رحیم نریمانی مدیرکل اسناد و انتشارات بنیاد شهید با بیان اینکه ادبیات پایداری سابقه‌ای به قدمت تمدن بشری دارد و در قالب‌های مختلف طی ادوار گذشته و سالیان متمادی ظهور و بروز داشته است، گفت: ادبیات پایداری اقتدار‌آفرین، الگودهنده والهام‌بخش است. اسطوره‌ها،حماسه‌ها و تاریخ ایران با ادبیات پایداری شکل گرفته و استمرار یافته است. ادبیات پایداری در قالب شعر، نثر، حماسه، رسانه اثربخش بوده و ملت برای بیان خواسته‌ها در راستای مبارزه با سلطه دشمنان داخلی و خارجی از آن استفاده می‌کردند.
ادبیات پایداری باید با ادبیات توسعه پیوند داده شود
وی با شاره به اینکه ادبیات پایداری به ویژه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس قابلیت تبدیل شدن به یک فرصت دیپلماسی عمومی را دارد، افزود: ادبیات پایداری چون دارای زبان مشترک و قابل فهم بین‌المللی است باید محصولات ادبیات پایداری به گونه‌ای نوشته شود که مخاطب بین‌المللی داشته باشد.
نریمانی، با بیان اینکه ادبیات پایداری باید با ادبیات توسعه پیوند داده شود و میان آنها رابطه همسویی شکل گیرد، افزود: تمام هم و غم ما باید به سمتی هدف‌گذاری شود که این ادبیات در اجتماع تبدیل به رفتار اجتماعی شود.
دخالت بی‌حد و حصر سیستم دولتی و حاکمیتی از عارضه‌های ادبیات پایداری است
به گفته این مقام مسئول، ادبیات پایداری تبیین شده در چهل سال انقلاب اسلامی و سی سال بعد از جنگ، از عدم تبیین مفاهیم، نظریه سازی، محتوای مطلوب و ذائقه فرهنگی به‌روز شده رنج می‌برد و بحران مخاطب، عدم سوژه‌یابی و مخاطب‌شناسی و دخالت بی‌حد و حصر سیستم دولتی و حاکمیتی عارضه‌های ادبیات پایداری شده است. که می‌طلبد فرهیختگان و دلسوزان این عرصه تعریف جدیدی از مفاهیم و فرآیندهای ترویجی، تبلیغی و تبیین ادبیات پایداری ارائه دهند و سیستم دولتی وظیفه سیاستگذاری، حمایت و توانمندسازی فعالان در این حوزه را انجام دهد ولی متاسفانه تبدیل به رقیبی نابلد و بازارخراب کن در صنعت نشر و تالیف شده است. و اثرات آن تولیدات بی‌کیفیت و بدون مخاطب و در نهایت بی‌اعتمادی افکار عمومی به این راسانه اثرگذار شده است.
نریمانی بیان کرد: در یک نگاه اجمالی و عملی به ادبیات پایداری و مدل تعالی و شاخص‌های کیفی این ادبیات امروزه بایستی در بخش سیاست به مشارکت افزایی و همگرایی و همبستگی و در زمینه فرهنگ بایستی به هویست سازی عزت بخشی و تمدن سازی دارای قدرت ارتباطی و انتقال بین نسلی و کمال گرایی توجه شود. راهکار رسیدن به این هدف توجه به زیرساخت‌ها و فعالیت‌های پایداری است.
ادبیات بهترین ابزار برای انتقال مفاهیم ارزشی به نوجوانان است
حجت‌الاسلام محمدحسن کاویانی‌راد، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، در این مراسم به بزرگداشت نام و یاد 36 هزار شهید دانش‌آموز در روز 13 آبان اشاره کرد و این امر را نماد استکبارستیزی و فرهنگ پایداری در بستر آماده نسل نوخواسته‌ای دانست که حضورشان توانسته فریضه پایداری و مقاومت را به اثبات برساند و گفت: سرمایه‌گذاری روی نسل جوان اگر به موقع انجام شود محصوولش بیش از انتظار عاید می‌شود.
وی در ادامه از همه افرادی که در عرصه ادبیات فاخر و ارزشمند پایداری فعالیت کرده‌اند، تقدیر کرد و گفت: ادبیات بهترین ابزاری است که می‌توان از آن در انتقال مفاهیمی که زمینه‌های دیگر توان و قدرت انعکاس کامل آن را ندارند، استفاده کرد. این قدرت ادبیات است که علاوه بر حظ شنیداری و دیداری، قدرت تفکر و تعقل و تخیل مخاطب را نیز افزایش می‌دهد.
