شجاعی جشوقانی در ابتدای این نشست توضیحاتی کوتاه درباره این کتاب ارائه کرد و گفت: این کتاب در یک مقدمه ،پیشگفتار و 11 فصل تنظیم شده است که در آن مهمترین مباحث فرهنگ نشر در کشور مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: «اقتصاد نشر»، «کتابسازی»، «نقد کتاب و تاثیر آن بر صنعت نشر»، «ترجمه کتاب در ایران و چالشهای آن»، «نقش کتابخانهها در صنعت نشر» و «راهکارهای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی» عناوین فصلهای نخست تا ششم این کتاب هستند.
شجاعی در ادامه معرفی این کتاب افزود: «توزیع کتاب و مشکلات آن در ایران»، «حضور نشر ایران در بازارهای جهانی»، «صنعت نشر؛ آموزش و پژوهش»، «سیاستهای نظارتی و حمایتی دولت در صنعت نشر» و «حق مولف در ایران؛ چالشها و مشکلات» از عناوین این کتاب هستند.
وظیفه نشر تبدیل اندیشهها به کالاهای ملموس است
در ادامه این نشست، داریوش مطلبی، نویسنده این کتاب سخنان خود را به توضیح درباره این کتاب و اهمیت آن اختصاص داد و با بیان اینکه این اثر نتیجه نشستهایی است که در سال گذشته به مناسبت هفته کتاب برگزار شد، گفت: کتاب مذکورکه به صنعت نشر و مشکلات و چالشهای آن میپردازد، حاصل کار جمعی بوده است که بنده فقط مسئولیت مرتبکردن، پیگیری و برگزاری جلسات و نشستهای آن را برعهده داشتم.
وی با تاکید بر ضرورت انتشار چنین کتابی ادامه داد: بنده سالهاست که در حوزه نشر مشغول فعالیت هستم و در طول این سالها به این نتیجه رسیدم که اگرچه نشر در مفهوم عام آن متولی تولید محتوا، دانش و آگاهی در جامعه است اما متاسفانه از لحاظ مباحث نظری و تئوری با فقر شدیدی رو به رو است.
نویسنده کتاب «نشر کتاب؛ مشکلات موجود و راهکارهای پیش رو» عنوان کرد: با اینکه سالهاست که وظیفه نشر تبدیل اندیشهها به کالاهای ملموس تعریف شده، اما متاسفانه تعداد محدودی کتاب در اینباره به چاپ رسیده، به علاوه بعضی کتابهای منتشر شده در این زمینه هم تکرار مکررات و مطالب قبل هستند.
مطلبی در ادامه به دلایل چنین خلایی در کشور پرداخت و گفت: به نظر میرسد مهمترین دلیل این خلا در حوزه نشر ما این باشد که بسیاری از صاحبان تجربه و دانش صنعت نشر در کشور ما، درگیر کارهای اجراییاند، از اینرو، فرصت مکتوبکردن دانش، تجربیات و اندوختههای خود را نمییابند.
سردبیر سابق کتابماه «کلیات» بیان کرد: بنابراین با توجه به چنین مشکلات و خلاهایی که در حوزه صنعت نشر چه قبل، حین و پس از تولید فنی در کشور داریم، بر آن شدم تا چارچوبی از این مشکلات و چالشها را ایجاد و با دعوت از کارشناسان مختلف این حوزه (در سال گذشته)، بحث و راهکارهایی از سوی آنها پیشنهاد شود و در این امر سعی شد از دوستانی در این حوزه دعوت به عمل آمد که به صورت تجربی در این حوزه فعال بودند.
وی افزود: از اینرو، این کتاب حاصل کار جمعی است که به نوعی میتوان تاریخ شفاهی این حوزه دانست؛ چراکه مباحثی که در آن مطرح شده، عموما تا به حال در جایی مکتوب نشده و در نوع خود برای جامعه کتاب و نشر منحصر به فرد و مفید است.
نگاه سنتی حاکم بر نشر ایران و ناکامی در عرصه بینالمللی
در ادامه این نشست، مجید غلامی جلیسه به بیان نکاتی درباره این کتاب و مشکلاتی که به طور کلی در حوزه نشر وجود دارد پرداخت و گفت: متاسفانه امروزه صنعت نشر ما، کاملا سنتی است و نگاه آکادمیکی که باید در مقوله نشر باشد، در کشور حاکم نیست.
وی ادامه داد: اگرچه چند صباحی است که دانشگاه علمی- کاربردی نشر و چاپ سعی در ایجاد نگاه تخصصی به این حوزه دارد، با این حال در همان دانشگاه نیز تعداد آثار تالیفی در رابطه با این موضوع ناچیز است و نمیتواند جوابگوی نیازهای فعلی این حوزه باشد.
معاون فرهنگی خانه کتاب در ادامه به آسیبشناسی این موضوع پرداخت و گفت: البته این چالش چیزی است که همیشه و در تاریخ 200 ساله نشر در کشور ما وجود داشته و از زمانیکه صنعت نشر از روسیه وارد ایران شد، کار نظری و تئوری درخوری در اینرابطه صورت نگرفت و این صنعت کاملا سینه به سینه منتقل و آموزشها به شکل سنتی و استادی- شاگردی تداوم یافت.
وی افزود: بنابراین یکی از دلایل عمده عدم موفقیت نشر ایران در عرصه بینالملل، عدم نگاه علمی به مقوله نشر بوده و طبیعتا تا زمانیکه چنین نگاه سنتی حاکم باشد، ما نیز در عرصههای بینالمللی حرفی برای گفتن نخواهیم داشت.
جلیسه در ارائه راهکار مرتبط با این مشکلات گفت: به نظر میرسد نخستین و مهمترین گام در تولید علم، موضوع «تبدیل کردن اطلاعات شفاهی به کتبی، استفاده از تجربیات نسل گذشته و انتقال آنها به نسل آینده» باشد. راهکاری که در کتاب مورد بحث ما به خوبی به کار گرفته شده و مجموعه نشستهایی درصدد انتقال تجربیات افراد مختلف که حاصل آن مکتوبشدن کتابی در این زمینه بود شد، برگزار شد.
وی تصریح کرد: البته پیش از این کتاب نیز سلسله نشستهایی در رابطه با موضوع نشر و چالشهای آن برگزار شده بود که از جمله آنها میتوان به کتاب تاریخ شفاهی نشر که از سوی عبدالحسین آذرنگ و علی دهباشی در مجله بخارا چاپ شد و همچنین کتاب هویتهای پایدار که در کتابخانه مجلس گفت و گوهایی با اشخاص مختلف صورت گرفت، اشاره کرد.
جلیسه در پایان سخنان خود گفت: به منظور رسیدن به این اهدف و برای عملیکردن این راهکار، خانه کتاب خود را موظف میبیند که چنین سلسله نشستهایی را ادامه و با شیوه جدید این تجربیات و اطلاعات در اختیار نسل جدید قرار دهد. به این منظور، 20 نشست تاریخ شفاهی کتاب در این موسسه تدارک دیده شده است که سعی میشود تا زمان برپایی نمایشگاه کتاب، مطالب آن مکتوب و برای علاقهمندان این حوزه رونمایی شود.
نظر شما