سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ مستند «محمد ایرانی»، به نویسندگی وحید حسنی و کارگردانی مصطفی ملاحسینی، اثری است که زندگی و مبارزات شهید محمدحسین رمضانخانی را به تصویر کشید. این مستند، با پژوهشی گسترده، روایتگر جایگاه علمی و فعالیت‌های انقلابی این شهید بزرگوار در دوران مبارزات پیش از انقلاب و همچنین شکل‌گیری مقاومت در منطقه است. اثری که می‌توان آن را یکی از تولیدات کم‌نظیر در حوزه مستندسازی تاریخی و مقاومت دانست. شهید رمضانخانی از چهره‌هایی بود که نه‌تنها در مبارزات علیه رژیم شاهنشاهی نقشی برجسته ایفا کرد، بلکه در انتقال پیام انقلاب به جهان اسلام نیز تأثیرگذار بود. مهاجرت او برای تحصیل در اتریش و فعالیت در اتحادیه انجمن‌های اسلامی اروپا، بهانه‌ای شد برای گسترش مبارزاتش در سطح بین‌المللی. او بعدها با هدایت شهید آیت‌الله صدوقی به لبنان رفت و در کنار دکتر مصطفی چمران، نقشی کلیدی در شکل‌گیری مقاومت ایفا کرد. مستند «محمد ایرانی» با استفاده از اسناد مکتوب، مصاحبه‌های خانوادگی و آرشیوهای معتبر، توانسته این بخش از زندگی شهید را با دقت و اصالت بازآفرینی کند.
یکی از ویژگی‌های برجسته این مستند، تمرکز بر دوره مبارزاتی شهید رمضانخانی در لبنان است. او نخستین کسی بود که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، سفارت ایران در لبنان را از دست عوامل رژیم پهلوی خارج کرد و با پایین کشیدن نمادهای طاغوتی، عبارت «جمهوری اسلامی ایران» را جایگزین ساخت. این اقدام، نمادی از پیوند میان آرمان‌های انقلاب و روحیه مقاومت اسلامی بود که شهید رمضانخانی به‌خوبی نمایندگی می‌کرد.
ساخت این مستند، برگرفته از پژوهش‌هایی است که نویسنده ابتدا قصد داشت در قالب کتاب منتشر کند. ارتباط نزدیک با خانواده شهید و بهره‌گیری از خاطرات نزدیکان و دوستان او، ساختاری زنده و واقعی به روایت داده است. پرداختن به تعاملات شهید با شخصیت‌هایی مانند امام موسی صدر و بررسی نقش حزب بعث و جنگ‌های داخلی لبنان در این مستند، تصویر روشنی از مبارزات او در بستر تحولات منطقه‌ای ارائه می‌دهد. این مستند فراتر از یک روایت تاریخی است و به‌واسطه رویکرد هنری و بهره‌گیری از عناصر احساسی مانند شعر و موسیقی، توانسته ارتباطی عمیق‌تر با مخاطب برقرار کند. کارگردان با استفاده از این رویکرد، روحیه شهید رمضانخانی را نه‌تنها به‌عنوان یک مبارز، بلکه به‌عنوان انسانی با دغدغه‌های اجتماعی و آرمانی، به تصویر کشیده است.
ملاحسینی در این مستند توانسته با تکیه بر پژوهشی دقیق و بهره‌گیری از آرشیوهای غنی، اثری جامع و قابل تأمل ارائه دهد. تیتراژ جذاب، دکوپاژ حساب‌شده و پایان‌بندی قوی، کیفیت این اثر را در بالاترین سطح ممکن قرار داده است. علاوه بر این، استفاده هوشمندانه از روایات خانوادگی و نگاه انسانی به شخصیت شهید، بر غنای مستند افزوده است. مستند «محمد ایرانی»، با دکوپاژ دقیق و ساختاری منسجم، اثری الهام‌بخش برای پژوهشگران تاریخ مقاومت و لبنان است. استفاده هوشمندانه از منابع آرشیوی و تحلیل مستند، نشان‌دهنده تسلط عوامل سازنده بر موضوع است. این اثر می‌تواند الگویی ارزشمند برای مستندسازانی باشد که قصد دارند روایتی متعهدانه از چهره‌های انقلابی ارائه دهند.
در نهایت، «محمد ایرانی» را می‌توان یکی از بهترین مستندهای سال‌های اخیر دانست که نه‌تنها به شخصیت و مبارزات شهید رمضانخانی ادای احترام می‌کند، بلکه زمینه‌ای برای بازخوانی نقش انقلاب اسلامی در بیداری مقاومت منطقه‌ای فراهم می‌سازد. این اثر، به‌حق می‌تواند مرجعی برای نسل‌های آینده و پژوهشگران علاقه‌مند به تاریخ معاصر باشد.
نظر شما