کاویانی‌راد در ادامه به خلاء درونی‌سازی مساله پایداری و مقاومت در نسل جوان اشاره کرد و گفت: امروزه نیاز به این مساله بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. تاب‌آوری مهمترین عنصر پایداری است و ما نیازمند ساخت زیرسا‌خت‌هایی هستیم که قله ایثار و شهادت را روی آن بنا نهیم. ما به شدت نیازمند پرداختن به مولفه‌های ادبیات پایداری از سوی هنر و ادبیات هستیم تا این مولفه‌ها حفظ، ترویج و اثبات شود و با ابتکار و خلاقیت توسعه یابد و به نتیجه برسد.
محتوا و ظرفیت مخاطبان دو رکن اصلی ادبیات پایداری است
معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، در ادامه به دو رکن اساسی در حوزه پایداری اشاره کرد و گفت: پیام و محتوا رکن اول این مساله است. ما در زمینه ایثار و شهادت بیش از 9 میلیون سند مکتوب و آثار باقیمانده از شهدا داریم که سرمایه و مجموعه‌ای ارزشمند از سوژه‌های ناب است و می‌تواند منبع مناسبی برای تولید آثار فاخر در ادبیات و تدوین مجموعه‌های مختلف باشد. رکن دوم نیز ظرفیت‌های مخاطبان است. توجه به نسل نوجوان که مرحله کودکی را پشت سر گذاشته‌اند و در محاسبات چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرند، اهمیت زیادی دارد چراکه بیشترین مشکلات اجتماعی و رفتاری هم در این سنین ایجاد می‌شود. این سنین بالاترین ظرفیت برای انتقال مفاهیم عمیق و اثربخش ارزشی را دارد.
وی افزود: بخش عمده‌ای از ناهنجاری‌های بزرگسالان در کودکی آنها ریشه دارد. با انتقال مفاهیم ارزشی به کودکان و نوجوانان می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا مسیر درست را انتخاب کنند و باید به ظرفیت‌های نوجوانان موجود در جامعه در عرصه توسعه فرهنگ پایداری توجه کنیم.
به گفته کاویانی‌راد با توجه به وجود این دو رکن موجود در جامعه اگر در انتقال ترزش‌هایمان در دوران کودکی کم و کاستی داشته باشیم شایسته حسرت فراوان هستیم.
می‌توانیم دلایل منطقی برای عملکرمان در گذشته ارائه دهیم
حجت‌الاسلام احمد مازنی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، نیز در این مراسم به نقش بنیاد شهید و امورایثارگران در ترویج فرهنگ ایثار و پایداری اشاره کرد و گفت: من نسبت به وضعیت موجود نقد جدی دارم. راهی که آغاز شد تا بنیاد شهید از توزیع نخود و لوبیا به بنیادی فعال در زمینه مسائل فرهنگی و ترویج ارزش‌ها تبدیل شود و به عنوان نهادی ناظر به دنبال حل مشکلات خانواده شهدا و ایثارگران باشد باید ادامه یابد تا به وظیفه اصلی‌اش که ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است برسد، اما برسر این راه موانع جدی‌ای وجود دارد که باید حل شود و من از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس در این زمینه اعلام آمادگی می‌کنم.
وی در ادامه به لزوم آگاهی دادن به کودکان و نوجوانان، اشاره کرد و گفت: کودکان ما نیاز به داشتن اطلاعات و آگاهی نسبت به اتفاقات و رویدادهای دوران انقلاب و دانستن دلایل آن دارند و ما می‌توانیم برای عملکردمان در گذشته دلایل منطقی ارائه دهیم تا دچار تردید نباشند.
مازنی، در ادامه به ارائه توضیحاتی درباره دستگیری دانش‌آموزان در سال 1357 از سوی رژیم شاهنشاهی و تسخیر لانه جاسوسی در سال 1358 پرداخت و گفت: ما همچنان در صحنه هستیم و برای 50 سال آینده انقلاب اسلامی هم نقشه و برنامه داریم.
