به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از پایگاه خبری سوره مهر، نشست نقد و بررسی رمان «گرگ‌ سالی» آخرین رمان مرحوم امیرحسین فردی عصر دوشنبه (13 آبان) با حضور نویسندگان حاضر در شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) در این مسجد برگزار شد. 

محمد شجاعی، منتقد در این نشست با تاکید بر این‌که رمان «گرگ‌سالی» یک رمان به معنای واقعی کلمه است، گفت: این رمان هم دارای تعدد شخصیت است و هم تعدد زندگی. بسیاری از صحنه‌ها و توصیف‌های این اثر در داستان‌های امروزی دیده نمی‌شود و به همین دلیل نمی‌شود گفت این اثر رمان نیست.

ناصر نادری از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی با اشاره به درونمایه مذهبی ـ انقلابی رمان «گرگ‌سالی» گفت: مهم‌ترین درونمایه این رمان، مبارزه انقلابی و تعهد اجتماعی است که با مبانی دینی و اعتقادی راوی و شخصیت اصلی داستان پیوند خورده است.

وی عنوان کرد: رمان «گرگ‌سالی» را می‌توانیم آیینه تمام‌نمای امیرحسین فردی بدانیم و شخصیتی مانند اسماعیل در این رمان، مصداق بروز و ظهور شخصیت اوست. بنابراین، در این رمان می‌شود جنبه‌های پیدا و پنهان از زندگی او را دید.

نادری ادامه داد: از موضوع‌های اجتماعی، تاریخی، اقلیمی و مستند این اثر که بگذریم، نویسنده در آن تلاش زیادی کرده تا به خاستگاه دینی‌اش بازگردد و به همین دلیل تجلی دین در این رمان، دارای بعدی اساسی است و امیرحسین فردی برای این کار از نمادهای فراوانی که انسان را به هویت دینی‌اش باز می‌گرداند، بهره گرفته است.

این نویسنده در توضیح چگونگی به کارگیری عناصر دینی در این اثر گفت: امیرحسین فردی با هوشمندی زیادی، بسیاری از انگاره‌های دینی را با تداعی معانی در رمانش آورده است.

خسرو باباخانی نیز در سخنانی با بیان این‌که روایت در هر داستانی از سه عنصر تلخیص، صحنه و توصیف بهره می‌برد، اظهار کرد: من به عنوان یک نویسنده از نسل قدیم، توصیف را بسیار دوست ‌دارم اما آیا می‌شود به مخاطب نسل جوان نیز گفت که تو نیز باید توصیف زیاد در داستان را دوست بداری؟

وی افزود: 90 درصد از توصیف‌های مرحوم فردی در این رمان عینی است. به اعتقاد من حضور چند توصیف در داستان پذیرفتنی است اما وقتی حد آن از اندازه‌ای فراتر رفت، حالت داستانی اثر از ذهن خارج می‌شود. در رمان «گرگ‌سالی» برخی از توصیف‌ها بسیار زیبا و بکر است و برخی هم کلیشه‌ای.

باباخانی گفت: نثر مرحوم فردی برای من همیشه رشک‌برانگیز بوده است و نمی‌دانم وی این نثر را از کجا به دست آورده بود، اما من با عمل داستانی این رمان مشکل دارم. یعنی در بخش زیادی از داستان، ما با هیچ عمل داستانی مواجه نیستیم و به همین دلیل نمی‌توانم بگویم که نسل جوان این اثر را می‌خواند یا نه.

علی اصغر جعفریان سومین منتقدی بود که به نقد رمان «گرگ‌سالی» پرداخت و اظهار کرد: من «گرگ‌سالی» را اثری پُرحادثه می‌دانم. با ا‌ین‌که توصیف نقش زیادی در آن دارد اما نمی‌شود کتاب را بی‌حادثه و کم‌حادثه تلقی کرد.

وی افزود: با خواندن این کتاب به یاد قصه‌های یاشار کمال و چنگیز آیتماتوف افتادم که توصیف را آن‌چنان در خدمت داستانشان درآورده بودند که خواننده از آن استقبال کند و دنبال ماجرای داستان را بگیرد.

جعفریان نگاه نجیبانه فردی در بیان موضوع‌های عاشقانه در این کتاب را ستود و گفت: بچه مذهبي‌ها اغلب در طرح این موضوع‌ها دچار سختی هستند اما این کتاب نشان داد که چطور می‌شود احساسی پاک و نرمال را در بیان داستانی روایت کرد.

این نویسنده افزود: حس من این است که نویسنده در این رمان بر اساس نوعی احساس تکلیف قلم زده و هیچ کلامی را بی‌جا مورد استفاده قرار نداده است.