين برنامه همراه اجراي نمايش كه براي كودكان هيجانآور است، انجام ميشود.
«ريحانه» يكي از خردسالاني است كه برنامه كتابخواني مهد كودك را با اشتياق دنبال ميكند و از برنامه كتابخواني مهدكودكش رضايت دارد، ولي وقتي با مادر ريحانه در باره كتابخواني براي فرزندش در خانه صحبت ميكنم، ميگويد:«معمولا فرصت نميكنم هر شب براي ريحانه قصه بگويم يا كتابهاي مورد علاقهاش را برايش بخوانم و اين باعث شده كه ريحانه در مهدكودك بيشتر از خانه با كتاب انس بگيرد.»
مادر ديگري كه خود و همسرش استاد دانشگاهاند، ميگويد:«بخشي از دكور اصلي خانه ما را كتابخانه تشكيل ميدهد. ما معمولا زماني را براي كتابخواني ويژه فرزندمان اختصاص ميدهيم و اين موضوع او را به كتابخواني علاقهمند كرده است.»
يكي از آثار كتابخواني براي خردسالان، برقراي پيوند ميان او و والدينش است و اين تعامل ميتواند اندیشه و روح خردسالان را به خوبي تغذيه كند.
مصطفي رحماندوست، شاعر و نويسنده كودكان نيز در اين باره ميگويد: «وقت گذاشتن براي خواندن كتاب براي كودك، بسيار اهميت دارد و بايد خانوادهها خودشان را ملزم كنند كه ساعتي از شبانهروز را به كتابخواني براي فرزندشان اختصاص دهند. دولت نيز براي گسترش فرهنگ كتابخواني براي كودك بايد برنامههاي كلاني را در نظر بگيرد؛ برنامههايي كه سبب شوند كتاب در دسترس و چشمرس خانواده و كودك قرار گيرد.»
وي ميافزايد:«فرهنگ كتابخوني بايد به گونهاي نهادينه شود كه خردسال آن را به عنوان يكي از حقوق اصلي خود به شمار آورد.»
رحماندوست به كتاب «بازي با انگشتان» خود كه به سه زبان ترجمه شده، اشاره ميكند و ميگويد:«خواندن قصههاي كوتاه و ريتميك براي خردسالان در سراسر دنيا جذابيت دارد و همين موضوع باعث شده كه اين كتاب در كشورهاي مختلف ترجمه شود.»
وي مطالعه گروهي در خانه را براي گسترش فرهنگ مطالعه در كشورمان بسيار با اهميت ميداند و ميگويد:«نخستين پايه براي نهادينه شدن فرهنگ مطالعه، كتاب خواندن براي كودك است.»
برخي روانشناسان معتقدند كه كتابخواني براي كودك ميتواند روحيه پرسشگري او را نيز افزايش دهد و در نهايت، به درك بيشتر او از محيط بيانجامد.
مليحه راموز، روانشناس و استاد دانشگاه، در اين باره ميگويد: «كتابخواني براي خردسالاني كه هنوز مهارت خواندن ندارند، ميتواند سبب رشد خلاقيت و قوه تخيل او بشود.»
البته وي بر ضرورت آموزنده بودن كتابهايي كه براي خردسالان خوانده ميشوند، تاكيدي ندارد و ميگويد:«كتابخواني بايد لذت مطالعه را در كودك افزايش دهد و او را به مطالعه علاقهمند كند.»
اگر خانوادهها و نهادهاي اجتماعي، كتابخواني براي كودكان را جديتر بگيرند، ميتوان هم كودكاني هوشمندتر و با آگاهي بيشتر داشت و هم افق چشمانداز بيست ساله توسعه ملي كشور را با اميدواري بيشتري نظاره كرد.
نظر شما