اگر نگاه مقاومت و پایداری نبود امروزه جهان در شرایط خطرناکی قرار می‌گرفت
حسین اکبری، رئیس مرکز مطالعات و پژوهش‌های مجمع جهانی بیداری اسلامی، نیز در این آیین با بیان اینکه بحث مقاومت و ادبیات پایداری، امروزه به عنوان دست برتر انقلاب اسلامی در حوزه‌های گفتمانی، بین‌المللی، سیاسی، نبرد با دشمنان اسلام و انسانیت است، گفت: امام راحل بذر عاشورایی را کاشت و با حمایت مردم و خون شهدا آبیاری و تبدیل به نهال شد و این نهال با تدبیر رهبر انقلاب تبدیل به شجره طیبه شده است و ثمراتش را در حوزه بین‌الملل شاهدیم و مفتخریم که توانسته‌ایم در سایه پایداری و مقاومت به عنوان بازیگر اصلی ایفای نقش کنیم.
وی افزود: بعد از جنگ جهانی اول دشمنان و استکبارگران جهان اسلام را بین خودشان تقسیم کردند و امروز نظام سلطه همه ابزارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، بین‌المللی را در دست دارد و دارای هم‌پیمانان منطقه‌ای است و با نگاه موعودگرایی نسبت به تسلط بر دنیا از همه ابزارهایش برای مقابله با نگاه مقاومت و پایداری استفاده می‌کند. و در این شرایط اگر نگاه مقاومت و پایداری نبود امروزه جهان در شرایط خطرناکی قرار می‌گرفت. درس امروز تاریخ این است که آمریکا از سوی ایران تحقیر شد و اسرائیل از سوی حزب‌الله تحقیر شد.
ارتباطی بین نویسندگان و بدنه تلویزیون ایجاد نشده است
مهدی سالم، مدیر شبکه امید، نیز در این نشست با بیان اینکه ارتباط بین نویسندگان و بدنه تلویزیون ایجاد نشده است، گفت: کودکان و نوجوانان امروز مانند گذشته فضا و امکان مناسبی برای دیدن و استفاده از رسانه‌هایی مانند شبکه‌های مجازی، اینترنت، بازی‌های کامپیوتری، رایانه‌ها و ... ندارند و گاهی ما با این فضاها در تقابلیم.
وی افزود: ما تلاش کرده‌ایم که مجموعه‌ةایی مانند «گردان بلال» و «تابستان من» را در این زمینه برای بچه‌ها تولید کنیم اما نیازمند تولیدات خوب نویسندگان در این حوزه برای تولید مجموعه‌های تلویزیونی هستیم.
شبکه امید به واسطه درخواست نوجوانان شکل گرفته است به دلیل نبود محتوای مناسبی که مدنظر آن‌هاست. باید بیاندیشیم که آیا محتوای جذاب و مناسبی که نوجوانان امروز به ان علاقه»ند باشند تولید کرده‌ایم؟ آیا کتاب‌های ما آنقدر جذاب است که نوجوان ما که درگیر درس و کنکور است پای آنها بنشیند؟
سالم از نویسندگان حوزه کودک و نوجوانان دعوت کرد محتواهای خوبشان را در اختیار شبکه امید قرار دهند تا آنها را تبدیل به برنامه‌های تلویزیونی کنند.
انتقاد مصطفی خرامان از عدم توجه عملی به ادبیات پایداری
مصطفی خرامان، نویسنده کودک و نوجوان، نیز در این مراسم ضمن انتقاد به روند برگزاری این آیین گفت: چرا در کشور ما از آثار حوزه دفاع مقدس و ادبیات پایداری حمایت نمی‌شود و فقط به برگزاری تعدادی جشنواره بسنده می‌شود. این جشنواره‌ها تاثیری در حمایت از آثار این حوزه و نویسندگان آثار ندارد و اغلب شکل سلیقه‌ای به خود گرفته است.
وی افزود: حتی در این آیین که به عنوان «تجلیل از مروجان ادبیات پایداری حوزه کودک و نوجوان» برگزار شده است، فقط شاهد سخنرانی‌های مختلف در زمینه روز 13 آبان و تسخیر لانه جاسوسی و ... هستیم و اشاره‌ای به ادبیات پایداری و نویسندگان این حوزه نمی‌شود، حتی نامی هم از آنها برده نمی‌شود، درحالیکه ادبیات پایداری نیازمند حمایت عملی است.
در پایان مراسم از انتشارات رسول آفتاب، شاهد، سوره مهر، آل احمد، واهه و نویسندگان و تصویرگران آثار کودک و نوجوان ازجمله احمد عربلو، مصطفی رحماندوست، مجید عمیق، کاظم مزینانی، مهری ماهوتی، هادی خورشاهیان، همید هنرجو، اکبر صحرایی، میترا چرخیان و حسین فتاحی تقدیر شد.
نظر شما