پنجشنبه ۸ دی ۱۳۹۰ - ۱۱:۴۰
«فرهنگ‌نامه دايناسورها» زبان ساده‌اي دارد

«فرهنگ‌نامه دايناسورها» نوشته‌ «عرفان خسروي» يكي از كتاب‌هاي شايسته‌ قدرداني در نهمين جشنواره‌ كتاب‌هاي آموزشي رشد بود. خسروي، نويسنده اين كتاب معتقد است با وجود استفاده از واژه‌هاي تخصصي، زبان كتاب بسيار ساده است و حتي يك دانش‌آموز مقطع راهنمايي هم مي‌تواند از آن استفاده كند._

«عرفان خسروي»، يكي از تقديرشدگان در نهمين جشنواره كتاب‌هاي آموزشي رشد، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) درباره اثر تقديرشده‌اش توضيح داد: اين كتاب خواننده‌ نوجوان را با اطلاعات عمومي درباره‌ دايناسورها و مطالب كاربردي ديگري آشنا مي‌كند؛به عنوان مثال تخريب محيط زيست و نابودي گونه‌هاي مختلف گياهي و جانوري از جمله مباحث مهمي است كه بشر با آن رويرو است و در اين‌ كتاب بيان شده است. البته بعضي مطالب خيلي تخصصي است ولي بسياري از مطالب كتاب به فهم موضوعات زيست‌شناسي كمك زيادي مي‌كند و مطمئناً مورد توجه نوجوانان قرار مي‌گيرد. 

او با بيان نقش عمده تصويرگري در اين اثر، اظهار كرد: تصاوير اين دانش‌نامه داراي دقت علمي بالايي هستند. من تا كنون مجموعه‌‌اي با موضوع دايناسورها نديده‌ام كه بتواند از لحاظ دقت علمي و تنوع با اين اثر رقابت كند.

خسروي ادامه داد: در كتاب با 50 نقشه مختلف، پراكنش خانواده‌هاي مختلف دايناسورها را نشان داده‌ايم. هر نقشه نيز يك تايم‌لاين كوچك دارد. 50 درخت فرگشتي(تكاملي) مختلف نيز در كتاب آورده شده كه خويشاوندي دايناسورها را با هم به شكل ساده‌تري بيان مي‌كند. در بخشي از كتاب نيز درباره ويژگي‌هاي ظاهري دايناسورها مانند گردن دراز، شاخ روي سر بحث شده و بيان شده كه در كدام قسمت از فرگشت اين جاندار، ويژگي ظاهري خاص او به وجود آمده است. 

مولف «فرهنگ‌نامه دايناسورها» يكي از مباحث جذاب اين كتاب را مباحثي درباره هوش دايناسورها دانست و در اين‌باره توضيح داد: تحقيقات زيادي درباره هوش دايناسورها صورت گرفته است و بخش‌هايي از آن در اين كتاب آمده است. دانشمندان از روي اندازه حفره جمجمه و شكل آن، اندازه مغز، شكل آن و گستردگي قسمت‌هاي مختلف مغز و نوع چين و چروك آن را تشخيص مي‌دهند. نسبت حجم مغز به وزن بدن نيز براي تعيين ميزان هوش جانور مورد استفاده قرار مي‌گيرد. 

وي افزود: چنين مطالعاتي نشان مي‌دهد كه دايناسورها باهوش بوده‌ و زندگي اجتماعي داشته‌اند؛ اگر دايناسوري دچار بيماري يا شكستگي دست يا آرواره مي‌شد بقيه اعضاي گروه تا زمان بهبود از او پرستاري مي‌كردند تا بهبود يابد. اين اطلاعات از روي فسيل‌هاي دايناسورها به دست آمده است. فسيل دايناسورهايي كه داراي شكستگي استخوان يا بيماري و نشانه‌هاي بهبود آن بوده‌اند اين موضوع را تاييد مي‌كند. 

خسروي افزود: يكي از ويژگي‌هاي كتاب، واژه‌نامه تخصصي انتهاي آن است. اگر دنبال پيدا كردن معناي واژه‌اي باشيد با مراجعه به اين بخش به راحتي مي‌توانيد آن‌را پيدا كنيد. يك واژه‌نما نيز در انتهاي كتاب آمده است كه با استفاده از آن مي‌توان شماره صفحه واژه‌هاي تخصصي را جستجو كرد. البته با وجود استفاده از واژه‌هاي تخصصي، زبان كتاب بسيار ساده است و حتي يك دانش‌آموز مقطع راهنمايي هم مي‌تواند از آن استفاده كند. 

اين پژوهشگر افزود: در اين كتاب بخش عمده‌اي از مطالب به وسيله اينفوگرافي‌ يا معماري اطلاعات بيان شده است. معماري اطلاعات يك روش اطلاع‌رساني است كه كمك مي‌كند حجم زيادي از اطلاعات به وسيله نمادهاي تصويري در فضاي كمي بيان شود. به عنوان مثال، نقشه يك اينفوگرافي ساده است كه فقط اطلاعات جغرافيايي را بيان مي‌كند اما اگر در نقشه هر كشور با رنگ خاصي نمايش داده شود و رنگ‌ها نشانگر ميزان جمعيت هر كشور باشد اطلاعات بيشتري به مخاطب داده مي‌شود. 

اين نويسنده تقديرشده، يكي از عوامل موفقيت اين اثر را حمايت‌هاي ناشر عنوان كرد و گفت: انتشارات طلايي به من كمك كرد تا طرحي را اجرا كنم كه براي تاليف يك فرهنگ‌نامه درباره دايناسورها در ذهن داشتم. فقط با اين حمايت همه جانبه بود كه امكان انتشار اين فرهنگ‌نامه با تصاوير اصلي و كيفيت كاغذ، چاپ و صحافي بسيار خوب امكان‌پذير شد. 

او ادامه داد: وقتي سفارش تاليف اين كتاب از سوي انتشارات طلايي به من داده شد بسيار خوشحال شدم چرا كه از مدت‌ها قبل طرحي براي تهيه يك كتاب كاملا تاليفي درباره دايناسورها را در ذهن داشتم. به همين دليل به سرعت طرح اوليه‌اي تهيه كردم و براي تصميم‌گيري در اختيار نشر طلايي قرار دادم. در حقيقت من از ابتدا مي‌دانستم كه مي‌خواهم در هر فصل چه مطالبي را بنويسم. 

اين زيست‌شناس پاسخ‌گويي به سوالات نوجوانان درباره دايناسورها را يكي از مهم‌ترين اهداف خود عنوان كرد و گفت: من به دنبال تاليف كتابي بودم كه خسته‌كننده نباشد، براي مخاطب نوجوان جذابيت داشته باشد و به تمام سوالاتي پاسخ بدهد كه ممكن است درباره زندگي دايناسورها مطرح شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها