این عضو هیات علمی دانشگاه تهران گروه ارتباطات اجتماعی اظهار کرد: راه‌اندازی کرسی‌ها و رشته‌های زبان فارسی یکی از مهمترین اقدامات کشور در راستای دیپلماسی علمی و فرهنگی در اقصی نقاط جهان است. با توجه به اینکه، شرق آسیا نیز از حوزه‌های مهم تاریخی و تمدنی محسوب میشود، راه‌اندازی کرسی و سپس رشته زبان فارسی اولویت زیادی برای حضور در این منطقه و نیز برقراری تعامل نزدیک با مردم و فرهنگ ملل مختلف در این ناحیه دارد.
وی گفت: با توجه به اینکه مالزی یکی از کشورهای مهم منطقه حوزه آ.سه.آن محسوب میشود و از سویی در سال‌های اخیر به عنوان قطب بین‌المللی آموزش عالی شناخته شده است، راه‌اندازی کرسی و رشته زبان فارسی با اولویت در دستور کار ما در رایزنی علمی ایران در شرق آسیا قرار گرفت. لذا به طور مشخص پس از حدود یک سال تلاش و پیگیری بی‌وقفه، ابتدا کرسی زبان فارسی (ژوئیه 2016) و سپس رشته زبان فارسی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری (از سپتامبر 2018)در دانشگاه پوترا (UPM) مالزی راه‌اندازی شد.
قنبری درباره هدف از راه‌اندازی این رشته گفت: با توجه به اهمیت مالزی به عنوان قطب علمی - دانشجویی در منطقه جنوب شرق آسیا و حوزه آ.سه.آن، كرسی زبان فارسی میتواند به عنوان محوری برای جذب علاقه‌مندان به زبان فارسی در منطقه و در نتیجه گسترش زبان فارسی در كشورهای عضو اتحادیه آ.سه.آن شود و حضور زبان فارسی به عنوان زبان علم و فرهنگ غنی تمدن ایرانی میتواند نقطه عطفی در گسترش بیش از پیش زبان فارسی در این منطقه باشد.
این عضو افتخاری هیات علمی دانشگاه (USM) مالزی ادامه داد: با توجه به اینکه زبان فارسی زبان دوم جهان اسلام است و بسیاری از مسلمانان مشرق زمین به همت ایرانیان و از طریق زبان فارسی با اسلام انس و آشنایی یافتند، توسعه زبان فارسی در خارج از كشور و بخصوص در این منطقه یکی از اهداف مهم راه‌اندازی این رشته است. برقراری روابط سیاسی و اقتصادی پایدار با كشورهای جهان و به ویژه ملت‌های مسلمان نیز نیازمند زمینه‌سازی‌های فرهنگی است، و زبان فارسی به عنوان حامل فرهنگ و ارزش‌های جامعه اسلامی ایران در این زمینه‌سازی نقش بی‌بدیلی دارد.
وی افزود: توسعه زبان فارسی در دانشگاه‌های خارج از کشور، از جمله دستور کارهای اصلی مرکز همکاری‌های بین‌الملل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کشور است و براساس همین دستور کار نیز، رایزنی علمی ایران در شرق آسیا که در آن ایام مسئولیتش برعهده من بود، این کار را به سرانجام رسانید. به طور مشخص راه اندازی کرسی و رشته زبان فارسی جزو اولویت‌های وزارت علوم بوده و هست و تمامی هزینه‌های آن را، از جمله اعزام استاد، نیز این وزارتخانه برعهده دارد. اولین استادی هم که توسط این مرکز برای تدریس زبان فارسی به مالزی اعزام شد، آقای دکتر ناصرقلی سارلی، از اساتید برجسته زبان فارسی و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی بود.
رایزن علمی سابق ایران در شرق آسیا درباره اقداماتی که تاکنون انجام شده بیان کرد: این کرسی علاوه بر تدریس زبان فارسی، راه اندازی رشته زبان و ادبیات فارسی در دو مقطع تحصیلی فوق لیسانس و دکترا، راهنمایی و انجام تحقیقات ایران شناسی و فرهنگ و تمدن ایرانی، برگزاری سمینارها و کارگاه های مختلف با محوریت زبان و ادبیات فارسی را در دستور کار خود دارد. در همین دو سه سالی که از فعالیت آن می‌گذرد، این کرسی میزبان و مجری چندین برنامه به مناسبت‌های مختلف از جمله در ایام نوروز، سعدی‌شناسی، حافظ خوانی، و .... در این کشور بوده که استقبال خوبی نیز از آن میشود.
وی درباره میزان استقبال از زبان فارسی در کشور مالزی گفت: مالزی و به طور کل کشورهای حوزه جنوب شرق آسیا با فرهنگ و تمدن ایرانی آشنایی زیادی دارند. نباید فراموش کنیم که اسلام اولین بار توسط تجار و بازرگانان ایرانی وارد حوزه تمدنی ملایو (مالزی، اندونزی و برونئی و مناطق وسیعی از جنوب تایلند فعلی) شد. سه کشور مالزی، اندونزی و برونئی به خاطر صبغه دینی و اسلامی و کشورهایی مثل تایلند و سنگاپور نیز به دلیل حضور دانشجویان ایرانی و نیز تجار ایرانی که از سال‌ها پیش با ایران مراوداتی تجاری و بازرگانی داشته‌اند، با فرهنگ و تمدن ایرانی آشنایی کافی دارند. به طور کل، نفوذ فرهنگ و تمدن ایرانی در این منطقه خیلی مشهود است. لذا همانطور که انتظار می‌رفت، آنها استقبال خوبی از زبان فارسی داشتند.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران بیان کرد: مساله زبان‌آموزی و تنوع زبان‌های خارجی یکی از مهمترین شاخص‌های آموزش عالی در قرن 21 است. امروزه دانشگاه‌های برتر جهان میزبان ده‌ها کرسی و رشته زبان خارجی هستند و آن را جزء برند خود می‌دانند. لذا باید این را دانست که زبان فارسی با افتخار در کنار بیش از 10 زبان برتر جهان در دانشگاه پوترا مالزی تدریس میشود و این مایه مباهات فرهنگ و تمدن ایرانی است.
