هندوانه در کتاب «فارسنامه» ابن بلخی
مبدأ این میوه که در زبان دری «تربوز» نامیده می‌شود، از هندوستان است. ریشه کلمه هندوانه از کلمه «وانا» که معنی هندوانه در زبان هندی، به معنی هندوانه است گرفته شده؛ ایرانیان قدیم آن را «هندووانا» می‌گفتند.
هندوانه پس از آمدن به ایران، به عربستان و اندلس و پس از آن به ناحیه‌های دیگر اروپا راه یافت. در کتاب فارسنامه ابن بلخی به این موضوع اشاره شده است: «به فهرج خربزه‌ها بود نیکو و شیرین و بزرگ و هندویانه بدان رتبه که دو از آن خربزه بر چهارپایی نهند.»
هندوانه، پر آب‌ترین میوه در میان سایر میوه‌ها
آغاز فصل برداشت این میوه در میانه‌های فصل بهار و اوایل تابستان است. ایران با تولید سالیانه بیش از دو میلیون و 200 هزار تن هندوانه در رتبه چهارم جهان در تولید این محصول قرار دارد که در چهار فصل سال در مناطق مختلف کشور تولید می‌شود. هم اکنون هندوانه در شهرهای شمالی ایران، شهرستان زابل درسیستان و بلوچستان و شهرهای استان خوزستان و کرمان و در استان فارس شهرستان اقلید به صورت وسیع کاشت می‌شود.
میوه هندوانه با بیش از 90 درصد آب، پر آب‌ترین میوه در میان سایر میوه‌ها است. البته به دلیل ذخیره کم سدیم، آب زیادی را از بدن مصرف‌کننده دفع می‌کند و برای کسانی که ناراحتی کلیه دارند، بسیار مفید است.
آب هنداونه به عنوان خنکی برای بیماران مبتلا به تب و بیماری‌های عفونی مفید است. همچنین این میوه بهاری به دلیل دارا بودن ویتامین C، ویتامین A، بتاکاروتن و لیکوپین، صدماتی را که در اثر استرس، استعمال دخانیات، سموم محیطی و داروها به بدن وارد می شود،کاهش می‌دهد.
محافظت از پوست با هندوانه
مصرف هندوانه باعث جلوگیری از ابتلا به سفت و سخت شدن دیواره سرخرگ، سرطان (خصوصا سرطان پروستات)، آلزایمر و پارکینسون می‌شود. کشف دانشمندان دانشگاه بوستون نشان می‌دهد که لیکوپن موجود در هندوانه، پوست را در مقابل اشعه ماوراء بنفش حفظ می‌کند.
مصرف این میوه ضد استفراغ و تهوع مخصوصا برای افرادی که در تابستان دچار گرمازدگی می‌شوند، می‌تواند مفید باشد. در طب سنتی چین، پوست هندوانه را با نور خورشید خشک و از آن برای مبارزه با بیماری استفاده می کنند؛ به این صورت که 50 گرم پوست هندوانه را درکمی آب می‌جوشانند و مانند چای آن را می‌نوشند. هندوانه به دلیل ذخیره بالای پتاسیم برای مبتلایان به فشار خون بالا، فشارهای عصبی و همچنین برای بیماران مبتلا به مرض قند مفید است.
هندوانه در «زبان خوراکی‌ها»
در جلد نخست کتاب «زبان خوراكی‌ها» نوشته دكتر غياث‌الدين جزايرى، درباره خواص هندوانه آمده است: «در گذشته از پوست من خورش پوست هندوانه درست مى‌كردند که يكى از غذاهاى مخصوص اعيان و اشراف بود. خوردن آب يا گوشت من با سكنجبين برای درمان يرقان و سنگ‌هاى صفراوى مفيد است. ما هندوانه‌ها انواع و اقسام داريم و رسيده ما به رنگ قرمز و زرد جلوه‌گرى مى‌كند. تخمه ديمى ما قرمز و تخمه آبى ما سياه و يا خط‌دار است. براى اينكه ما را بطور ديم بكارند، معمولا تخمه ما را در مجاور ريشه‌گون قرار مى‌دهند تا بتوانيم از آبى كه آن ريشه از اعماق زمين مى‌كشد استفاده نماييم و همين امر باعث شده است كه نوع ديمى ما مفيدتر گردد.»
نظر شما