امین عزیزی، محقق و پژوهشگر تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ايبنا) گفت: پس از آغاز جنگ جهانی دوم و در پی حمله آلمان به لهستان (اول سپتامبر 1393/ 9 شهریور 1318 ه.ش) دولت ایران بلافاصله اعلام بی‎طرفی کرد و در 11 شهریور 1318 این بی‌طرفی با صدور بیانیه رسمی‎ از سوی محمود جم، نخست‌وزیر وقت ایران، اعلام شد. اما به دلیل گستردگی مرز ایران با اتحاد جماهیر شوروی و درگیری با آلمان این بی‌طرفی ناپایدار بود. ارتش متفقین به بهانه حضور نیروهای آلمانی، تحت عنوان ستون پنجم نازی‌ها در ایران، کشور را اشغال کرد.

وی افزود: در شهريور 1320 مازندران یکی از مناطقی بود که تحت اشغال متفقین درآمد و با توجه به موقعیت استراتژیکی و سوق‌الجیشی و انتقال تجهیزات و عبور و مرور نفرات متفقین از محورهای ارتباطی این منطقه از کشور، ضربات و لطمات بیشتری از جنگ و اشغال متحمل شد. اثرات اشغال در مازندران اما زیان‌بار بود، به طوری که نابسامانی‎ها، هرج و مرج و تبعات مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فراوانی را در پی داشت.

این پژوهشگر در پایان گفت: در کتاب «مازندران در جنگ دوم جهانی با تکیه بر اسناد» سعی شده است با تکیه بر منابع آرشیوی و اسنادی به تبعات و پیامدهای اشغال متفقین در مازندران در بازه زمانی 1324-1320 ه.ش بپردازد. اسنادی كه پرده از بسياری از پيامدهای اشغال متفقين همچون قحطی، شيوع بيماری‎های مسری، گرانی، ناامنی، قتل، ‌تجاوز و قطع اشجار و... برمی‎دارد. این کتاب در آينده‎ای نزديك از سوی يكی از انتشارات معتبر چاپ و روانه بازار نشر خواهد شد.