وی افزود: تا جایی که اطلاع دارم، دانشجویان علاقه زیادی به فراگیری زبان فارسی در مالزی از خود نشان دادند و زمانی که زبان فارسی تنها در حد چند واحد اختیاری تدریس می شد (سال 2016-2017)، بیش از یکصد دانشجو در آن ثبت نام کرده بودند و اکنون علاقه‌مندان به زبان فارسی در منطقه شرق آسیا
می‌توانند به صورت آکادمیک در مقطع فوق لیسانس و دکتری زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه یو.پی.ام به تحصیل بپردازند.
قنبری درباره فعالیت‌های فرهنگی ایران در مالزی اظهار کرد: فعالیت‌های فرهنگی ایران به طور مشخص در حوزه‌های کتاب و چاپ آثار هنری، فیلم و سینما، هنرهای سنتی بسیار وسیع است که به طور خاص از سوی رایزنی فرهنگی ایران در مالزی دنبال میشود. ما از سال‌های بسیار دور شاهد برگزاری جشنواره‌های فیلم و سینمایی، نمایش فیلم سریال‌های ایرانی در سینما و تلویزون مالزی، نمایش هنرهای سنتی ایرانی، مسابقات قرآنی و ... با مشارکت گسترده ایرانی‌ها در این کشور بوده و هستیم.
وی درباره وجود ایرانشناس بزرگ یا استاد زبان فارسی برجسته در مالزی گفت: ممکن است دقیقا نشود اسم «ایران شناس»، در معنای ترمینولوژی، روی آنها گذاشت. ولی استادان و محققان بسیار برجسته‌ای هستند که با زبان و فرهنگ و تمدن ایرانی آشنایی زیادی دارند. البته این موضوع به خاطر غنای فرهنگ و تمدن ایرانی بسیار طبیعی است. به عنوان مثال، پروفسور محمد بخاری لوبیس، از استادان برجسته این کشور، کارهای زیادی در حوزه «تاثیر و نفوذ زبان فارسی» در فرهنگ و تمدن مالایی انجام داده است. به طور تاریخی، خیلی از اساتید و محققان برجسته این کشور مراودات خوبی با ایران و دانشگاه‌های ایران دارند.
این عضو هیات علمی داشنگاه تهران ادامه داد: سال‌ها پیش کتاب مثنوی معنوی توسط مرحوم پروفسور سید محمد اجمل بن عبدالرزاق العیدروس، از استادان برجسته دانشگاه بین‌المللی اسلامی این کشور، به زبان مالایی ترجمه و مورد استقبال قرار گرفت. بعدا کتاب‌های منطق‌الطیر عطار و کتاب حمزه منصوری نیز به زبان مالایی ترجمه شد. قبل‌تر از آن، کتاب دیالکتیک ایران و اسلام دکتر علی اکبر ولایتی نیز به زبان مالایی ترجمه شده است. از کتاب‌های اندیشمندان مالزیایی نیز کتاب «اسلام حضاری: الگویی برای پیشرفت و توسعه» که توسط عبدالله احمد بداوی، نخست وزیر سابق مالزی تدوین شده، به زبان فارسی برگردانده شده است. ضمن آنکه مجموعه ای با موضوع «تجربه مالزی در زمینه اسلامی‌سازی دانش در حوزه رسانه و ارتباطات» از سوی انتشارات علمی-فرهنگی در دست چاپ است که به زودی منتشر خواهد شد. اخیرا نیز تا جایی که من اطلاع دارم، رایزنی فرهنگی ایران در مالزی ترجمه بیش از 10 اثر فاخر تمدنی ایران را به زبان مالایی و ترجمه 10اثر فاخر تمدن مالایی به زبان فارسی را در دست ترجمه دارد.
قنبری اظهار کرد: به لحاظ تاریخی، زبان فارسی حضور برجسته ای در فرهنگ و تمدن مالایی دارد. هنوز هم بسیاری از لغات، مفاهیم و حتی آداب و رسوم این کشور ریشه در فرهنگ و تمدن فارسی دارد. در حال حاضر نیز به دلیل حضور تعداد زیاد دانشجویان ایرانی و همچنین استادان برجسته ایرانی که در این کشور فعال هستند، زبان فارسی و فراتر از آن فرهنگ و تمدن ایرانی یک امر کاملا شناخته شده است.
وی در انتها بیان کرد: برخی دیگر از دانشگاه‌های این کشور در تعاملاتشان با ما ابراز تمایل زیادی برای میزبانی از کرسی زبان فارسی از خود نشان می دادند. ولی در حال حاضر، نه فقط در مالزی بلکه در کل منطقه جنوب شرق آسیا، دانشگاه یو.پی.ام تنها دانشگاهی است که رشته زبان فارسی را برای دانشجویان مالزیایی و کشورهای مختلف ارائه می‌کند لذا می‌توان از پتانسیل و ظرفیت‌های فعلی در جهت رشد و توسعه فرهنگ و تمدن ایرانی در این کشور استفاده بیشتری کرد.
نظر شما