طیبه شامانی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) با بیان حساسیت بسیار زیاد شعر کودک در مقایسه با شعر خردسال و شعر نوجوان اظهار کرد: زبان معیار از جمله اساسیترین مواردی است که باید در شعر کودک رعایت شود. باید از کلماتی استفاده کنیم که برای کودک قابل فهم باشد و بتواند با آنها ارتباط برقرار کند. سرودن شعر برای کودکان بسیار سختتر از سایر گروههای سنی است، زیرا باید مناسب سن کودک باشد؛ نه خیلی ساده و خردسالانه نه سخت و بزرگسالانه.
شاعر مجموعه شعر کودک «مثل مادر مهربان» افزود: در شعر کودک باید در بکاربردن درست و بجای افعال، قافیهها و سایر ارکان شعر دقت کرد. بهدلیل اینکه کودک تازه از سن خردسالی بیرون آمده، باید از کلماتی به عنوان قافیه استفاده کرد که در عین حال که برای کودک آشنا و ملموس باشد، پیشپا افتاده نباشد و چیزی به کودک بیاموزد.
وی ادامه داد: شاعران کودک باید تلاش کنند موضوعات موردنظرشان را در قالب اشعار شاد و کودکانه بیان کنند زیرا بچهها در زندگی روزمره به اندازه کافی درگیر مسایل و مشکلات مختلف هستند. باید با اشعار شاد روحیه آنها را باطراوت کرد و مشکلات را برایشان ساده و قابل حل کنیم و شعری بسراییم که کودک بپذیرد.
شامانی تصریح کرد: اما در شعر خردسال به دلیل اینکه توسط خانوادهها برای بچهها خوانده میشود معمولا باید شعری بنویسیم که بیشتر مورد قبول خانوادهها باشد. زبان معیار در شعر خردسال زبان محاوره و ترانه است. مهمترین اصل در شعر خردسال این است که شاعر مخاطب خود را به خوبی بشناسد و بتواند به زبان خودش برایش شعر بسراید.
شاعر مجموعه شعر خردسال «لالایی» افزود: به عنوان مثال موضوع جنسیت مسالهای است که بسیاری از بچهها به آن حساسیت نشان میدهند و این حساسیت در خردسالان نمود بیشتری دارد لذا باید شاعران سعی کنند موضوعاتی را انتخاب کنند که جنبه عمومی و فلسفیتری داشته باشد یا آثارشان را به تفکیک جنسیت خلق کنند؛ مثلا در حوزه خردسال تولید کتابهای «نینی پسری» و «نینی دختری» از این جمله است.
وی اظهار کرد: این حساسیت به تدریج با افزایش سن کودک و ورود به مرحله نوجوانی کاهش مییابد. معمولا نوجوانان اهمیت زیادی به این مساله در خرید کتابهایشان نمیدهند. اغلب نوجوانان بعد از گذر از مرحله کودکی سعی میکنند به نوعی خود را بزرگ نشان دهند لذا ترجیح میدهند بیشتر شعرهای بزرگسالانه بخوانند تا نوجوانانه.
شامانی با اشاره به وجود ضعف در شعر نوجوان تصریح کرد: شعر مناسب، جذاب و قابل قبول برای نوجوانان نداریم؛ اغلب نوجوانان از شعرهای که برای آنها سروده شده خوششان نمیآید لذا به سمت سهراب سپهری و فروغ فرخزاد که مناسب بزرگسالان است میروند.
شاعر مجموعه شعر نوجوان «مسافر سپیدم» افزود: از طرفی با نگاهی اجمالی متوجه کمبود مجلات و نشریات نوجوان در مقایسه با سایر گروههای سنی در جامعه میشویم، بیشتر مجلات موجود یا برای کودک است یا بزرگسال؛ همچنین ناشران هم به دلیل گرایش بازار و مخاطبان به سمت کتابهای کودک و خردسال، از آثار این گروه سنی بیشتر استقبال میکنند و تمایل زیادی به شعر نوجوان ندارند. در واقع سن نوجوانی گم شده است و چندان دیده نمیشود.
وی با اشاره به اهمیت توجه به سن نوجوانی ادامه داد: باید تدابیری اندیشیده شود که سلیقه، علاقه و نیازهای مخاطب نوجوان شناخته شود و در تولید کتاب مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال اغلب نوجوانان به دلیل اصراری که بر بزرگ نشان دادن خود دارند تمایلی به خواندن کتابهای تصویری و کم حجم ندارند و به نوعی آنرا کودکانه میپندارند و سعی میکنند کتابهایی بدون تصویر با کاغذهای کاهی و پرحجم بخوانند.
این شاعر با اشاره به کتابسازی و تولید کتابهای بازاری گفت: گاهی اصول ذکر شده در شعر کودک و نوجوان و تولید کتاب رعایت نمیشود و کتابهای شعر بیکیفیتی تولید میشود که ممکن است کودکان و نوجوانان را دلزده کند. به نظر میرسد درصورت توجه بیشتر به شاعران و ناشران کودک و نوجوان و حمایت از تولید آثار خوب میتوان شاهد رشد و توسعه تولید آثار باکیفیت و مناسب در این حوزه باشیم.
پنجشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۴:۳۴
نظرات
لطفا عکس بهتری بفرستید