به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» از جمله طرح‌های مروج کتابخوانی هستند که تاکنون دو دوره از آن‌ها با همت و حمایت معاونت فرهنگی وزارتت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شده‌ و سومین دوره آن‌ها در سال جاری در حال برگزاری است. 
امیرمسعود شهرام‌نیا، مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در این باره گفت: اجرای جشنواره‌های «پایتخت کتاب ایران» و «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» جزء کارها و اقدام‌های خوب معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شمار می‌آیند. این جشنواره‌ها اگر چه باعث ایجاد شور، اشتیاق و نشاط در استان‌ها و شهرستان‌ها شده است، اما همچنان باید مسیر رو به رشد خود را طی کنند.
 
وی ادامه داد: اجرای این جشنواره‌ها باعث  تمرکززدایی فعالیت‌های حوزه کتاب از تهران به شهرستان‌ها و حتی روستاها و شهرهای کوچک شده‌اند.
 
مدیرعامل مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران افزود: باید شرایطی فراهم شود تا تعداد بیشتری از شهرها و روستاها در طرح‌های نامبرده ورود پیدا کنند. همچنین لازم است این‌گونه برنامه‌ها به صورت مستمر و در درازمدت برگزار شوند و به انجام یک سری از فعالیت‌های مقطعی در مقطع خاصی از زمان (کوتاه‌مدت) محدود نشوند.
 
شهرام‌نیا عنوان کرد: شایسته است اجرای این طرح‌ها در نهایت به ایجاد یک سری نهادهای مروج کتابخوانی منجر شود.
 

«پایتخت کتاب ایران» عنوان طرحی است که بر مبنای آن هر سال شهری به‌عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب می‌شود. بخش‌هایی از این طرح، از پایتخت جهانی کتاب الگوبرداری شده، اما از نظر ساختار اجرایی همخوانی‌های زیادی با شرایط فعالیت فرهنگی در ایران پیدا کرده است. در نخستین سال رقابت میان شهرهای ایران برای کسب عنوان پایتخت کتاب، «اهواز» با مشارکت نهادهای غیردولتی همچون کانون آموزش شهروندی برای توسعه (کاشت) موفق به اخذ این عنوان شد. در سال دوم «نیشابور» توانست این عنوان را از آن خود کند.

جشنواره «روستاها و عشایر دوستدار کتاب» نیز برنامه‌ای است که هر سال با محوریت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی اجرا می‌شود. بر این اساس هر سال 10 روستا یا آبادی عشایری بهعنوان روستاها و عشایر دوستدار کتاب معرفی می‌شوند. برای شرکت در این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.