چهارشنبه ۱۹ تیر ۱۳۸۷ - ۱۰:۳۹
تحول تخيل در شاهنامه‌نگاري به روايت «رهپويه هنر»

فصلنامه علمي- تخصصي رهپويه هنر در جديدترين شماره خود به تحول تخيل در شاهنامه‌نگاري در دو شاهنامه بايسنقري و طهماسبي مي‌پردازد. اين فصلنامه به كوشش موسسه آموزش عالي سوره منتشر شده است.\

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، در اين فصلنامه به عالم خيال و مثال، نگاره‌هاي منتخب، رازگشايي تصاوير، بر تخت نشستن كيومرث در شاهنامه بزرگ ايلخاني، بر تخت نشست كيومرث در شاهنامه طهماسبي و بر تخت نشستن كي‌كاوس در شاهنامه بايسنقري اشاره شده است.

در نگاره‌هاي ايراني به ويژه دو شاهنامه بايسنقري و طهماسبي توجه به عالم خيال و مثال به صورت جدي نمود مي‌يابد؛ توجهي كه به پيوند بين بهشت آسماني و زمين بهشتي مجال نمايش داده و هنرمند را براي دست يافتن به اين گوهر ثابت يا جوهره مثالي تربيت كرده است.

بر تخت نشستن كيومرث در شاهنامه بزرگ ايلخاني نشان مي‌دهد نگاره از سه عنصر، انسان(كيومرث و درباريان)، طبيعت(آسمان، زمين، گل‌ها و چشمه) و حيوان(پلنگ‌هاي آرميده)، به علاوه نقش روايت متخيلانه كه جزو تفكيك ناپذير نگاره به‌شمار مي‌آيد تشكيل شده است. كيومرث نخستين پادشاه اساطيري در قلب نگاره بين درباريان و افراد حاضر در يك تركيب نيم دايره‌اي قرار گرفته‌اند.

بر تخت نشستن كيكاوس در شاهنامه بايسنقري نيز نشان مي‌دهد كه تصوير از سه مضمون اصلي انسان و طبيعت و نقش كليدي عالم خيال(عنصر اصلي نگاره) در قالب تخيل روايتگر تشكيل شده است.

شاهنامه بزرگ ايلخاني، نقطه اوج و درخشش نگارگري عهد ايلخاني متعلق به مكتب تبريز اول در زمان حكومت ابوسعيد واپسين حاكم مغول است كه بيشتر با توجه به تأثيرپذيري هنري از چين در كليت تصوير، همچنين آموزه‌هاي بين‌النهريني، در نحوه ترسيم صورت و اندام و تأثيرات بيزانسي و هلني در فرم چين و شكن‌دار لباس‌ها شكل گرفته است. شاهنامه بزرگ ايلخاني، بيشتر،  داستان‌هاي حماسي و مبارزات تن به تن با جانوران شگفت‌انگيز و مجالس سوگواري را شامل مي‌شود.

شاهنامه بايسنقري، به اوايل قرن هشتم، مكتب هرات و زمان حكومت بايسنقر ميرزا ـ شاهزاده تيموري ـ تعلق دارد. مكتب هرات يكي از مكاتبي است كه سبك خاص ايراني در آن به وضوح ديده مي‌شود و در نگاره‌هاي شاهنامه بايسنقري به انعكاس سبك زيباي درباري، تركيب‌بندي‌هاي مستحكم و هويت ويژه ايراني در تركيب‌بندي مي‌پردازد.

وجود هستي‌‌شناسانه آيين و تأثير آن بر نمايش‌هاي شرقي، از رئاليسم تا جريان سيال ذهن، انتخابات و مبارزات انتخاباتي، از رسانه تا مخاطب، بررسي عوامل فردي و اجتماعي موثر بر گرايش دانش‌آموزان به فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري، ساماندهي الگوي گردشگري در استان مازندران و باستان‌گرايي يا شيوه علمي از ديگر مطالب اين ماهنامه تخصصي است.

جديدترين شماره فصلنامه علمي تخصصي رهپويه هنر با شمارگان 1200 نسخه به كوشش موسسه آموزش عالي سوره منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها