به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ژان پل سارتر، رمان‌نویس،نمایشنامه‌نویس و متفکر فرانسوی و یکی از پایه‌گذاران مکتب اگزیستینسیالیسم، ۲۸ سال پیش در ۱۵ آوریل (۲۷ فروردین)، سال ۱۹۸۰ میلادی، در شهر پاریس دیده از جهان فروبست.
سارتر در ۲۱ ژوئن ۱۹۰۵ در پاریس متولد شد. ۱۵ ماهه بود که پدرش ژان باتسیت سارتر را از دست داد. مادرش که نسبت نزدیکی با آلبرت شواتیزر (پزشک معروف فرانسوی) داشت تا پایان عمر مورد توجه ژان‌پل بود. این نویسنده معروف همیشه از تاثیر عمیق مادرش بر شخصیت و افکارش یاد می کرد.
وی در ۱۹ سالگی وارد دانشسرای عالی پاریس شد و در ۲۳ سالگی در امتحانات نهایی رشته فلسفه شرکت کرد و البته مردود شد. علت رد شدن سارتر اعتقاد او به این مسئله بود که فلسفه را باید فهمید و نه این که حفظ کرد.
این نویسنده از ادامه تحصیلات ناامید نشد ولي در امتحانات سال بعد با رتبه اول قبول شد. اما نفر دوم این امتحانات کسی نبود جز سیمون دوبووار؛ زنی که از این پس تا پایان عمر نزدیکترین همراه فکری و عاطفی سارتر بود. سه سال بعد سارتر به عنوان معلم فلسفه به بندر لوهاور رفت و مدت‌ها در این شهر اقامت داشت.
وی در سال ۱۹۳۳ با یک فرصت مطالعاتی به برلین سفر کرد و با آثار «هوسرل» و «هایدیگر» (دو متفکر آلمانی)، آشنا شد. کتاب «هستی و زمان» هایدگر آن چنان تاثیری بر سارتر گذاشت که او در سال ۱۹۴۱ کتاب «هستی و نیستی» را منتشر کرد و تاثیر پذیری خود را از فلسفه پدیدار شناسانه هایدگر آشکار کرد.
این نویسنده در سال ۱۹۳۶ رمان «تهوع» را به انتشارات گالیمار تحویل داد. صاحب انتشاراتی با اکراه این رمان را پذیرفت، اما پس از انتشار کتاب در سال ۱۹۳۸ به عنوان رمان سال برگزیده شد. در همان سال مجموعه داستان «دیوار» از این نویسنده نیز به چاپ رسید که مورد استقبال جامعه ادبی فرانسه قرار گرفت و حتی او را در کنار بزرگانی چون بالزاک قرار داد. بنابراین پیش از آغاز جنگ، ژان پل سارتر از تثبیت موقعیت ادبی خود مطمئن شد و همین بود که سالهای بعد را عمدتا وقف فلسفه کرد.
با آغازجنگ جهانی دوم داوطلبانه به جبهه رفت. نگرش فلسفی سارتر ایجاب می کرد که در متن بحران های روزگار وارد شود و حتی این بحران ها را به عنوان یک فرصت برای خودشناسی تلقی کند. آن چه که در جنگ برای سارتر اهمیت داشت، تماس نزدیکی بود که با مرگ بر قرار می شد. تقدیر این بود که سارتر در سی و پنجمین سالروز تولدش در سال ۱۹۴۰ میلادی به اسارت نیروهای ارتش آلمان نازی در آمد. اسارتش بیشتر از یک سال دوام نیاورد و پس از آزادی به فعالیت فلسفی و ادبی ادامه داد.
این نویسنده سرانجام در سال ۱۹۸۰و در شرایطی که سالها بینایی‌اش را از دست داده بود در پاریس و در سن ۷۵ سالگی در گذشت.
سه جلد رمان «راه های آزادی»، «رسالات فلسفی و نظریه احساسات»، «مخیلات» و «رساله تخیل»، نمایشنامه های «گوشه نشینان آلتونا»، «مگس‌ها» و «دست‌های آلوده» و برخی آثار ادبی و فلسفی دیگر از جمله آثاری چون «در دفاع از روشنفکران» و «اگزیستینسالیسم و اصالت بشر» از جمله آثاری است که از سارتر باقی مانده است.
دوشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۸۷ - ۱۳:۱۰
نظر شما