به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، شهر یزد به عنوان شهر پایتخت غرفه‌ای در سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب در اختیار دارد که در آن به اطلاع‌‍‌رسانی درباره فعالیت‌های شهر پایتخت کتاب می‌پردازد. یکی از این اقدامات توجه به شرایط کودکان کار در این شهر است. 

سلمان برقی، مسئول غرفه یزد درباره چگونگی اجرای طرح بهبود شرایط کار کودکان در این شهر به ایبنا گفت: در بحث پایتخت کتاب ایران طرحی با عنوان «سفیران دانایی» معرفی کردیم. به نظر ما کتاب به نوعی حلال مشکلات اجتماعی است و برای کودکانی که دست فروش هستند و هزینه‌ها زندگی خود و خانواده‌شان از راه دست‌فروشی تامین می‌شود، برنامه‌هایی در نظر گرفتیم تا کودکان مجبور به کار در خیابان و شرایط ناامن نباشند.

برقی با اشاره به اینکه خیلی از کودکان مشغول به کار سن کمی داشتند، ادامه داد: کودکان در چهارراه‌های شهر مشغول به کار و در معرض خطرهای مختلف بودند. به همین خاطر برای آن‌ها کار در محیطی امن‌تر از خیابان پیشنهاد دادیم.

به گفته مسئول غرفه پایتخت کتاب در این طرح تعدادی کتاب در اختیار کودکان قرار داده شده، فضای امن فرهنگی مانند گذرهای فرهنگ و هنر برای آن‌ها ایجاد شده است. از جمله نمایشگاه کتاب در استان که در آن برای این کودکان لباس‌های متحدالشکل تهیه شد. در این نمایشگاه کودکان کتاب‌هایی در اختیار داشتند، موضوع و کلیت کتاب را برای مراجعان تعریف می‌کردند. درآمد ناشی از فروش کتاب‌ها در اختیار کودکان قرار گرفته است. 

برقی درباره چگونگی تامین کتاب برای کودکان توضیح داد: با کمک نهادهای مختلف و خیرین، کتاب‌ها را تامین کردیم و در اختیار کودکان گذاشتیم تا درآمد داشته باشند. از همه مهمتر بحث آموزش‌ها و مهارت‌های اجتماعی بود که کودکان به این شکل می‌توانستند با خواندن کتاب آموزش ببینند تا بتوانند از خود در برابر آسیب‌هایی که در جامعه آن‌ها را تهدید می‌کند، دفاع کنند.

برقی با تاکید به اینکه این کودکان نان‌آور خانواده و مجبور به کار کردن هستند، افزود: این کودکان شناسایی شده‌اند و در قالب موسسات مختلف حمایت می‌شوند؛ در حالی‌که مجبور بودند که سال‌ها تکدی‌گری یا در مکان‌های پرخطر کار کنند. 
 
کودکان نان‌آور مجبور به کار کردن هستند
فعالان حقوق کودک سال‌ها است که برای محو کار کودک تلاش می‌کنند، تلاشی که نمی‌توان گفت نتیجه خوبی به همراه داشت زیرا هر سال بر آمار کودکان کار افزوده می‌شود. این روند که ناشی از نظام‌ اقتصادی حاکم بر کشور‌ها است موجب شده در بسیاری از کشورهای دنیا کودکانی مجبور باشند جای مدرسه و تفریح کار کنند، روندی که مانع رشد و پرورش کودکان می‌شود، کودکانی که آینده جاممعه در دست آن‌ها است.

لیلا ارشد، فعال مدنی و مدیر خانه خورشید نیز در این رابطه و درگ فت‌وگو با ایبنا با تاکید بر اینکه فعالان مدنی انتظار و آرزو دارند که به کار کودک پایان داده شود، گفت: تشرایط به شکلی است که این کودکان نان‌آوران خانواده هستند و از این امر ناگزیرند. کودکان مجبورند برای تامین هزینه اجاره‌خانه و هزینه درمان والدین خود کار کنند.

او با اشاره به اینکه فعالان حقوق کودک در تلاش‌اند که این کار کردن را به حداقل برسانند، ادامه داد: در سال‌های پیشین شاهد بگیر و ببندها و جمع‌آوری کودکان کار از خیابان (که با این کلمه مخالف هستم) بودیم که به نتیجه‌ای هم نرسید. واقعیت این است که این کودکان به دلایل فقر و اجبار خانواده کار می‌کنند و هرگونه مقاومت در برابر آن‌ها به نتیجه نرسیده است زیرا روزبه‌روز تعداد آن‌ها در حال افزایش است.

ارشد درباره اقدامی که در شهر یزد برای بهبود شرایط کودکان کار انجام شده است، بیان کرد: اگر نهادی از این صحبت می‌کند که این کودکان در فضای امن این کتاب‌ها را می‌فروشند و پول فروش به کودکان بازمی‌گردد، همچنین آموزش‌هایی برای کسب مهارت‌های زندگی می‌بینند، شاید شرایط کار برای کودکان کمی بهتر شود.

او با اشاره به اینکه کودکانی که در شرایط سخت کار می‌کنند در معرض خطر تعرض و آسیب‌های ناشی از محل کار هستند، ادامه داد: شاید فعالین یزد شرایط کمی بهتری برای کودکان مهیا کنند. در نهایت انتظار داریم که کودکان زیر 18 سال کار نکنند و در سال‌هایی که باید رشد اجتماعی داشته باشند شرایط برایشان بهتر باشد. اگر این دوره کار به آن‌ها مهارت‌های زندگی بیاموزد و آن‌ها را از خطرها حفظ کند، خوب به نظر می‌آید و  باید دید که نتایج این دوره به چه صورت است.