شهلا لاهیجی؛ نویسنده، مترجم و مدیر انتشارات روشنگران مطالعات زنان در گفت‌‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) درباره وضعیت فعلی نشر کتاب و همچنین نیاز‌سنجی برای تولید کتاب بیان کرد: به نظر می‌رسد که موضوع فرهنگ اهمیتی ندارد. موضوع نیاز‌سنجی نیست، بلکه در وضعیت فعلی، کتاب اولین کالایی است که از سبد خانوار حذف می‌شود.

بهبود وضعیت کتاب در گرو رفع مشکلات اقتصادی
وی ادامه داد: تا زمانی که وضعیت اقتصادی متحول نشود و مردم از غصه نان و روزمرگی درنیایند وضعیت کتاب نیز تغییر نخواهد کرد. این قانون زندگی است.

این ناشر خاطرنشان کرد:‌ خانواده‌ها امروزه با سریال‌های ماهواره‌‌ای نیاز خود را برطرف می‌کنند. متاسفانه ملت قانعی هستیم، هر چه جلویمان بگذارند استفاده می‌کنیم بنابراین درباره وضعیت فعلی کتاب، نباید دنبال پاسخ به سوال‌های عجیب و غریب بگردیم.

این پیشکسوت حوزه نشر کتاب با تاکید بر اهمیت توجه به ایجاد عادت مطالعه از دوران کودکی گفت: برای کشور‌های پیشرفته کتاب خواندن مانند نان خوردن واجب است.
 
اخطار شمارگان 300 نسخه‌ای
لاهیجی با بیان اینکه وضعیت فعلی نشر کتاب برایش چندان امیدوارکننده نیست، عنوان کرد: البته مساله، امیدی که من داشته باشم نیست. 35 سال است سابقه فعالیت در حوزه نشر دارم و علاوه براین، نویسنده هستم و از 16 سالگی قلم به دست گرفتم. بنابراین با این مسائل آشنا هستم و  حرف‌‌هایم براساس تجربه شخصی و تجارب شغلی است.   
   
وی که معتقد است در شرایط فعلی، تولید کتاب به پاسخی برای نیاز روانی ناشر و نویسنده تبدیل شده، گفت: انتشار کتاب با شمارگان 500 و 300 نسخه به معنای اخطار به مردم و متولیان فرهنگی است.

مدیر انتشارات روشنگران مطالعات زنان اظهار کرد: زمانی که بازار رونق داشت کتاب‌هایی که برای رشد فرهنگی کشور موثر بود را منتشر می‌کردم. حالا هم با همین تفکر ادامه می‌دهم، البته اگر بتوان با تیراژ 300 نسخه به جایی رسید؟

از شرایط رنج می‌برم
این ناشر با تاکید بر اهمیت مشکلات اقتصادی به‌عنوان مانع برسر راه بهبود وضعیت نشر افزود: وقتی نیاز‌های اولیه مردم برآورده نمی‌شود، تعداد بیکاران قابل توجه است و از سوی دیگر خانواده‌ها با مشکلات اقتصادی درگیرند، چه کسی می‌تواند درباره نیاز‌های فرهنگی صحبت کند؟

وی ادامه داد: در چنین شرایطی، دانستن درباره موضوعات سیاسی و اجتماعی چه فضیلتی به مردم اضافه می‌کند، جز اینکه حتی رنجشان را هم بیشتر کند. مدعی نیستم، اما به اندازه‌‌ای که می‌دانم از شرایط فعلی رنج می‌برم.

لاهیجی درباره دلیل این رنج توضیح داد: اگر قدرتی داشتم می‌توانستم تحولاتی را ایجاد کنم. من و امثال من نمی‌توانیم تحول عجیب و غریبی را به وجود بیاوریم، مگر اینکه آن‌ها که باید، به فکر مملکت باشند.

وی افزود: درد اصلی را بگویم؛ آن‌هایی که باید این کشور را دوست داشته باشند، دوست ندارد و به آن اهمیتی نمی‌دهند. در این شرایط ایجاد و حتی بیان نیاز فرهنگی برای بسیاری تولید اشکال می‌کند، کسی هم به حرف ما گوش نمی‌کند.

من وجدان جامعه‌ام
لاهیجی در پاسخ به پرسش درباره ادامه فعالیت در شرایط فعلی و مشکلات نا‌امید‌کننده، بیان کرد: تعطیل کنم؟ من وجدان جامعه فرهنگم و با رفتنم، موجبات خوشحالی عده‌ای را فراهم نمی‌کنم. تا وقتی جان دارم کار می‌کنم.

این نویسنده در پاسخ به اینکه آیا به هیچ نسل و آینده‌ای امید ندارید؟ بیان کرد: اگر اصلا امید نداشتم پشت میزم ننشسته بودم. امیدوارم نسل آینده، ایران بهتری را ببینند.

وی درباره پیش‌بینی وضعیت آتی صنعت نشر کشور گفت: من خیلی غمگینم و واقعا خسته‌ام. من برای این کشور و آینده‌ آن می‌ترسم. خدا این سرزمین را از دروغ خشکسالی و آدم‌هایی که دوستش ندارند حفظ کند.