فریبرز خسروی در این مراسم به مبحث «مسأله پژوهشی» اشاره کرد و گفت: یکی از نواقص اساسی در حوزه پژوهش، «مسأله پژوهشی» است و اینکه آیا مسأله گزینی ما در پژوهش درست است یا خیر؟ بدون تعارف بیشتر پژوهشهایی که در حوزه کتابداری و علم آرشیو در حال انجام است از روی بیدردی بوده است.
وی افزود: بر اساس ادعای خود پژوهشگران بالای 90 درصد پژوهشها کاربردی است و وقتی یک پژوهش کاربردی است یا جلو یک ضرر را میخواهد بگیرد و یا اینکه که منفعتی به جامعه برساند اما پژوهشهای ما، پژوهشهایی هستند که نه با هدف حل یک مشکل، دفع یک ضرر و ایجاد منفعت برای جامعه، بلکه بیشترین آنها با هدف رفع معضل پژوهشگر، یعنی ارتقاء سطح علمی، کسب مدارک بیشتر و پر کردن رزومه انجام میشود که متاسفانه این مشکل پَر قبای کتابخانه ملی را هم گرفته است.
معاون پژوهش، برنامه ریزی، و فناوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با انتقاد از روند فعالیتهای پژوهشی در کشور گفت: این انتخاب بیدرد مسأله موجب میشود که با خیل عظیمی از تولیداتی مواجه باشیم که آهسته آهسته ما را به سمت خود فریبی میبرد. وقتی انتخاب مسأله پژوهشی تنها به رفع معضلات شخصی پژوهشگر میپردازد، نتیجهاش فروش پایاننامه روبه روی دانشگاه و کتابسازی برخی ناشران است.
وی با اشاره به جایگاه علمی و پژوهشی پوراندخت سلطانی ادامه داد: در آن دورهای بسیاری با انجام چنین پژوهشهایی در پی جمعآوری مدارک مختلف و تدریس در دانشگاه بودند، خانم سلطانی آمد و سر در ناداشتههای سازمان اسناد و کتابخانه ملی گذاشت و با کاری در حدود چهار دهه، پایهگذار سرعنوانهای موضوعی فارسی شد که واقعا مردانگی، رشادت و پشت کار خاصی میخواهد.
رضا خانیپور، دبیر علمی ششمین جشنواره هفته پژوهش نیز در این مراسم به ارائه گزارشی از روند برگزاری این جشنواره پرداخت و گفت: اداره کل پژوهش و آموزش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، از سال 1389 در حرکتی نو، جشنواره هفته پژوهش را با هدف معرفی دستاوردهای علمی و پژوهشی در حوزههای علم اطلاعات و دانش شناسی، علوم آرشیوداری و اسنادی و اسلام شناسی و ایران شناسی آغاز کرده و امروز شاهد برگزاری ششمین دوره آن هستیم.
وی ادامه داد: گزارشی که قصد دارم آن را ارائه کنم، از منظر کارشناسی بوده که برخی جنبههای مدیریتی نیز در آن لحاظ شده است. البته ممکن است موافقان و مخالفانی داشته باشد و به چالش کشیده شود و که میتوان بعدها در جلسات کارشناسی آنها را به بوته نقد و بررسی کشید.
دبیر علمی ششمین جشنواره هفته پژوهش، توفق منفعت شخصی بر منفعت سازمانی، رزومهسازی صرف، فقدان کار تیمی، ضعف پژوهشهای کاربردی، رکود پژوهشی و فضای نسبتاً بسته، فقدان انگیزه لازم برای پژوهشگران، پراکندگی و نبود انسجام در پژوهش، رخوت در نظام پژوهش، ارائه پایان نامههای غیر مرتبط و نبود استفاده از نتایج پایان نامههای کاربردی را از جمله چالشهای پژوهش درون سازمانی عنوان کرد.
خانیپور همچنین تعامل ضعیف گروههای پژوهشی با پژوهشگران، رغبت کم پژوهشگران برای همکاری با گروهها، انحصار اجرای بسیاری از طرحها برای افرادی معدود، ضعف نظام نقد و نظر، ارج ننهادن به فعالیتهای همکاران در تمام سطوح در یک کار پژوهشی و ضعف اخلاق حرفهای پژوهشی در برخی افراد مسئول را از دیگر چالشهای پژوهش درون سازمانی دانست و در ادامه به تشریح اجمالی هر یک از این موارد پرداخت.
نظر شما